1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Nieopowiedziane do końca historie Polenhilfe

11 stycznia 2012

„Polenhilfe. Als Schmuggler für Polen unterwegs. Pomoc dla Polski. Zostali przemytnikami dla Polaków” to dwujęzyczna publikacja, która opisuje pomoc z Niemiec zwykłych ludzi dla Polski po wprowadzeniu Stanu Wojennego.

https://p.dw.com/p/13PIU
Zdjęcie: Oficyna Wydawnicza ATUT

Honorowy patronat objęli nad nią: Lech Wałęsa i Norbert Blüm. Publikacja ta wydana jednocześnie po polsku i niemiecku, dokumentuje mały wycinek nieopowiedzianej jeszcze, niezmiernie ważnej dla stosunków polsko-niemieckich historii wielkiej fali solidarności Niemców z Polakami po wprowadzeniu w Polsce 13 grudnia 1989 roku stanu wojennego i zdelegalizowaniu „Solidarności”. Oczywiście nie wyczerpuje ona tematu pomocy płynącej z Niemiec do Polski, wtedy nazywanej „Polenhilfe”, która była prawdziwym „pospolitym ruszeniem”. Dlatego chcielibyśmy, aby stała się ona początkiem całej serii publikacji w Polsce i w Niemczech, dokumentujących wydobyte z trudem z pamięci szczegóły sprzed 30 lat i służyła pielęgnowaniu kultury wspólnej pamięci Polaków i Niemców.

Publikacja „Polenhilfe. Als Schmuggler für Polen unterwegs. Pomoc dla Polski. Zostali przemytnikami dla Polaków” to wynik współpracy trzech wydawców: Redakcji Polskiej Deutsche Welle w Bonn, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Niemczech oraz Centrum im. Willy’ego Brandta we Wrocławiu.

Tworząc tę książkę dotarliśmy nie tylko do polityków i związkowców, którzy 30 lat temu aktywnie wspierali Solidarność; przede wszystkim udało nam się dotrzeć do zwykłych ludzi, niezwykłych przez to, czego dokonali podejmując się, przede wszystkim ze zwykłej ludzkiej przyzwoitości, ale i potrzeby pojednania z Polakami, niesienia pomocy polskiemu społeczeństwu w potrzebie. Z nami dzielili się nie tylko swoimi wspomnieniami; otwierali swoje serca i archiwa z unikalnymi i w większości niepublikowanymi zdjęciami i dokumentami - współtworząc tę publikację, jakiej w tej formie na ten temat jeszcze nie ma.

Wskazując na wagę tematu Polenhilfe dla polsko-niemieckich relacji należałoby odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego szeroka opinia publiczna w Polsce i w Niemczech tak mało wie o ciekawych społecznych aspektach pomocy niesionej Polakom przez Niemców.  Rok 1989 rok, który symbolizuje zniesienie podziałów politycznych w Europie, zmusił Polaków do skupienia uwagi na transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej. Podobnymi problemami byli zajęci obywatele zjednoczonych Niemiec. To jedno. A drugie: Okazuje się, że Niemcy, niosąc pomoc humanitarną, wspierali także polskie podziemie, zostając dla Polaków przemytnikami. O tym drugim aspekcie pomocy zaczęli mówić dopiero od niedawna.

30 lat po ogłoszeniu stanu wojennego, nadarza się okazja zebrania przekazów o tym szczególnie pozytywnym rozdziale relacji polsko-niemieckich, o tym, jak dokonywała się zmiana w postrzeganiu Niemców w Polsce. Trud ten byłby podjęty przez polską i niemiecką młodzież, równolegle do rejestrowanych od lat opowieści ostatnich świadków historii z okresu II wojny światowej. Wydawcy tej publikacji widzą w tych działaniach również nowe tematy dla współpracy młodzieży z Polski i Niemiec, a także dla środowisk młodej niemieckiej Polonii i mniejszości niemieckiej w Polsce, również w praktycznej nauce języka.

Publikację „Polenhilfe. Als Schmuggler für Polen unterwegs. Pomoc dla Polski. Zostali przemytnikami dla Polaków”, jej promocję i zaplanowane w związku z nią projekty na rok 2012 wspierają:

Fundacja Hansa-Böcklera, Fundacja Roberta Boscha, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, sieć paliw STAR (Orlen Deutschland), browar Bitburger, TBK-ecoenergy (Jacek Barszcz, Jacek Kociński), Zrzeszenie Federalne Polskie Forum w Niemczech oraz Landtag NRW i polsko-niemiecka grupa parlamentarna w parlamencie krajowym Nadrenii Północnej Westfalii .

Bezpłatne egzemplarze książki mają trafić do szkół i placówek oświatowych. Kilkaset egzemplarzy publikacji znajdzie się po 20. grudnia 2011 handlu w Polsce i w Niemczech:

Książka będzie dostępna po 20. grudnia w www.amazon.de  

Można ją też zamawiać w księgarniach:         

ISBN 978-3-8676-035 (Niemcy)

ISBN 978-83-7432-787-9 (Polska)

Zgłoszenia po bezpłatne egzemplarze recenzenckie i dla szkół w Polsce i w Niemczech należy wysyłać na adres wbz@uni.wroc.pli polish@dw-world.de

Barbara Cöllen

red.kor.: Agnieszka Rycicka