وبلاگستان آلمان ناشناخته و غیر سیاسی

به همین دلیل هم بسیاری از آنچه که در این مقاله آمده، نظرات و برداشت‌های نویسنده است. اما چه تعریفی از وبلاگ وجود دارد؟ آیا MySpace و یا Twitter-Account هم جزو وبلاگ محسوب می‌شوند؟ اگر بخواهیم تنها وبلاگ‌های "سنتی" را به شمار بیاوریم، احتمالا بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار وبلاگ در محدوده کشورهای آلمانی زبان وجود دارند.

در سال‌های گذشته آدم در آلمان این احساس را داشت که به نسبت کشورهای همسایه، وبلاگستان توسعه نیافته‌ای داریم. به طور مثال تعداد وبلاگ‌ها در آلمان خیلی کمتر از فرانسه است.
اما اگر تعداد لینک‌های وبلاگ‌های آلمانی زبان که به صورت هفتگی یک صد‌تای اول آن مشخص می‌شوند را معیار قرار دهیم، آن‌گاه می‌توان گفت که وبلاگستان آلمان در سال ۲۰۰۷ در اوج خود بود. اما از آن سال به این سو در سراشیبی افتاده است.

دوران دیگری آغاز شده است

در گذشته یک وبلاگستان مشترکی وجود داشت با چند بلاگر سرشناس. اما حال دارای زیر مجموعه‌های بسیاری شده که دیگر دارای آن مرکزیت گذشته نیست و به سوی "تخصصی" و یا "موضوعی" نویسی رفته است.
شبکه‌های اجتماعی تویتر و فیس بوک نیز بخش دیگری را جذب کرده‌اند. اگر در گذشته پستی با یک لینک در وبلاگ گذاشته می‌شد تا یک مقاله خوب معرفی شود، حال در این شبکه‌ها با ۱۴۰ حرف و در چند ثانیه این امکان به وجود آمده است. در عین حال این شبکه‌ها بر قدرت پیوند‌های ارتباطی هم افزوده‌اند.

بی‌اهمیتی وبلاگ‌ها

وبلاگستان آلمان در بخشی از رسانه‌های سنتی این کشور زیاد خوشنام نیست. وبلاگستان‌های دیگر مدت‌هاست که از چنین وضعیتی عبور کرده‌اند. اما در آلمان وبلاگ هنوز هم موضوعیتی ندارد و رسانه‌های سنتی نسبت به آن برتر هستند. اینکه بلاگر‌ها از شبکه‌ها اجتماعی و وبلاگ برای برقراری ارتباط با همفکران و دوستان خود استفاده می‌کنند، نادیده گرفته می‌شود.
درعین حال رسانه‌های سنتی در آلمان جرأت این را ندارند که وبلاگ‌ها را به عنوان شبکه‌ای مکمل خود به رسمیت بشناسند و با همراهی بلاگر‌ها و خوانندگان کار کنند.

وبلاگستان غیر سیاسی؟

ایراد دیگری که گرفته می‌شود این است که وبلاگستان آلمان غیر سیاسی است و بحث‌های سیاسی کماکان در روزنامه‌ها صورت می‌گیرند. منظر مطبوعات در آلمان اگرچه هنوز هم بسیار گسترده است، اما چهره آن بدون شک در روند تغییر رسانه‌ها طی سال‌های آتی دگرگون خواهد شد. با این حال با نگاهی به لیست "ترین‌های" وبلاگستان می‌بینیم ۲۰ درصد از وبلاگ‌هائی که بیشترین لینک را خورده‌اند، وبلاگ‌های سیاسی هستند.
بیداری سیاسی وبلاگ‌های آلمان هنگامی شروع شد که در بهار سال جاری میلادی دولت فدرال در پی ایجاد ساختاری برای سانسور شبکه برآمد. کاربران اینترنت در مدت سه روز و نیم با فراخوان از طریق تویتر عریضه‌ای را تهیه و به مجلس آلمان (بوندس‌تاگ) فرستادند. هدف، جمع‌آوری ۵۰ هزار امضا بود تا بدین وسیله مجلس به این عریضه رسیدگی کند.
در پایان، این سریع‌ترین و موفق‌ترین اقدام در تاریخ عریضه‌نویسی آلمان شد که ۱۳۴ هزار نفر از آن پشتیبانی کردند. سازماندهی این اعتراض از طریق وبلاگ‌ها و تویتر صورت گرفت، بسیاری از بلاگر‌ها برای نخستین‌بار بود که در مورد یک مسئله سیاسی نوشتند و نظر خوانندگان خود را به این عریضه جلب کردند.
با این اقدام، نظر تعداد زیادی از ژورنالیست‌ها جلب شد و آنان نیز با نگاهی انتقادی به قانون سانسور شبکه نگریستند. حال حداقل در درون شبکه، یک اپوزیسیون قوی در مقابل این قانون شکل گرفته است.

وبلاگستان آلمان حال دیگر نه تنها آنلاین، بلکه آف‌لاین نیز نقاط مشترک زیادی دارد. در کنفرانس re:Publica (که نویسنده مقاله سازمانده آن است) در ماه آوریل سال ۲۰۰۹ بیش از ۱۶۰۰ نفر شرکت کردند تا در مورد وبلاگ، شبکه‌های اجتماعی و جوامع دیجیتال بحث و گفت‌وگو کنند. تقریبا آخر هفته‌ای نیست که در یک نقطه آلمان سمینار و یا جلسه‌ای با موضوع وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی برگزار نشود.

( مارکوس بکه‌دال مدرس دانشگاه مانهایم، وبلاگ نویس و از فعالین آزادی‌های دیجیتالی است. او از پیشکوستان اطلاع‌رسانی سیاسی در اینترنت است. سازماندهی سالانه کنفرانس رپوبلیکا را برعهده دارد و وبلاگ‌اش netzpolitik.org جوائز ملی و بین‌المللی بسیاری را بدست آورده است.)