Nema više straha od „velike“ Nemačke

Nekadašnji kancelar Helmut Kol nailazio je na skepsu čak i kod saveznika u zapadnoj Evropi – zato što mu je cilj bio što brže ponovno ujedinjenje Nemačke. Naročito u Velikoj Britaniji, ali i u Francuskoj i Holandiji, ljudi su se pitali: hoće li veća Nemačka ostati miroljubiva i skromna, integrisana u Evropsku uniju i NATO?:

„Ujedinjena Nemačka ne želi da se vrati Evropi iz prošlosti. Stara suparništva i nacionalizmi ne smeju ponovo da ožive“, poručio je tada Helmut Kol.

Nemačka se u godinama posle ponovnog ujedinjenja energično zauzimala za okončanje podele Evrope. Najznačajniji spoljnopolitički cilj je bio prijem država bivšeg Istočnog bloka i balkanskih zemalja u Evropsku uniju i NATO. Na početku, skeptični susedi, kao što je to bila Francuska, postepeno su menjali stav.

Niko se više ne boji Nemačke, kaže Alfred Groser, politikolog i publicista iz Pariza: „Osećanja prema Nemačkoj, u Francuskoj su se normalizovala, što nije bio slučaj i u Engleskoj ili SAD: rezultati istraživanja javnog mnjenja pokazuju da su za obične ljude Nemci dobri prijatelji. I da je prirodno što su se ponovo ujedinili.“

Poljaci još nisu opušteni

Nakon priznanja granice na Odri i Nisi, kao definitivne granice Nemačke na istoku, devedesetih godina prošlog veka došlo je do popuštanja napetosti u odnosima sa najvećim istočnim susedom Poljskom. Tadašnji poljski ambasador u Nemačkoj, Januš Rajter kaže da „veličina Nemačke više nije razlog za strah njenih suseda“.

Ali, kod mnogih Poljaka i dalje vlada nepoverenje prema Nemcima, kaže poljski književnik Andžej Stasiuk. Poljaci vole da dođu na rad u Nemačku i zarade novac, ali za njih to nije zemlja u kojoj mogu da se opuste i provedu godišnji odmor, kaže on. U Češkoj je nepoverenje prema Nemcima prestalo tek krajem 1990. godine, pošto je u zajedničkoj deklaraciji dve vlade pisalo o ranama iz prošlosti, posledicama rata, izbeglištva i proterivanja.

U Evropskoj uniji je Nemačka, kao najveća članica, preuzela vodeću ulogu. Prema rezultatima istraživanja javnog mnjenja, Nemce njihovi susedi više vole, nego što to oni sami misle. Naročito je veselo slavlje na fudbalskom prvenstvu u svetu, kada su se po ulicama i prozorima u Nemačkoj vile zastave, ostavilo je pozitivnu sliku o ponovo ujedinjenoj Nemačkoj, kaže danski književnik Knud Romer:

„Do pravog prodora je došlo na svetskom prvenstvu u fudbalu 2006. Tada sam prvi put primetio da je rat prošao! Gotovo. Prošlo! I Danci su prihvatili Nemce!“

Autori: Bernd Rigert / Mirjana Kine Veljković

Odg. urednik: Nemanja Rujević