1. محتوا ته تګ
  2. اصلي مینو ته تګ
  3. د دویچه ویله نورو پاڼو ته تګ

د مرسي د گوښه کیدو پر وړاند نړیوال غبرگون

مسعود جهش (AFP, AP, dpa, Reuters)۱۳۹۲ تیر ۱۳, پنجشنبه

د مصر د پوځ له خوا د ولسمشر مرسي گوښه کیدو متفاوت نړیوال غبرگونونه راپارولي دي. خو هغه څه چې ټول نړیوالې یې په اړه یوه خوله دي، له مصریانو څخه د آرامه پاتې کیدو او ځغم غوښتنه ده.

https://p.dw.com/p/191uK
A protester opposing Egyptian President Mohamed Mursi cheers for the army with an Egyptian national flag, after they took up positions in front of the Republican Guard headquarters in Cairo July 3, 2013. The head of Egypt's armed forces General Abdel Fattah al-Sisi issued a declaration on Wednesday suspending the constitution and appointing the head of the constitutional court as interim head of state, effectively declared the removal of elected Islamist President Mohamed Mursi. REUTERS/ Amr Abdallah Dalsh (EGYPT - Tags: POLITICS CIVIL UNREST MILITARY)
Ägypten Kairo Mursi abgesetztانځور: Reuters

د مرسي تر گوښه کیدو وروسته، اروپايي ټولنې په مصر کې ژر تر ژره د نویو ټاکنو د ترسره کیدو هیله څرگنده کړه . دغې ټولنې همداراز په مصر کې د دموکراسي د پلي کیدو او داسې حکومت رامنځ ته کیدو هیله وکړه چې د ټولو مصریانو استازيتوب وکړي.

د اروپايي ټولنې د بهرنیو چارو مسوولې کترین اشتون، په دې اړه په یوې بیانیه کې ویلي دي: «زه [په مصر کې له ټولو ښکیلو] اړخونو څخه غواړم چې ژر تر ژره دموکراتیک بهیر ته مخ کړي. په دې بهیر کې د آزادو او عادلانه ولسمشریزو او پارلماني ټاکنو ترسره کول او د اساسي قانون تصویبول شامل دي. په دې بهیرونو کې باید د مصر ډیر وگړي ښکیل وي او مصر ته د خپل دموکراتیک لیږد بهیر د بشپړولو زمینه برابره کړي.»

اشتون په خپله بیانیه کې همداراز له ټولو مصریانو څخه غوښتي دي چې له تاوتریخوالي څخه لاس واخلي. میرمن اشتون د مصر د وروستیو تحولاتو د قربانیانو له کورنیو سره یې خواخوږي څرگنده کړه.

د آلمان د بهرنیو چارو وزیر گیدو ویسترویله، هم یونان ته د خپل رسمي سفر په څنډو کې د مصر په چارو کې له ټولو ښکیلو اړخونو څخه غوښتي دي چې له تاوتریخوالي څخه لاس واخلي او له یو بل سره خبرې اترې وکړي. ویسترویله ویلي دي چې د مصر په اوسنیو شرایطو کې باید له «ځغم او سیاسي توازن» څخه کار واخیستل شي ترڅو د هغه په خبره د «د مصر ځوانه دموکراسي ډیر ژر له منځه ولاړه نه شي او د خپلې بقا له پاره مناسب چانس ولري.»

اوباما سخت اندیښمن دی

د مصر د پوځ له خوا د مرسي تر گوښه کیدو وروسته، ولسمشر اوباما له خپلو امنیتي مشاورینو سره یوه غونډه وکړه. تر هغه وروسته ولسمشر اوباما په یوې بیانیه کې وویل: «موږ په دې باور یو چې یوازې مصریان د خپل هیواد راتلونکې ټاکلی شي. خو په عین حال کې موږ دې موضوع سخت اندیښمن کړي یو چې د مصر پوځ مرسي له واکه گوښه کړی او د دغه هیواد اساسي قانون یې موقوف الاجرا اعلان کړی دی.»

که څه هم په وروستیو میاشتو کې په مصر کې له مرسي څخه ملاتړ د کمیدو په حال کې وو خو بیا هم سپینې ماڼۍ له مرسي څخه خپل ملاتړ ته دوام ورکړ. اوباما په خپله بیانیه کې د مصر له پوځ څخه غوښتي دي چې ژر تر ژره د مصر واک بیرته یوه ملکي ټاکل شوي حکومت ته وسپاري. هغه همداراز پر پوځ باندې غږ کړی دی چې د مرسي او د هغه د پلویانو په نیولو لاس پورې نه کړي. د مرسي تر گوښه کیدو لږ وروسته، د اخوان المسلمین یو شمیر چارواکو وویل چې اوس مرسي او د دغه گوند یو شمیر لوړ پوړي چارواکي نظربند دي.

د کانادا د بهرنیو چارو د وزارت یوه ویاند هم ویلي دي چې هیواد يې په مصر کې د مرسي تر گوښه کیدو وروسته د سیاسي دیالوگ او دموکراتیک بهیر د پلې کیدو هیله لري. له بلې خوا د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر هم ویلي دي چې اوس د مصر د خلکو اصلي کار له دموکراتیکي لارې د یوه نوي مشر او خپلې راتلونکې ټاکل دي.

د انگلستان د بهرنیو چارو وزیر ویلیم هیگ، بیا په دې اړه ویلي دي چې «په داسې حال کې چې انگلستان په یوه دموکراتیک بهیر کې د پوځ له مداخلې څخه ملاتړ نه کوي، خو بیا هم په مصر کې د دې چانس شته چې ټول اړخونه ښه مدیریت وکړي او د مصر د دموکراتیک لیږد بهیر پر مخ بوځي.»

سعودي عربستان او سوریې د مصرل د تحول هرکلی کړی دی

د سعودي عربستان پاچا عبدالله، د چهارشنبې په ورځ ناوخته د مصر د اساسي قانون د محکمې مشر ته په دې هیواد کې د بدلونونو له کبله مبارکي ویلي ده. د عبدالله په پیغام کې راغلي دي: «موږ له خدایه غواړو چې له تاسو سره د خپلو مسوولیتونو په پر مخ وړلو کې مرسته وکړي چې زموږ ورور ملت مصر، خپلو هیلو ته ورسیږي.»
له بلې خوا بیا د سوریې ولسمشر بشارالاسد هم له یوې ورځپاڼې سره په مرکه کې ویلي دي چې د مرسي گوښه کیدل په مصر کې د «سیاسي اسلام» پای دی.

د په دې اړه نور مطالب له برخې تیريدل

په دې اړه نور مطالب