Мировни разговори без крај

Женевските разговори меѓу сириската опозиција и претставниците на владата за можно политичко решение на крвавиот конфликт се обновени, но во оваа втора рунда разговори не може да се почувствува некакво придвижување. Посредникот на ОН Лакдар Брахими на крајот на вториот преговарачки ден призна: „Почетокот неделава беше исто толку макотрпен колку и првите разговори. Речиси да не правиме напредок“. Тој меѓутоа и понатаму ќе вложува напори за конечно да го придвижи преговарачкиот процес, уверуваше Брахими.

Како ќе го постигне тоа искусниот алжирски дипломат, засега е нејасно. Страните во конфликтот во Женева настапуваат бескомпромисно и се кријат зад веќе познати позиции: Опозицијата сака да дискутира без заобиколување за формирање на преодна влада, додека владината делегација сака да разговара само за темата „тероризам“. Тероризам, онака како што пратениците на претседателот Башар ал-Асад го разбираат, ја опфаќа целата палета на воениот отпор во Сирија.

Специјалниот пратеник на ОН Брахими сака паралелно да разговара за сите теми, но досега не успеа во тоа. Меѓутоа, порано или подоцна завојуваните страни ќе мора да ја слушнат желбата на народот да и‘ се стави крај на војната, уверен е посредникот Брахими.

Слаби и уплашени

Колку Сиријците се уморни од војната, се покажа за време на „хумантираната пауза“ во Хомс. Само во првите четири денови од привременото примирје на оружјето опколениот стар град го напуштија повеќе од 1100 лица. Тоа беа повеќе од што се сметаше и меѓу нив имаше и многу мажи. „Хомс смее да се смета за успех, но за тоа беа потребни шест месеци подготовки. Шест месеци за да се извлечат неколку стотици луѓе од градот и да се достават некои прехранбени производи! А има голем број други опколени места, каде сѐ уште ништо се нема случено“,вели Брахими.

Според хуманитарните организации на ОН, во целата земја има 40 вакви целосно опколени места со вкупно 250.000 жители. Во каква животна состојба се наоѓаат луѓето во овие опколени области може само да се претпостави врз основа на лошата состојба на евакуираните од Хомс. Претставници на УНИЦЕФ во изминатите денови згрижуваа стотици од децата од Хомс и ги прашуваа нивните родители. „Моите колеги велат дека децата изгледале слабо и истоштено и делувале уплашени“, информира портпаролот на УНИЦЕФ Марикси Меркадо во Женева. „Сите евакуирани ги наведуваат истите работи, поради кои страдале: студ, глад, валкана вода и константна престрелка“.

Премалку храна и премалку лекари

Според проценките на Програмата за исхрана во светот, меѓу жителите од стариот град на Хомс има знаци за недоволна исхрана. „Еден маж информираше дека цела недела живеел од една лажица булгур (вид на јадење, сомелена тврда пченица, н.з.)“, појаснува Елизабет Бирс од Програмата за исхрана во светот. „Тие велат дека јаделе листови трева и маслинки и понекогаш доаѓале до пченкарно брашно. Него потоа го мешале со вода и правеле некој вид леб“.

Многумина од затворените, според податоците на Светската здравствена организација, страдаат од исфрлања на кожата, кои се знак дека недостасувала вода и хигиена. Освен тоа, имало и многумина повредени кои добиле само најнеопходна медицинска помош, информира Фадела Хаиб од Светската здравствена организација. „Многу пациенти со повреди во стариот град на Хомс биле недоволно медицински згрижени. Во Хомс имаше само една полска болница со ограничена опрема и малку персонал.“

Што ќе се случи со мажите?

Меѓу евакуираните се наоѓаат и 336 мажи и момчиња на возраст од 15 до 54 години, кои воопшто не смееле да го напуштат стариот град на Хомс, според волјата на сириската влада. Тие и покрај тоа дојдоа, бидејќи не сакаа да бидат одделени од нивните семејства, се вели од Високиот комесаријат за бегалци - УНХЦР.

Овие мажи по нивното евакуирање веднаш беа селектирани од претставници на режимот на Асад и сослушувани во едно училиште. Некои од мажите во меѓувреме се пуштени. Во училиштето се присутни и претставници на различни организации на ОН, кои треба да обезбедат коректно однесување кон мажите. Но тие не смеат да бидат присутни на сослушувањата, признава Мелиса Флеминг од УНХЦР. „Го правиме најдоброто да бидеме на лице место и да надгледуваме што се случува. Ние гарантираме неутрално, непартиско хуманитарно присуство на Обединетите нации“.

Мал пробив

Високиот комесаријат за човекови права во Женева изрази загриженост за судбината на лицата кои останаа во стариот град на Хомс. „Ние укажуваме дека индивидуите, кои поради болест, повреди, земање за заложник или капитулација се неспособини да водат борба, според хуманитарното меѓународно право не смеат да бидат напаѓани“, вели портпаролот на Високиот комесаријат Руперт Колвил. Тој подвлече дека „хуманитарната пауза“ во Хомс би можела да биде само почеток: „Важно е малиот пробив во Хомс брзо да се прошири, за повеќе луѓе да бидат ослободени од страшното страдање, лишувањата и опасноста да се биде повреден или убиен. На тоа во моментов се изложени на многу места во цела Сирија“.