"گردان‌های عاشورای بسیج" یا پلیس لندن
۱۳۹۰ مرداد ۲۱, جمعه
محمدرضا نقدی، رئیس بسیج مستضعفان آمادگی گردان‌های بسیج برای اعزام به لندن را اعلام کرده است تا این گرو‌ه‌ها صلح را در آن‌جا "حفظ" کنند.
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران خواستار تحقیق سازمان‌های مستقل حقوق بشری در مورد کشته شدن مارک دوگان، جوان سیاهپوستی شد، که هنگام بازداشت پلیس کشته شد و به دنبال آن ناآرامی‌های اخیر بریتانیا شروع شد. پیش از او محمود احمدی‌نژاد نیز خواهان محکومیت بریتانیا در شورای امنیت سازمان ملل شده بود.
جین ماریوت، کاردار سفارت بریتانیا در تهران گفته است که درهای کشورش همواره بر گزارشگران حقوق بشر سازمان ملل باز بوده است و در مقابل از ایران خواسته است به احمد شهید گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل امکان بازدید از ایران را بدهد.
معلوم نیست چنین درخواستی از سوی دولت ایران پذیرفته شود یا نه ولی به عقیده تحلیلگران ناآرامی‌های لندن در روزهای گذشته به بازاری پررونق برای تبلیغات "عدالت‌خواهانه" تبدیل شده‌است.
موضوعی برای تمسخر یا بهانه‌ای برای تبلیغ
پیشنهاد اعزام گردان عاشورای بسیج به لندن در میان مخالفان حکومت ایران به تمسخر گرفته شد. ولی قاعدتا این سخنان باید مخاطبانی هم داشته باشد و از سوی برخی جدی گرفته شود. علی‌اصغر رمضان‌پور، روزنامه‌نگار از لندن می‌گوید:
«آنچه آقای نقدی الان از آن به‌عنوان گردان نام می‌برد، گروههایی بودند که از سطح شهرهای کوچکتر و روستاها در ایران جمع‌آوری می‌شدند، با یک حقوق زیاد سازماندهی می‌شدند و از آن‌ها برای سرکوب معترضان استفاده می‌شد و حالا این که مقامات جمهوری اسلامی ایران دارند از آن به‌عنوان «سپاه صلح» نام می‌برند، به نظر می‌آید که بیشتر یک بازی تبلیغاتی است، برای این که در سطح داخلی نشان دهند که اوضاع در کشورهایی مثل بریتانیا و به طور کلی غرب اوضاعی مغشوش و پر هرج و مرج است.»
درباره آشوب‌های بریتانیا و علل آن تحلیل‌ها و گزارش‌های زیادی داده شد، بويژه در مطبوعات خود بریتانیا. حتی کسانی که بشدت با آشوب و غارت و آتش زدن مغازه‌ها و ماشین‌ها مخالف بودند این را درتحلیل‌های‌شان فراموش نکردند که شورش‌ها اغلب در محله‌های فقیرنشین رخ داد و از سوی جوانانی که نه شغل دارند، نه آینده‌ای برای خود متصورند.
تبلیغات جمهوری اسلامی هم درست روی این نقطه متمرکز شد. محمدرضا نقدی در جمع فرماند‌هان حوزه‌ها و پايگاه‌هاي ناحيه كربلاي تهران می‌گوید: «چرا در قرن ۲۱ بايد عروسی وليعهد انگلستان مثل عروسی‌هاي قرون وسطی برگزار شود و آن هزينههاي سنگين به مردم تحميل شود؟ چرا بايد پول ماليات دهندگان انگليسی صرف راه‌اندازی شبكه تفرقه افكن بي بي سي فارسی و هدايت و حمايت فتنه‌گران ۸۸ شود؟»
کنترل اخلاقی بدون تامین اجتماعی؟
دیوید کامرون نخست‌وزیر انگلستان تنها به این اکتفا کرد که بگوید اغتشاش‌گران شناسایی و پلیس به تجهیزات لازم مجهز می‌شود. سخنانی که جای بیشتری برای تبلیغات مقام‌های جمهوری اسلامی باز کرد.
این سخنان با انتقاد برخی تحلیلگران روبرو شد. گروهی که معقتدند امنیت جامعه فقط با پلیس تامین نمی‌شود و حداقلی از تامین اجتماعی لازمه آن است.
علی‌اصغر رمضان‌پور به یادداشت دو روز پیش روزنامه‌ی گاردین اشاره می‌کند که درباره این ناآرامی‌ها نوشته است دولت کامرون و آقای کامرون به‌عنوان نخست وزیر دارد همان شعارهایی را تکرار می‌کند که پیش از این محافظه‌کاران می‌دادند، چون می‌خواهند یک جامعه را به لحاظ اخلاقی کنترل کنند.
او می‌گوید نیروهایی که گرایشات چپ دارند، عمدتا به مسئله‌ی فقر و نارضایتی گسترده‌ای که هست اشاره می‌کنند. «دولت در طول ماههای گذشته و به‌خصوص در یکسال گذشته به همه‌ی اعتراضاتی که از نظر سیاسی و اقتصادی به دولت آقای کامرون شده بی‌اعتنایی کرده و فضایی از ناامیدی را در قشر زیادی از معترضین اجتماعی به‌وجود آورده است. همه این‌ها وجود دارد، ولی واقعیت این است که آن چیزی که ما در اینجا می‌بینیم این است که اطلاعات در مورد این اتفاقات هنوز بیشتر در اختیار نیروهای امنیتی‌ست و نه پژوهشگران اجتماعی که بتوانند راجع به ریشه‌های آن اظهارات دقیق و واقعی داشته باشند، صرفنظر از تحلیل‌های نظری که ممکن است از پیش داشته باشند.»
به نظر علی‌اصغر رمضان‌پور نمی‌شود این واقعیت را نادیده گرفت که این شورش‌ها و اعتراضات در مناطق محروم‌تر به لحاظ اقتصادی اتفاق افتاده، و در روز اول حملات متوجه فروشگاههایی مثل تسکو و از این قبیل بوده که از دید بسیاری از طبقات محروم به‌عنوان نماد سرمایه‌داری و دولت محافظه‌کار شناخته می‌شوند.
ولی او می‌افزاید «آنچه در روزهای بعد اتفاق افتاد، این بود که سطح شورش و غارت و حمله کردن به مغازه‌ها تا حدی گسترش پیدا کرد که می‌شود گفت یک اتفاق سازمان‌یافته می‌توانست باشد، از سوی گنگ‌هایی که گنگ‌های بزهکاری هستند. بنابراین اظهارنظر دقیق در مورد این اتفاقی که افتاده است، هنوز شاید سخت باشد. به این دلیل که اطلاعات موجود درباره‌ی آن پیش از آن که در اختیار تحلیلگران مستقل باشد، در اختیار دستگاههای امنیتی و در دادگاهها هست و در اینجا هم انتقادات جدی نسبت به رفتار پلیس مطرح شده است.»
گروهی نیز آن‌سوی ماجرا را می‌بینند و معقتدند پلیس زیادی آرام برخورد کرده و محافظ جان و مال مردم نبوده است.
علی‌اصغر رمضان پور این انتقاد را وارد نمی‌داند و می‌گوید:
«انتقادها متوجه این نیست که پلیس آرام عمل کرده، بلکه بیشتر متوجه این است که پلیس تاکتیک‌های مناسب را به‌کار نبرده است و بخشی از آن هم برمی‌گردد به این که پلیس لندن در روزهایی که این اتفاق افتاد، خود زیر شدیدترین فشارها بود، بر سر ماجرای شنود غیرقانونی تلفن‌ها رئیس خود را از دست داده بود و به‌هرحال این اتفاق در زمانی افتاد که می‌شود گفت پلیس لندن، هم از نظر از دست دادن نیروها، هم از نظر موقعیت سیاسی و هم از نظر مطرح شدن مسئله‌ی فساد در درون پلیس، در ضعیف‌ترین شرایط خودش قرار داشت. و این که منشأ این اعتراضات در درگیری بین رهبران یک گروه بزهکاری با پلیس بوده، به‌هرحال نشان‌دهنده‌ی این است که پلیس لندن آمادگی چنین شورش‌هایی را نداشته و در واقع همه‌ی مقامات امنیتی شوک زده شدند.»
آیا اعزام گردان عاشورا می‌تواند پلیس لندن را از شوک در‌آورد؟
مریم انصاری
تحریریه: عباس کوشک جلالی