پیوند حلزون و كودكان ناشنوا
۱۳۸۴ آذر ۵, شنبهتولد يك كودك با ناتوانى جسمى اتفاقىست كه دنياى والدين را به هم مىريزد. بزرگ كردن و تربيت كودك ناتوان مسئوليت سنگينى است كه گاه والدين تا آخرعمر بر دوش مىكشند. نقص عضو برقرارى ارتباط با دنياى اطراف را مشكل و فرد را دچار ناتوانى مىكند.
از جمله اين ناتوانايىها ناشنوايى است. ناشنوايى كودكان متأسفانه اغلب دير و اتفاقى تشخيص داده مىشود. اولين نشانهاى كه والدين را متوجه كمشنوايى يا ناشنوايى كودك خردسال مىسازد عدم پاسخ اين كودكان به صداهاى پيرامونشان است.
يانك پسر هشت ساله آلمانىست كه ناشنوا متولد شده است. زمانى كه والدين او متوجه شدند پسرشان ناشنواست هرگز تصور نمىكردند با يك عمل پيوند، يانك بتواند همانند بچههاى سالم بشنود و به دنياى طبيعى بازگردد.
اين عمل پيوند جايگزينى يك حلزون شنوايى مصنوعى است. يك دستگاه كوچك دو قسمتى كه يك بخش آن به ساختمان درونى گوش پيوند زده مىشود و بخش دوم يك ميكروفون بسيار كوچك است كه به لاله گوش مىچسبد. اين ميكروفون كوچك امواج صوتى را از دنياى اطراف دريافت مىكند و به حلزون مصنوعى مىرساند.
حلزون مصنوعى امواج صوتى را به تحريكات الكتريكى تبديل مىكند و سپس به اعصاب شنوايى مىفرستد. بدين ترتيب نه تنها سر و صداى اطراف بلكه آواهاى صوتى تشكيل دهنده كلمات شنيده و درك مىشوند.
اين پيوند فرصت بزرگى فراهم مىكند تا كودكان ناشنوا بتوانند بشنوند و صحبت كنند. ياد گرفتن يك زبان و توانايى صحبت كردن در اصل تقليد آواهايى است كه يك كودك مىشنود. با گذشت زمان و ارتباط با دنياى اطراف و شنيدن طنينهاى گوناگون قسمت شنوايى در مغز تكامل و پرورش پيدا مىكند و كودك كم كم ياد مىگيرد آنچه را شنيده است با مفاهيم خاصى ارتباط دهد اين مرحله، زمان درك و پردازش شنيدههاست. بخش صحبت كردن در مغز پيوند نزديكى با قسمت شنوايى دارد.
زبان آموزى از حدود هفت ماهگى آغاز مىشود و در سه تا چهار سالگى به پايان مىرسد. در طول اين دوره بخش ويژه گفتار در مغز تكامل پيدا مىكند و فرم مىگيرد. بعد از اين سنين ايجاد تغيير در اين قسمت به كندى و سختى امكان پذير است.
پيوند حلزون مصنوعى در بزرگسالان زمانى موفقيت آميز است كه فرد در گذشته توانايى شنيدارى داشته است و آواها را مىشناسد. در نتيجه با كمك اين پيوند مىتواند دوباره شنوايى خود را بازيابد.
افراد بزرگسالى كه ناشنوا متولد شدهاند نيز مىتوانند با كمك اين پيوند آواها و اصوات را بشنود اما درك و پردازش طنينها به سادگى امكان پذير نيست و نياز به زمان بسيار طولانى دارد. شايد سالها طول بكشد كه بخش ويژه شنوايى در مغز بتواند امواج صوتى شنيده شده را پردازش كند.
يانك كمتر از يك سال و نيم داشت كه جراحى شد. هر چقدر سن كودك در زمان جراحى كمتر باشد شانس موفقيت و زبانآموزى او بيشتر است. نخستين عكسالعمل يانك دو ماه پس از عمل پيوند و با شنيدن نام خودش بود. مادر او مىگويد وقتى يانك توانست اولين كلمات را بگويد ما به معناى واقعى خوشبختى را حس كرديم.
امروز يانك هشت ساله است و كلاس دوم دبستان را در يك مدرسه عادى مىگذراند. صحبت كردن او هيچ تفاوتى با ساير بچهها ندارد و كاملأ طبيعى است، دوستان زيادى دارد و مىتواند به زيبايى آواز بخواند.
در آلمان هر ساله بيش از هزار نفر با پيوند حلزون مصنوعى شنوايى خود را بازمىيابند و با دنياى اطرافشان ارتباط برقرار مىكنند.تا كنون نزديك به هشتهزار كودك و بزرگسال در اين كشور با كمك حلزون مصنوعى شنوايى خود را بازيافتهاند.