Ankieta: Co myślą o sobie nawzajem Niemcy i Rosjanie

Między Niemcami i Rosjanami, jak dowodzi aktualny sondaż, panuje lodowaty chłód. Czy Rosja należy do Europy? Jakie wartości podzielają Rosjanie i Niemcy? W jakich międzynarodowych kwestiach powinni ze sobą współpracować? Tak brzmiały centralne pytania reprezentatywnej ankiety przeprowadzonej przez niemiecką, politycznie niezależną Fundację Koerbera w lutym i marcu br. w Rosji i Niemczech.

Wynik ankiety - poglądy Rosjan i Niemców są bardzo rozbieżne. Podobnych przekonań jest niewiele.

Czy Rosja to Europa?

Już przy pytaniu, czy Rosja należy do Europy, zauważa się podzielone zdania. Połowa ankietowanych z obydwu krajów odpowiedziała przecząco na to pytanie. Przy czym szczególne jest, że sądzi tak raczej młode pokolenie z obydwu krajów. Wśród ankietowanych z grupy wiekowej 30 do 44 lat, odsetek tych, którzy zaliczają Rosję do Europy, wynosi w Niemczech 31 proc., natomiast w Rosji 39 proc. W innych grupach wiekowych odsetek ten jest wyższy. Za ważny argument przeciwko zaliczaniu Rosji do Europy podaje się, że Rosja i Niemcy nie podzielają tych samych wartości.

Rozbieżność zdań

Tylko 11 proc. Niemców uważa, że wartości, do których przyznają się oba społeczeństwa, pokrywają się.

W Rosji o wspólnocie wartości przekonanych było 60 proc. ankietowanych. Odpowiednio też różnią się poglądy Niemców i Rosjan np. o roli mediów, homoseksualiźmie, demonstracjach i strajkach.

77 proc. Rosjan jest zdania, że zadaniem prasy jest wspieranie rządu w jego pracy i popieranie jego decyzji. Tego zdania jest natomiast tylko 36 proc. Niemców.

78 proc. Niemców ma liberalne podejście do homoseksualizmu. 20 proc. jest zdania, że partnerskie związki powinny być dopuszczalne tylko między mężczyznami i kobietami. W porównaniu z Rosją jest to mały odsetek, bo tam tego zdania jest 94 proc. ankietowanych.

Inna znaczna różnica występuje w odniesieniu do demonstracji i strajków. 58 proc. Rosjan uważa, że powinny one być zabronione, ponieważ zagrażają porządkowi publicznemu. W Niemczech tego zdania było jedynie 11 proc. respondentów.

Nie popierają sankcji gospodarczych

Ankieta wykazała także kilka punktów stycznych. Np. 86 proc. Rosjan i 95 proc. Niemców przyznaje, że ten drugi kraj ma wielką tradycję i kulturę. Ale także nieco ponad połowa ankietowanych z obydwu krajów przyznaje, że ten drugi kraj jest im obcy. Jak wynika z badania, zainteresowanie Niemców podróżą do Rosji jest nieco większe niż odwrotnie. W Rosji dwie trzecie ankietowanych podało, że nie jest zainteresowanych podróżą do Europy. Jedynie w grupie wiekowej 18-29 lat osób z dobrym wykształceniem prawie połowa podała, że chciałaby pojechać do Unii Europejskiej.

Jednomyślność zauważa się po obu stronach ws. sankcji gospodarczych. Większość Rosjan i Niemców opowiada się za zniesieniem sankcji. Jednocześnie ponad połowa respondentów z Niemiec uważa politykę zagraniczną Unii Europejskiej wobec Rosji za słuszną. W Rosji 81 proc. ankietowanych popiera politykę moskiewskiego rządu wobec Wspólnoty.

Zgodność panowała co do poglądów na przyczyny pogorszenia się relacji obydwu krajów. Na pierwszym miejscu podawano konflikt na Ukrainie i Krymie oraz rozszerzenie na wschód obszaru NATO i UE. W Niemczech 60 proc. ankietowanych popiera dalsze zbliżenie Ukrainy do Unii Europejskiej. W Rosji proporcje te są odwrotne, bo 66 proc. jest przeciwna takiemu zbliżeniu.

Wzajemne obawy

25 proc. Rosjan uważa Niemcy za zagrożenie. W Niemczech natomiast aż 48 proc. uważa, że zagrożeniem jest Rosja. Jak stwierdza się w ankiecie, w tej kwestii występuje duża rozbieżność między wschodem, a zachodem Niemiec. Ponad połowa ankietowanych w zachodnich Niemczech jest tego zdania, natomiast w wschodnich Niemczech tylko jedna trzecia.

Dwie trzecie Niemców i ponad połowa Rosjan uważa, że aktualne napięcia są zagrożeniem dla pojednania między ich krajami po II wojnie światowej. Pomimo tego obydwie strony popierają współpracę obydwu krajów w ważnych kwestiach międzynarodowych. Podają jednak różne dziedziny tej współpracy: 49 proc. Niemców uważa, że najważniejszym polem do współpracy jest rozwiązanie konfliktu syryjskiego. W Rosji tego zdania było tylko 9 proc. Dla 35 proc. Rosjan najważniejsze jest zwalczanie terroru, a dla 29 proc. stosunki gospodarcze.

Pragną odnowienia relacji

Zdecydowana większość, bo 97 proc. ankietowanych w Rosji przyznaje, że Niemcy są krajem o silnej gospodarce. 64 proc. uważa, że Niemcy są krajem o dużej sile przywódczej w międzynarodowej wspólnocie. 56 proc. Niemców ma takie zdanie o Rosji.

Pomimo, że poglądy ankietowanych w obydwu krajach częściowo są bardzo rozbieżne, obydwie strony opowiadają się za dobrymi politycznymi stosunkami. Dla 95 proc. Niemców i 64 proc. Rosjan jest ważne, żeby w najbliższych latach doszło do ponownego politycznego zbliżenia Rosji i Unii Europejskiej.

epd / Małgorzata Matzke