1. Перейти к содержанию
  2. Перейти к главному меню
  3. К другим проектам DW

КДБ працягвае аказваць ціск на моладзевых актывістаў

17 апреля 2008 г.

Студентку Гродненскага дзяржуніверсітэту, актывістку Маладога Фронту Хрысціну Марчук больш за дзве гадзіны ўтрымлівалі ў кабінеце следчага. Пры гэтым супрацоўнікі КДБ не прадставіліся і не паказалі свае службовыя паперы.

https://p.dw.com/p/DjuB
Фото: AP

Актывістка Маладога Фронту і грамадскай кампаніі «Абаронім старую Гародню» Хрысціна Марчук атрымала позву ў КДБ у дэканаце. А за дзень да гэтага яна адмовілася пайсці да следчага па вуснаму запрашэнню па тэлефоне: «Было тое, што я і чакала - пытанні наконт маёй грамадскай дзейнасці, запалохванні - наконт выключэння, крымінальных справаў і жаночых калоніяў».

Хрысціна Марчук паведаміла, што следчых цікавіла яе дзейнасць у арганізацыі Малады фронт. Яна ўзгадала, што міліцыя раней затрымлівала яе ў Мінску на паседжаннях, а 25 сакавіка ў Дзень волі, таксама ў Мінску, ў яе і іншых юнакоў, якія сабраліся на адной з кватэр, міліцыя зняла адбіткі пальцаў і копіі пашпарту.

Ці законныя дзеянні супрацоўнікаў КДБ?

Хрысціна Марчук распавяла, як гарадзенскія следчыя КДБ спрабавалі яе запалохаць: «Яны казалі, што будуць выклікаць на размовы маіх бацькоў, нагадвалі, што ў Мінску вучыцца мая сястрычка, што ёй трэба яшчэ жыць і вучыцца, што ў мяне могуць быць судзімасці, што мяне не возьмуць на працу і што мяне выключаць з універсітэта», - падкрэсліла актывістка Маладога Фронту.

Следчыя папярэдзілі яе, каб яна добра падумала, ці падаваць інфармацыю незалежным СМІ: «Бачна было, што яны асабліва апасаюцца гэтага розгаласа». Аднаго са службоўцаў па прозвішчу Жывушка Хрысціна пазнала - раней ён ужо дасылаў ёй позву на суразмову. Гэты следчы нядаўна выклікаў у КДБ таксама іншых гарадзенскіх актывістаў – Эдуарда Дмухоўскага і Алеся Зарэмбюка.

Беларускі праваабаронца Алег Воўчак, які вядзе ўласны маніторынг працы гэтай арганізацыі, лічыць, што такім чынам КДБ не бароніць дзяржаўную бяспеку, а займаецца не належнай працай. «Тры-чатыры гады таму было рэанімаванае з савецкага часу 5-ае аддзяленне КДБ. У іх задачы ўваходзіць – адсочваць неўрадавыя арганізацыі, лідэраў палітычных партыяў, незалежных журналістаў. Вядома, гэты аддзел супярэчыць Канстытуцыі. Гэта парушэнне», - распавядае Алег Воўчак.

Беларускі праваабаронца нагадаў, што ператрусы ў незалежных журналістаў 27 сакавіка гэтага года праводзіў менавіта Камітэт дзяржаўнай бяспекі: «КДБ кантралюе іншадумцаў, тых людзей, якія хочуць жыць у дэмакратычным грамадстве». Паводле Алега Воўчака, КДБ павінен змагацца з тэрарызмам, арганізаванай злачыннасцю і карупцыяй, «а насамрэч, ён змагаецца з хлапчукамі і дзяўчынкамі». Алег Воўчак нагадаў таксама, што Закон аб КДБ не ўзгадвае «суразмову» як працэсуальную форму. «Калі не заведзеная крымінальная справа, - кажа праваабаронца, - «я заўсёды заклікаў маладзёнаў не хадзіць, а пісаць скаргі ў пракуратуру».

Ці маюць права супрацоўнікі КДБ на запалохванні?

«У іх службовыя паўнамоцтвы не ўваходзіць здейсняць шантаж ды запалохванні. Гэтыя дзеянні трапляюць пад крымінальны кодэкс аб службовых злоўжываннях. КДБ здзяйсняе палітычны вышук», - сцвярджае правабаронца. – Парламентарыі, якія зацвярджаюць бюджэт, дарэмна плацяць гэтай структуры. Карысці грамадству ад яе няма, а толькі адной асобе, якая спрабуе утрымліваць уладу».

Ці вядомыя факты злачыннай дзейнасці арганізацыі Малады фронт? «Мы звярталіся ў Парламент у мінулым годзе, каб скасаваць гэты артыкул «ад імя незарэгістраванай арганізацыі» і адзначалі, што гэтыя арганізацыі не парушаюць Канстытуцыю, - кажа праваабаронца Алег Воўчак. - Я не бачу нічога крымінальнага ў іх дзейнасці. Гэтыя дзеці сапраўды маюць веру ў будучыню Беларусі. Гэта арганізацыя маладых патрыётаў».