کره جنوبی: پنهان کردن سالها آزار در یک شکنجهگاه
۱۳۹۵ اردیبهشت ۱, چهارشنبهچائو سوانگوو، ۱۴ ساله بود که روزی در سال ۱۹۸۲ در راه مدرسه به اتهام دزدیدن یک قرص نان که ندزدیده بود، به دست نیروهای پلیس کرهجنوبی بازداشت شد. بیش از ۳۰ سال از آن روز تلخ گذشته است و چائو همچنان وقتی از آن تجربهی دهشتناک حرف میزند، گریه میکند.
ماموران پلیس کرهجنوبی او را کتک زدند، شلوار وی را پایین کشیده و یک سیگار روشن را در چند میلیمتری آلت تناسلی پسرک نوجوان گرفتند تا او گریهکنان به جرمی که مرتکب نشده بود، اعتراف کند.
بعد از این اعتراف اجباری، دو مرد بهسراغ چائو آمدند و او را کشانکشان به خانههایی که بهنام "خانه برادران" شناخته میشد، بردند. "خانه برادران" بازداشتگاهی بود که برخی از بدترین و وحشتناکترین موارد نقض حقوق بشر در تاریخ معاصر کرهجنوبی در این مکان رخ داده است.
یکی از ماموران "خانه برادران" به چائو در همان شب اول تجاوز کرد. این تجاوزها در تمام روزهای بعد هم ادامه داشت. این وضعیت دهشتناک برای ۵ سال مداوم ادامه داشت. چائو پنج سال تمام کتک خورد، شکنجه شد، تحقیر شد، مورد تجاوز قرار گرفت و زنان و مردان دیگری را دید که به جرمهای ناکرده یا جرایمی که اغلب ناچیز بود، بدترین شکنجهها و خشونتها را متحمل شدند.
چائو یکی از هزاران نفری است که در سالها و ماههای قبل از برگزاری المپیک ۱۹۸۸ سئول به دست نیروهای امنیتی در این کشور بازداشت و شکنجه شدند؛ المپیکی که برای مقامات کرهجنوبی بسیار مهم و بهمنزلهی اعلام حضور آنها در صحنهی بینالمللی بهعنوان یک کشور مدرن با آیندهای روشن بود.
بعضی از افرادی که بازداشت و شکنجه شدند، بیخانمان و معتاد بودند، بیشتر بازداشتیها اما کودک و نوجوان یا افرادی بودند که به ناتوانیهای جسمی و روانی ابتلا داشتند.
سه دهه بعد از وقایع هولناکی که در زندانهای کرهجنوبی رخ داد، خبرگزاری "آسوشیتدپرس" تحقیق مفصل و گستردهای دربارهی این واقعه انجام داده و نتایج این بررسی را در قالب گزارش مفصلی منتشر کرده است.
طبق این گزارش تحقیقی هنوز هیچ مقام مسئولی بابت این خشونتها و آزار سیستماتیک محاکمه نشده است، هیچکس مسئول شناخته نشده و از آسیبدیدگان عذرخواهی نکرده است، هیچ غرامتی به قربانیان پرداخت نشده و دولت فعلی کرهجنوبی حتی حاضر نیست، اجازه دهد که پروندههای شکایت دربارهی وقایع آن روزها بار دیگر به جریان بیفتد.
در سال ۲۰۱۸ برای دومینبار در تاریخ کرهجنوبی قرار است این کشور میزبان المپیک باشد و هنوز هزاران نفر با عواقب و مشکلات جسمی و روانی و مشکلات ناشی از شکنجهها و آزارهای ماهها و سالهای آمادگی برای المپیک قبلی، دستوپنجه نرم میکنند.
"نمیتوانیم به یک پرونده توجه ویژه کنیم"
دولت کرهجنوبی مدعی است قانون برای همه یکسان است و آنها نمیتوانند برای قربانیان "خانه برادران" و وقایع ماههای پیش از المپیک سئول، استثنایی قایل شوند.
یئونگ تائو، یک مقام مسئول ارشد در وزارت کشور کرهجنوبی به آسوشیتدپرس گفت: «برای یک واقعه خاص نمیتوانیم قوانین مجزا و امکانات ویژه تعریف کنیم. بعد از جنگ دو کره وقایع ناگوار بسیاری رخ داده است. قربانیان این پرونده هم باید از همان مجرای قانونی موجود شکایت خود را پیش ببرند.»
با اینحال زندانیان پیشین "خانه برادران" نمیتوانند آنچه گذشت را یکسره به فراموشی بسپرند.
چائو که در این سالها چندینبار دست به خودکشی زده است، به آسوشیتدپرس گفت: «دولت با اصرار میخواهد آنچه گذشت را خاک کند و بر آن سرپوش بگذارد. ما چطور باید صدایمان را بلند کنیم و روایت تلخمان را به گوش مردم بسپریم، وقتی دولت هیچ راهی و مجالی به ما نمیدهد؟»
"جهنمی در داخل جهنم
"خانه برادران" روزگاری مجموعهای از چندین کارخانه از چوببری گرفته تا کارخانهی دوخت لباس و کفش بود.
خوابگاه این مجموعه بر روی تپهها و بهدور از چشم مردم و رفتوآمد روزمرهی شهر بنا شده بود و کسی نمیدانست پشت دیوارهای بلند این مجموعه چه وقایع هولناکی رخ میدهد.
پارک چونگ هی، رئیسجمهور دیکتاتور کرهجنوبی در دههی هفتاد میلادی فرمانی صادر کرده بود تا نیروهای پلیس خیابانها را از وجود "افراد ولگرد" پاکسازی کند.
این "پاکسازی" گروه کثیری را شامل میشد: خیابانخوابها، الکلیها، فروشندگان دورهگرد، دستفروشها، توانیابهای جسمی، روشنفکران و منتقدان دولت، اساتید دانشگاهی و دانشجویان منتقد.
بررسی آسوشیتدپرس نشان داد که نزدیک به ۴ هزارنفر در این سالها بازداشت و به "خانه برادران" منتقل شدند.
کیم یونگ وون، دادستان پیشین در کرهجنوبی به این خبرگزاری گفت، دستکم ۹۰ درصد از بازداشتیها در آن سالها حتا با تعریف خود دولت مصداق فرد "ولگرد" محسوب نمیشدند.
زندانیان پیشین در "خانه برادران" که گزارشگران آسوشیتد پرس با آنها صحبت کردهاند، تاکید میکنند که افراد بسیاری از شدت جراحات وارده ناشی از کتک و شکنجه و تجاوز فریاد میزدند و زاری میکردند و هیچکس به آنها کمکی نمیکرد.
بیشتر بخوانید:شکنجهگر کمونیست به ۲۰ سال زندان محکوم شد
یک زندانی پیشین به آسوشیتدپرس گفت در روزهای گرم زندانیان مجروح را در آفتاب سوزان رها میکردند و بعد که پوست آنها نیز آفتابسوخته شد، بار دیگر آنها را به چوپ و شلاق میبستند.
تجارت سودآور از بردگی زندانیان
بررسیهای آسوشیتدپرس نشان میدهد که "خانه برادران" با این بازداشتها عملا سالها تجارت سودآوری از "بردگی" داشت و زندانیان در شرایط بردگی در کارخانههای متعدد تحتنظارت این موسسه مجبور به بیگاری بودند.
زندانیان پیشین در این موسسه به این خبرگزاری گفتند که ساعات طولانی در روز مجبور به کار سخت بودند.
یکی از زندانیان گفت وقتی یکی از بستههای محصولات تولیدی این کارخانهها که به ژاپن ارسال میشد، به دلیل اینکه بستهبندی مرغوب نبود پس فرستاده شد، او و دیگر زندانیانی که در بخش بستهبندی کار میکردند، ساعتها کتک خوردند و چند نقطه از بدن آنها دچار شکستگی شد.
طبق گزارش آسوشیتدپرس بسیاری از محصولات کارخانههای تحت مدیریت "خانه برادران" به کشورهای اروپایی و آمریکایی و آسیایی صادر میشد. برای مثال تیشرتهای تولید یکی از این کارخانهها به اروپا صادر میشد و زندانیان بابت بردگی و بیگاری هیچ دستمزدی دریافت نمیکردند.
آسوشیتدپرس موفق شده یکی از مدیران اصلی کارخانههای "خانه برادران" را پیدا کند. لیم یونگ سون منکر نمیشود که شرایط کار سخت بوده و برخی از افراد جان دادهاند، با اینحال او مدعی شد که مرگ این زندانیان ناشی از "دعوا و درگیریبا یکدیگر" بوده است.
لیم یونگ سون ادعا میکند که همه این زندانیان "ولگرد" بودند و اگر هم به "خانه برادران" منتقل نمیشدند، "بههرحال در خیابان میمردند".
بررسی این خبرگزاری نشان میدهد، در فاصلهی سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۶ دستکم ۵۱۳ تن از زندانیان در این مکان مخوف جان دادند. این خبرگزاری میگوید آمار غیررسمی به یقین بیشتر است.
اسناد و مدارک دولتی نشان میدهد، بیشتر افراد در زمان ورود به این بازداشتگاه سلامت جسمی خوبی داشتند و از این مکان با انواع بیماریهای جسمی و روانی و شرایط ناگوار و سوءتغذیه آزاد شدند.
به گفته زندانیان هر زمان قرار بود گروهی از مقامات دولتی برای بازدید به "خانه برادران" بیایند، گروه مشخصی از زندانیان که سرحالتر بودند، انتخاب میشدند و بعد از استحمام لباس مرتبی بر تن آنها میکردند و فقط آنها را به مقاماترسمی نشان میدادند.
"یک اردوگاه کار اجباری تمامعیار"
واقعیت پشت حصارهای بلند "خانه برادران" در نتیجه یک تصادف عیان شد. دادستان تازه در شهر اولسان روزی اتفاقی در اتوموبیل از نگهبانان خود شنید که در محلی در کوههای نزدیک شهر سگهای بسیار بزرگی را دیدهاند که اطراف ساختمانهایی پاسبانی میدادند.
کیم، دادستان تازه، میگوید به سمت محل موردنظر رانندگی کنند. او به آسوشیتدپرس گفت وقتی به آنجا رسیدیم با دیدن حال نزار برخی افراد که در محوطه بودند، فوری فهمیدم که اینجا بههیچوجه یک "نهاد خیریه" نیست و با یک "جرم سازمانیافته بزرگ" و یک "اردوگاه کار اجباری تمامعیار" مواجهایم.
رئیس "خانه برادران" به دستور دادستان بازداشت شد. با اینحال کیم به آسوشیتدپرس گفت که تلاش او به نتیجهای نرسید و نتوانستند مقامات عالی دولتی و محلی را بازداشت و بازجویی کنند. دولت مرکزی کرهجنوبی نگران رسواییای بینالمللی بود و نمیخواست این ماجرا تبدیل به پروندهای بزرگ شود.
با اعمال نفوذ مقامات دولتی رئیس "خانه برادران" نیز محاکمه نشد و بعد از مدتی بدون برگزاری دادگاه آزاد شد.
بیشتر بخوانید:روز جهانی حقوق بشر؛ چونکه انسان میزید کوتاه، حس خوشبختی سزای اوست
کیم اما به دنبال آن بود که رئیس این موسسه را زندانی کند. با تلاش بسیار او بعد از چندینسال موفق شد برای این فرد تنها یک حکم دوسال و نیم حبس بگیرد. او هنوز هم یکی از ثروتمندان کرهجنوبی است و از فروش محل کارخانهها و بازداشتگاه "خانه برادران" نیز میلیونها دلار درآمد کسب کرده است.
بررسی این دادستان نشان داد "خانه برادران" دستکم ۱۰ میلیون دلار از دولت بودجه و کمک مالی دریافت کرده و از کار اجباری زندانیان میلیونها دلار سود به جیب زده است.
آسوشیتدپرس تاکید کرد که پارک لی، وزیر پیشین دادگستری در کرهجنوبی یکی از افراد کلیدی است که مانع از اجرای عدالت شد و اجازه نداد دادستان، رئیس "خانه برادران" و دیگر مقامات مسئول را دادگاهی کند. پارک لی چندینبار درخواست آسوشیتدپرس برای مصاحبه را رد کرده است.
پیگیریهای دادستان جدید سرانجام موجب شد تا درهای این شکنجهگاه مخوف در سال ۱۹۸۸ بسته شود. در دهه ۱۹۹۰ صاحب "خانه برادران" این مکان را فروخت و در هنگام کارهای ساختمانی، استخوانهای صدها تن از زیر خاک بیرون آمد. دادستان میگوید احتمالا استخوانها و جنازهی صدها تن دیگر زیر خاک باقی مانده و سرنوشت آنها هرگز روشن نخواهد شد.