۲۶ سپتامبر، روز پیشگیری از بارداریهای ناخواسته
۱۳۸۷ مهر ۵, جمعه
سالانه ۷۶ میلیون زن در کشورهای در حال توسعه بر خلاف میل خود حامله می‌شوند. این آماری است که بنیاد جمعیت جهان در آلمان، به مناسبت روز جهانی پیشگیری از بارداریهای ناخواسته ارائه کرده است.
سال ۲۰۰۷، بنا به پیشنهاد شماری از سازمان‌های غیردولتی مدافع حقوق زنان، قرار شد روز ۲۶ سپتامبر هر سال، روز جهانی پیشگیری از بارداریهای ناخواسته نامیده شود تا مناسبتی باشد برای تمرکز و تامل بر وضعیت زنانی که به سبب محروم‌ماندن از اطلاع‌یابی و روشنگری و به خاطر عدم دسترسی به وسایل ضدبارداری ناخواسته حامله می‌شوند.
دو سازمان Marie Stopes International و European Society of Contraception از مبتکران تعیین روز جهانی پیشگیری از بارداریهای ناخواسته بوده‌اند. هدف از تعیین این روز، تاکیدی است بر ضرورت گسترش آگاهی در مورد لزوم روشنگری و پیشگیری در زمینه‌ی بارداریهای ناخواسته. بنا به داده‌های دو سازمان بین‌المللی یادشده، سالانه بیش ۸۰ میلیون از ۲۱۰ میلیون مورد بارداری ناخواسته است. کار ۲۲ درصد از این بارداریهای ناخواسته به سقط جنین می‌کشد. به خاطر سقط جنین در شرایط غیربهداشتی و ناسالم، سالانه ۶۸ هزار زن در جهان جان خود را از دست می‌دهند.
جوانی و بارداری و فقر
بنا به آمار بنیاد جمعیت جهان در آلمان، از هر ۲۶ زن باردار آفریقایی یکی به سبب عواقب حاملگی و یا دشواری‌های زمان وضع حمل جان می‌دهد. چنین خطرها و ریسک‌هایی در مورد بارداریهای ناخواسته به مراتب بیشتر است. بنیاد یاد شده همچنین می‌گوید که سالانه ۷ میلیون دختر به سن بلوغ رسیده در جهان ناخواسته باردار و صاحب فرزند می‌شوند. عواقب چنین روندی توام با رنج و دشواری است، زیرا بسیاری از دختران یادشده باید مدرسه یا دوره‌ی کارآموزی خود را رها کنند و آغازگر یک زندگی معمولاَ فقیرانه و دشوار باشند. در کشورهای در حال توسعه، بارداری و وضع حمل همچنان عمده‌ترین عامل مرگ و میر در میان دختران جوان است.
پیشگیری و حقوق بشر
سخنگوی بنیاد جمعیت جهان در آلمان در اظهاراتی در آستانه‌ی روز جهانی پیشگیری از بارداریهای ناخواسته، گفت: « ۴۰ سال پیش سازمان ملل حق تنظیم خانواده و بالطبع، حق پبشگیری از بارداری را به عنوان یکی از حقوق بشر به رسمیت شناخت. ولی تا تحقق این هدف که هر زن بتواند به گونه‌ای آزاد و آگاهانه در باره‌ی تعداد فرزندان و زمان بارداری خودتصمیم بگیرد هنوز راه درازی در پیش است. از همین رو،باید به نحوی عاجل بر روشنگری در زمینه‌ی روابط جنسی و گزینه‌های پیشگیری از بارداری متمرکز شد تا فقر و فلاکت نیز به سهم خود کاهش یابد.»
در ایران نیز چون بسیاری از کشورهای پیرامونی، غیرقانونی بودن سقط جنین بارداریهای ناخواسته را به معضل و خطری برای مادران تبدیل کرده است. آمار دقیقی از تعداد سقط جنینهای غیرقانونی در دست نیست. تنها آماری که جسته و گریخته منتشر می‌شود، آماری تخمینی است یا آماری که می‌توان از صفحات روزنامه‌ها و مجله‌ها استخراج کرد. ۸۰ هزار سقط جنین مخفی و غیرقانونی در سال رقمی تقریبی است که شماری از کارشناسان آن را در مورد ایران نزدیک به واقعیت می‌دانند.
وضعیت در ایران و آلمان
در ایران سقط جنین زمانی قانونی است که ادامه‌ی بارداری سلامت مادر را به خطر بیندازد یا به تولد نوزادی معلول بینجامد. در حالی که تقریبا همه‌ی صاحب‌نظران بر این اعتقادند که مهمترین دلیل سقط جنین، بارداری ناخواسته است. در این میان سهم بارداریهای قبل از ازدواج و در میان زنان زیر ۲۳ سال رقمی چشمگیر است و هر روز بر بارداریهای ناخواسته‌ی دختران زیر شانزده سال افزوده می‌شود.
در حالی که شرایط قانونی سقط جنین در ایران همه به بیماری و خطر جانی برای مادر مربوط می‌شوند، در عمل ضرورت بخش بزرگی از سقط جنین‌ها به بارداریهای ناخواسته و روابط پیش از ازدواج مربوط هستند؛ روابطی که قانونا «نامشروع» قلمداد و خود جرم محسوب می‌شوند.
در آلمان در حال حاضر این بحث در جریان است که قرص معروف به «قرص پس از رابطه‌ی جنسی» به طور مجاز در داروخانه‌ها ارائه شود و برای دریافت آن نیازی به نسخه پزشک نباشد. این قرص، در صورتی که حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه‌ی جنسی مصرف شود جلوی بارداری را می‌گیرد.. توصیه‌ی سازمان بهداشت جهانی و پارلمان اروپا این است که ارائه و فروش این قرص آزاد اعلام شود و از حوزه‌ی نسخه‌نویسی پزشکان خارج گردد. در آلمان اما کماکان باید فرد نیازمند به چنین قرصی از دکتر وقت بگیرد و از او تقاضای نسخه کند. این وقت معمولاَ سریع داده نمی‌شود و همین باعث می‌شود که دوره‌ی تأثیرگذاری قرص سپری شود.