1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Bilans szczytu NATO. "Wiele konkretnych decyzji"

Bernd Riegert10 lipca 2016

Sojusz Północnoatlantycki chce wzmocnić wschodnią flankę. Nie była to jednak jedyna decyzja powzięta na szczycie NATO w Warszawie.

https://p.dw.com/p/1JMPc
NATO Logo
Zdjęcie: picture-alliance/dpa

Pierwszego dnia szczytu, w piątek (8.07), zajmowano się zagrożeniami ze strony Rosji na wschodniej flance. W sobotę tematem była południowa flanka. Tam istnieje szereg wyzwań dla NATO jak wojna w Syrii i Iraku, niepewna sytuacja w Libii, a także przybierająca na sile migracja z Afryki.

Sojusz nie planuje tam żadnych działań o charakterze bojowym. Chce natomiast wesprzeć unijną misję „Sophia”, której celem ma być zwalczanie przemytu ludzi i walka z kryzysem migracyjnym na Morzu Śródziemnym u brzegów Libii. Konkretne zapytanie o wsparcie ze strony UE w tej sprawie nie wpłynęło jeszcze do natowskich dyplomatów.

Ponadto NATO udostępni międzynarodowej koalicji walczącej z tzw. Państwem Islamskim samoloty wczesnego ostrzegania i rozpoznania AWACS. Dwie trzecie załogi do kierowania systemu AWACS udostępni Bundeswehra. Bezzałogowe samoloty będą latały nad przestrzenią Turcji, która jest członkiem NATO, obserwując też urządzeniami radarowymi przestrzeń nad Syrią i Irakiem i dając obraz sytuacji.

Kanclerz Niemiec Angela Merkel wezwała kolegów z Sojuszu do zwiększenia zaangażowania w Afryce wskazując na islamską organizację terrorystyczną Boko Haram znad jeziora Czad. Wskazała przy tym na unijną misję wojskową w Mali zauważając, że większość imigrantów przybywa tymczasem do Europy przez Niger.

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zapowiedział, że Sojusz zamierza w przyszłości prowadzić bezpośrednio w Iraku szkolenia sił bezpieczeństwa, które walczą z terrorystami. Dotychczas Irakijczycy byli szkoleni poza krajem.

Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej było podczas rozmów partnerów NATO najwidoczniej żywo dyskutowane. Brexit nie wpłynie na relacje Zjednoczonego Królestwa z Sojuszem – zapewniał brytyjski premier David Cameron.

- Wielka Brytania nadal odgrywa decydującą rolę w Sojuszu Północnoatlantyckim. NATO ma dla nas nadal rozstrzygające znaczenie – powiedział Cameron w Warszawie. Prezydent Stanów Zjednoczonych wezwał UE i Wlk. Brytanię, aby negocjowały Brexit w taki sposób, by żadna ze stron „nie doznała uszczerbku”.

Polen Nato-Gipfel in Warschau
Szczyt NATO odbywał się na Stadionie NarodowymZdjęcie: Reuters/J. Ernst

Zadowolona Litwa, poinformowana Rosja

Z polskiego punktu widzenia, najważniejszą decyzją szczytu NATO było jednak zwiększenie do 4 tys. żołnierzy obecności wojskowej w krajach bałtyckich i w Polsce. Rosji zasygnalizowano w ten sposób, że NATO odpowie na wszelkie rosyjskie ataki, także na małe kraje członkowskie Sojuszu. Wschodnioeuropejskie państwa członkowskie czują się zagrożone wojskowymi działaniami Rosji wymierzonymi w Ukrainę (2014) czy Gruzję (2008).

Szef litewskiej dyplomacji Linus Linkevicius powiedział w rozmowie z DW, że jest zadowolony z tego, co osiągnięto na szczycie NATO w Warszawie. Jasne, że dodatkowe tysiąc żołnierzy nie wystarczy, aby zapobiec wkroczeniu Rosji na Litwę – zaznaczył. – Obecność wojskowa Sojuszu została jednak wzmocniona i ma charakter międzynarodowy. To jest jasny sygnał. Lepsze to niż nic – zauważył Linkevicius.

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg tłumaczył, że nikt nie jest w stanie przewidzieć zmian w stosunkach z Rosją po decyzjach, jakie zapadły w Warszawie. Lecz obowiązkiem NATO jest pełna gotowość do reagowania na każdą sytuację.

Stoltenberg powiedział w konkluzji: Przyszłość trudno jest przewidzieć. Ale przygotowanie Sojuszu na przyszłe wyzwania nie jest takie trudne.

W najbliższą środę (13.07) zostanie poinformowany na posiedzeniu Rady NATO-Rosja o wynikach natowskiego szczytu rosyjski ambasador w Brukseli. Sojusz ma nadzieję na wznowienie rozmów z Rosją.

NATO Gipfel Polen Erdogan Merkel Press Office (BPA)
Szczyt NATO był okazją do wielu rozmów bilateranych. Na zdj. Angela Merkel z prezydentem Turcji ErdoganemZdjęcie: Getty Images/Bundesregierung/G. Bergmann

"Wiele konkretnych decyzji"

Po dwóch dniach obrad szczytu NATO w dużych i bardziej kameralnych gremiach jak rozmowy niemiecko-amerykańskie czy niemiecko-tureckie, kanclerz Angela Merkel akcentowała pozytywny wynik tych spotkań. - Uważam, że jest to ważny szczyt NATO, ponieważ podejmuje się wiele konkretnych decyzji.

Rzeczywiście przywódcy państw i rządów podjęli do zakończenia szczytu szereg decyzji w sprawach, do których przygotowywano się w NATO od kilku miesięcy. Tak więc w Warszawie nic nie zaskakiwało.

Konkretne decyzje powzięto m. in. w sprawie zapowiedzianego przedłużenia natowskiej misji w Afganistanie. NATO przedłuża tam swoją misję co najmniej do końca 2017 roku ze względu na „krytyczną sytuację” i będzie pomagało w szkoleniu i doradzało przy organizowaniu armii afgańskiej. Wbrew pierwotnym planom nie zostaną wycofane obecne tam jeszcze wojska Sojuszu. Kontyngent ok. 13 tys. żołnierzy w misji NATO Resolute Support (RSM) pozostanie w Afganistanie. Pozostanie też dodatkowe 3 tys. żołnierzy amerykańskich w ramach przedłużonej natowskiej misji RSM pod Hindukuszem. Prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama zamierzał pierwotnie zakończyć w styczniu 2017 r., przed końcem swej prezydentury, tę najdłuższą ze wszystkich amerykańskich wojen. Przed piętnastu laty po zamachach 11 września 20001 roku wojska amerykańskie wkroczyły do Afganistanu, aby walczyć z reżimem talibów i rozbić terrorystyczną Al-Kaidę.

Polen Nato-Gipfel in Warschau - Obama & Ghani & Stoltenberg & Abdullah
Misja NATO w Aganistanie przedłużona. Od lewej: prezydent USA Obama, prezydent Afganistanu Ghani, premier Abdullah i sekretarz generalny NATO StoltenbergZdjęcie: Reuters/K. Pempel

Merkel: Migracja z Afganistanu stanowi problem

Tymczasem radykalni talibowie ciągle jeszcze stanowią problem. Jednak zgodnie z wolą NATO mają być potraktowani jako element rozwiązania politycznego.

- Daliśmy jasno do zrozumienia, że konieczne jest równoległe prowadzenie rozmów z talibami w celu wypracowania politycznych rozwiązań – powiedziała na zakończenie szczytu NATO kanclerz Niemiec. Angela Merkel wskazała na konieczność podjęcia przez afgański rząd działań antykorupcyjnych oraz tworzenia lepszych warunków życia w Afganistanie.- Wielu migrantów, którzy w ub. roku przybyli z Afganistanu, świadczy o tym, że sytuacja tam nie jest zadowalająca – stwierdziła niemiecka kanclerz.

Sojusz ma zapewnić ponadto dalsze finansowanie afgańskich żołnierzy i policjantów. Chodzi o sumę w wysokości 4,5 mld dolarów, która zostanie przeznaczona na ten cel do 2020 roku.

Wdzięczność afgańskiego rządu

Szef rządu afgańskiego Abdullah Abdullah wziął udział w szczycie NATO w Warszawie razem z prezydentem Ashrafem Ghani. Abdullah powiedział w rozmowie z Deutsche Welle, że cieszy się z wydłużenia natowskiej misji w swoim kraju i jest wdzięczny sojusznikom.

– Zagrożenie terrorystyczne w naszym regionie rośnie. A sytuacja bezpieczeństwa nie jest taka, jak być powinna – ubolewał Abdullah. Przypomniał on, że od kilku lat za bezpieczeństwo kraju odpowiadają siły afgańskie, ale nadal potrzebują wsparcia.

Abdullah nie chciał spekulować w rozmowie z DW na temat, jak długo natowskie wojska będą musiały zostać jeszcze w Afganistanie.

Jak zapowiedział Jens Stoltenberg, następny szczyt Sojuszu Północnoatlantyckiego odbędzie się w 2017 roku w Brukseli,

Bernd Riegert / Barbara Cöllen