پافشاری آمریکا بر تحریم صنایع انرژی ایران

بخش انرژی در ایران باز هم در کانون توجه دولت آمریکا قرار گرفته است. واشنگتن سعی دارد شرکت‌های اروپایی را به سمت توقف سرمایه‌گذاری‌ها در ایران هدایت کند. اتحادیه‌ی اروپا هم تا کنون خود را همسو با آمریکا نشان داده است.

روزنامه‌ی "زود دویچه‌تسایتونگ" به نقل از یک سیاستمدار ایالات متحده در لندن می‌نویسد: «سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز برای ایران حیاتی است. اروپایی‌ها نباید به یاری دولت تهران بروند» .

یک قرارداد میلیاردی گاز شرکت انگلیسی-هلندی شل، در ایران بلاتکلیف مانده است. شرکت فرانسوی توتال هم علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در میدان گازی پارس جنوبی است. ایران پس از روسیه صاحب دومین ذخیره‌ی گازی جهان است.

فرصت تصمیم‌گیری تا ژوئن

غلام‌حسین نوذری، وزیر نفت ایران، تا ماه ژوئن به شرکت‌های اروپایی فرصت داده تا در مورد سرمایه‌گذاری در صنایع گاز ایران تصمیم بگیرند. وی تهدید کرده که در غیر این‌صورت، سرمایه‌گذاران از میان شرکت‌های دیگر برگزیده خواهند شد. شرکت‌های نفت و گاز چینی و روسی هم به کمین نشسته‌اند تا جای خالی همکاران اروپایی خود را پر کنند.

اینک شرکت‌های اروپایی با توجه به اولتیماتوم ایران، بر سر دوراهی مانده‌اند: از یک‌سو واشنگتن با صراحت اعلام کرده است که هرگونه همکاری اقتصادی با ایران را تلافی خواهد کرد. از سوی دیگر شرکت‌های اروپایی فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز ایران دارند.

یک تحلیل‌گر در زمینه‌ی موادخام در لندن بر این عقیده است که شرکت شل، که منافع بسیار گسترده‌ای در ایالات متحده‌ی آمریکا دارد، بعید است بتواند خلاف عقاید این کشور رفتار کند.

چندی پیش بود که شرکت چینی "سینوپک" قرارداد ۲ میلیارد دلاری میدان نفتی یاد‌آوران را با تهران امضا کرد. بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، در یک برنامه ۴ ساله، روزانه ۸۵ هزار بشکه نفت از میدان نام‌آوران استخراج خواهد شد. چین این قرارداد را گامی در جهت تقویت مناسبات اقتصادی پایدار با ایران ارزیابی می‌کند. ایران در حال حاضر سومین تأمین‌کننده‌ی نفت خام چین است.

شورای امنیت و ایران

شورای امنیت سازمان ملل ماه‌هاست که در حال بحث‌وتبادل نظر در مورد ایران است. پایان هفته‌ی گذشته ۵ عضو دائم سازمان ملل و آلمان در لندن به توافق رسیدند تا با ارائه‌ی بسته‌ی تشویقی دیگری، ایران را بر سر میز مذاکره بازگردانند. چین و روسیه بیش از دیگر کشورها با افزایش فشارهای اقتصادی و تجاری بر ایران مخالف‌اند.

پس از آن‌که سازمان ملل محدودیت‌هایی را برای بانک سپه وضع کرد، ایالات متحده نیز در سال میلادی گذشته، بده‌بستان‌های مالی خود را با بانک‌های ملی و صادرات قطع کرد. این بنگاه‌های اقتصادی مشکوک به حمایت مالی از گروه‌های اسلامگرای افراطی و تروریستی هستند.

اختلاف با سوئیس

تا کنون دامنه‌ی تحریم‌های سازمان ملل متحد آن‌قدر گسترده نشده است که بخش انرژی در ایران را هم شامل شود. کنگره‌ی آمریکا در سال ۱۹۹۵ قانون تحریم‌ها علیه ایران را به تصویب رساند. در این قانون ذکر شده است که شرکت‌هایی که در ایران سرمایه‌گذاری‌های مهم استراتژیک انجام دهند، تحریم خواهند شد.

محتوای این قانون، هفته‌هاست که موضوع اختلاف میان واشنگتن و سوئیس شده است: اواسط ماه مارس سال جاری، شرکت لاوفنبورگ سوئیس (شرکتی فعال در زمینه‌ی برق) قراردادی با شرکت ملی صادرات گاز ایران (NIGEC) امضا کرد که بر اساس آن، سالانه ۵/۵ میلیارد متر مکعب گاز ایران به اروپا صادر خواهد شد. این قرارداد ۲۵ ساله ارزشی معادل ۱۸ میلیارد دلار دارد.

سوئیس استدلال می‌کنند که قراردادهایی که موضوع آنها صرفاً "تحویل مواد" باشد، در لیست تحریم‌های آمریکا قرار ندارند. برن هم‌چنین قوانین داخلی ایالات متحده را در خارج از مرزهای این کشور معتبر نمی‌داند.

دیدار البرادعی با "رود"

آسوشیتدپرس گزارش می‌دهد که محمدالبرادعی از واشنگتن خواسته تا علاقه‌ی بیشتری در عادی‌سازی روابط با تهران نشان دهد، اگر این کار به حل مشکل پرونده‌ی هسته‌ای ایران کمک می‌کند.

این خبر پس از دیدار روز سه‌شنبه‌ی البرادعی با جان رود، از معاونان وزارت امور خارجه‌ی آمریکا، منتشر شده است. جان رود در این مورد نظری نداده اما اطمینان داده است که این درخواست البرادعی را به واشنگتن منتقل خواهد کند.

رود در پایان این دیدار به خبرنگاران گفته است که موضوع ایران و سوریه نیز در میان موضوعات مورد بحث با البرادعی بوده اما اشاره‌ای به جزئیات نکرده است.