کارنامه اسفناک دولت ترکیه از دید کمیسیون اروپا
۱۳۹۵ آبان ۱۶, یکشنبه
کمیسیون اتحادیه اروپا در جدیدترین گزارش خود درباره ورود ترکیه به این اتحادیه، وضعیت این کشور را "اسفناک" توصیف کرده است. در این گزارش از "عقب‌گرد" ترکیه در زمینه‌های قضایی، حقوق بشر و آزادی بیان سخن رفته است.
کمیسیون اتحادیه اروپا هر سال پیشرفت‌ها یا پس‌رفت‌های ترکیه در شرایطی که باید فراهم شوند تا این کشور به اتحادیه اروپا وارد شود را بررسی می‌کند.
بر اساس این گزارش، ترکیه در یک سال اخیر "یک عقب‌گرد جدی" در زمینه آزادی بیان داشته است.
بیشترین انتقادات در این گزارش متوجه اقدامات دولت ترکیه پس از کودتای نافرجام ماه ژوئیه در این کشور است. "گستردگی اقدامات واکنشی" نسبت به این کودتا و "روح جمعی حاکم بر این اقدامات" در این گزارش مورد نقد قرار گرفته است.
در جریان دستگیری‌های پس از کودتا در ترکیه تا کنون حدود ۶۰ هزار نفر بازداشت شده‌اند که حدود یک‌پنجم آنها قضات و وکلای دادگستری بوده‌اند.
بیشتر بخوانید: لغو "توافقنامه پناهجویان"؛ هشدار ترکیه به اتحادیه اروپا
این گزارش ۱۰۲ صفحه‌ای که قرار است روز چهارشنبه ارائه شود، با فاصله‌ای معنادار یکی از منفی‌ترین گزارش‌هایی است که تا کنون در مورد هفت کشور داوطلب ورود به اتحادیه اروپا تهیه شده است. آلبانی و صربستان از جمله این کشورها هستند که گزارش‌هایی که درباره وضعیت آنها تا کنون ارائه شده، کمتر از گزارش اخیر درباره ترکیه حاوی نکات منفی بوده است.
دیپلمات‌های ارشد اتحادیه اروپا تا کنون هریک نسبت به آنچه در ترکیه جریان دارد انتقاد کرده‌اند. از جمله مارتین شولتز، رئیس پارلمان اروپا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را متهم کرده که زیر پوشش مقابله با کودتاگران در حال ایجاد تغییرات ساختاری در ترکیه به سمت یک نظام جمهوری استبدادی است.
گفت‌وگوهای میان ترکیه و اتحادیه اروپا برای پیوستن این کشور به اتحادیه از سال ۲۰۰۵ در جریان است و تا کنون ۱۶ مورد از ۳۵ موردی که باید در قرارداد پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا بررسی شود، مورد بحث قرار گرفته‌اند.
وضعیت رسانه‌های ترکیه؛ زیر ذره‌بین اتحادیه اروپا
در گزارش اخیر کمیسیون اتحادیه اروپا وضعیت رسانه‌های ترکیه به طور خاص زیر ذره‌بین قرار گرفته است. به عنوان مثال این گزارش به این موضوع انتقاد کرده که از چندی پیش دیگر رادیو و تلویزون مستقل کردی در ترکیه وجود ندارد.
در ماه گذشته تنها از روزنامه جمهوریت، ۱۳ روزنامه‌نگار به اتهام حمایت از سازمان‌های تروریستی بازداشت شده‌اند. روز شنبه گذشته سردبیر و هشت همکار دیگر این روزنامه بازداشت شدند.
کمیسیون اتحادیه اروپا در این گزارش فاش کرده که چگونه دولت ترکیه رسانه‌های ضعیف‌تر را با قطع کمک‌های دولتی یا راه‌های دیگر به ورشکستگی کشانده است. تعداد مواردی که در این گزارش به آنها اشاره شده به طور واضح نشان از گستردگی این پدیده دارند.
شرایط آزادسازی ویزای اروپا برای شهروندان ترکیه
در موضوع برداشتن ویزای اروپا برای شهروندان ترکیه و کارهایی که در این زمینه ترکیه باید انجام دهد، لحن این گزارش کمی ملایم‌تر است. نکات مثبت بیشتر به معامله ترکیه با اتحادیه اروپا بر سر بازگرداندن پناهجویان از یونان به ترکیه مربوط است، اگرچه اخیرا تعداد پناهجویان کمی بیشتر شده است.
اما در مورد برخی از خواسته‌های اتحادیه اروپا از ترکیه این هشدار داده شده که اقدامات کافی انجام نگرفته است.
بیشتر بخوانید: اردوغان: اتحادیه اروپا درباره عضویت ترکیه تصمیم بگیرد
به عنوان مثال درباره قانون ضد ترور در ترکیه که به مقامات امنیتی اجازه می‌دهد "دلخواهانه و انتخابی" در این مورد تصمیم بگیرند. همچنین استقلال قوه قضائيه در ترکیه مورد پرسش قرار گرفته است.
کمیسیون اتحادیه اروپا همچنین به این موضوع اعتراض کرده که مدت بازداشت موقت پس از اعلام شرایط اضطراری در ترکیه به ۳۰ روز افزایش پیدا کرده قبل از آنکه قاضی اتهامات دستگیرشدگان را بررسی کند. بر اساس این گزارش زندانیان در طول بازداشت موقت مورد آزار و شکنجه قرار می‌گیرند.
مجازات اعدام؛ خط قرمز اتحادیه اروپا
گزارش سال گذشته کمیسیون اتحادیه اروپا درباره وضعیت ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا باعث انتقادات زیادی به رئیس این کمیسیون، ژان کلود یونکر شد چرا که به دستور او انتشار این گزارش به پس از برگزاری انتخابات پارلمان ترکیه موکول شد با این استدلال که این گزارش نباید بر انتخابات در ترکیه تاثیر بگذارد.
منتقدان اما گفتند این کار به دلیل وابستگی و نیاز اتحادیه اروپا به ترکیه در مسئله پناهجویان صورت گرفته است.
بیشتر بخوانید: پارلمان اروپا: به مذاکره با ترکیه پایان دهید
گزارش امسال اما رویه‌ای عکس را در پیش گرفته و لحن تند آن حاکی از تغییر موقعیت سیاسی است. بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا معتقدند که این اتحادیه در بحث پناهجویان دیگر مانند یک سال قبل نیازمند به ترکیه نیست.
در آن زمان اتحادیه اروپا در حال چانه‌زنی با ترکیه بر سر قرارداد استرداد پناهجویان از یونان به ترکیه بود. از آن زمان تا کنون تعداد پناهجویانی که وارد آلمان شده‌اند به شدت کاهش پیدا کرده است و البته بسته شدن مرزهای غربی بالکان نیز عامل دیگر این کاهش بوده است.
حالا دیگر اروپا با اطمینان می‌تواند بگوید اگر آنگونه که اردوغان گفته مجازات اعدام دوباره در ترکیه احیا شود، این کشور باید ورود به اتحادیه اروپا را فراموش کند چرا که این موضوع خط قرمز اروپاست.