واکنش کاربران ایرانی اینترنت به محدودیت ویزای آمریکا
۱۳۹۵ بهمن ۶, چهارشنبه
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید آمریکا، سه‌شنبه شب (۲۴ ژانویه ۲۰۱۷/ ۵ بهمن) در حساب توییتر خود وعده داد که چهارشنبه روز بزرگی برای امنیت ملی آمریکا خواهد بود. او در این توییت که در نسخه اولیه آن اشتباه نگارشی وجود داشت توضیح داد در کنار اقداماتی دیگر در این روز "دیوار" نیز ساخته خواهد شد. منظور او دیواری بین آمریکا و مکزیک است که وعده آن در طول مبارزات انتخاباتی‌اش داده شده بود.
بسیاری از معترضان توییت‌های جنجال‌برانگیز ترامپ، فورا به اشتباه نگارشی او خرده گرفتند که به حذف شدن توییت و انتشار مجدد نسخه تصحیح شده انجامید. بسیاری نیز به اصل موضوع سیاست درهای بسته ترامپ ایراد گرفتند.
اگرچه موضوع ابتدا بین آمریکایی‌های ناراضی و فالوئرهای حرفه‌ای ترامپ مطرح شد اما با انتشار گزارش‌هایی در رسانه‌ها که به جزییات بیشتری درباره برنامه ترامپ اشاره داشت، کاربران ایرانی نیز بحث و بررسی درباره این موضوع را آغاز کردند.
بیش‌تر بخوانید: طرح ترامپ در مورد محدودیت ویزا از جمله برای ایرانیان
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، ترامپ قرار است روز چهارشنبه قانونی را امضا کند که بر مبنای آن روند صدور ویزا آمریکا برای شهروندان کشورهای ایران، عراق، سوریه، لیبی، سومالی، سودان و یمن با محدودیت روبرو می‌شود و موقتا تعلیق خواهد شد. بر این اساس رئیس‌جمهوری آمریکا همچنین به ادارات گمرک و حفاظت مرزی آمریکا دستور می‌دهد تا از ورود شهروندان این هفت کشور حتی اگر ویزای آمریکا را هم داشته باشند، جلوگیری کنند.
آرشام پارسی، مدافع حقوق هم‌جنس‌گرایان و ساکن کانادا، در پی بالا گرفتن بحث ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: «لطفا كمی صبر كنيد تا اطلاعات درست‌تری منتشر شود. اين قوانين هنوز امضا نشده‌اند و مشخص نيست چه چیزهایی را در بر خواهد گرفت.»
اما کاربران ایرانی که برخی ریاست‌جمهوری ترامپ را "کابوس" محقق شده خواندند به بحث درباره موضوع پرداختند. برخی در این‌باره به طور جدی ابراز نگرانی کردند و برخی به شوخی پرداختند. یک کاربر توییتر نوشت: «ترامپ هرچی هست ولی خدائیش بد قول نیست.» این توییت اشاره دارد به وعده‌های ریاست‌جمهوری ترامپ که ظاهرا اکنون زمان تحقق‌شان فرارسیده است و ترامپ هم تحملی برای به تعویق انداختن برنامه‌هایش ندارد.
البته در شوخی‌های کاربران هم رگه‌هایی از واقعیات تلخ وجود داشت. یکی از کاربران نوشت: «ترامپ با جلوگیری از ورود ایرانی‌ها به آمریکا قصد داره معضل فرار مغزهای ما رو حل کنه.» او از اظهارنظر صادق لاریجانی، رئیس قوه قضاییه ایران، بهره گرفت و به طعنه نوشت: «به هرحال در قضاوت نسبت به آقای ترامپ نباید تعجیل کرد.»
کاربر دیگری نیز نوشت «ترامپ می‌خواد برای ورود به آمریکا مصاحبه عقیدتی بذاره. نمی‌دونه ما با مصاحبه عقیدتی بزرگ شدیم.»
ترامپ، از احمدی‌نژاد تا هیتلر
اما واکنش کاربران در فضای مجازی به شوخی محدود نبود. عده‌ای از تاثیر آن بر سیاست‌های بین‌المللی و داخلی ایران ابراز نگرانی کردند. یکی از کاربران نوشت: «با صدور حکم لغو ویزا منتظر حمله به برجام و دولت روحانی در نمازجمعه‌های پس‌فردا باشیم.» یکی دیگر از کاربران هم نوشت: «عزیزانی که می‌گفتن هیلاری برای ما خطرناکه ولی ترامپ نه، دسته‌گل روزچهارم آقا روتماشا کنن. صدور ویزای مهاجرت و پناه‌جویی برای ایرانی‌ها رو هواست.»
بیش‌تر بخوانید: نامه جدید ایرانیان به ترامپ؛ این بار در حمایت از برجام
برخی نیز از مقایسه ترامپ و محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور سابق ایران، دریغ نکردند. یکی از کاربران ناامیدانه نوشت: «شما ببین ما دیگه چقدر بدبختیم که جوونیمون هم با احمدی‌نژاد هم دوره بودیم هم ترامپ،» و کاربر دیگری نوشت: «ترامپ هم شده محمود (احمدی‌نژاد)، هی میگن دیگه از این بدتر نمی‌شه ولی فرداش ضایع می‌کنه.»
برخی نیز کار را از مقایسه ترامپ و احمدی‌نژاد گذراندند و سیاست‌های ترامپ را هیتلروار خواندند. یکی از کاربران نوشت: «ترامپ اول ویزا برای ایرانی‌ها را ممنوع می‌کند، مرحله دوم اخراج دانشجوها و مرحله سوم اخراج باقی ایرانی‌ها خواهد بود. گزینه کوره هیتلری هم روی میزه.»
یکی دیگر از کاربران هم سیاست‌های تنگ‌نظرانه‌ی ترامپ در برابر مسلمانان را هیتلروار خواند و نوشت: «ترامپ با همین فرمون بره جلو سال دیگه مسلمونا باید بازوبند با علامت هلال ماه بذارن، بعدم کمپ کار اجباری و احتمالا طرح عقیم‌سازی.»
و اما نویسندگان آن نامه...
با انتخاب ترامپ و درست زمانی که بسیاری از جهانیان نگران پایمال شدن استانداردهای حقوق بشری در دولت او و تاثیرات بین‌المللی آن بودند، ۳۰ فعال سیاسی ایرانی در نامه‌‌ای به دونالد ترامپ از او خواستند ضمن بازنگری در توافق هسته‌ای اعمال تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی را در دستور کار قرار دهد.
اکنون با مطرح شدن محدودیت‌های صدور ویزا برای ایرانیان برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی انتقاد خود را به سوی افرادی که این نامه را امضا کرده بودند برگردانده‌اند. یکی از کاربران در فیس‌بوک نوشت: «ای دوستانی که ترامپ را آنقدر مشروع دانستید که به او نامه دادید تا فشار را بر کشورتان افزایش دهد. ترامپ قرار است این کار را با ممنوع کردن ورود پناهجویان ایرانی و حتی شاید ایرانی‌هایی که دارای ویزا هستند شروع کند.»
او در ادامه به آن‌ها یادآور شد که به عنوان فعالان سیاسی باید می‌دانستند هر قانونی که وضع شود دامن‌گیر خود آن‌ها هم خواهد شد.
یکی از کاربران نیز به طنز نوشت: «نمی‌شه حالا اون دوستان يک نامه به ترامپ بنويسند و ازش بخوان حالا كه قراره "كنار مردم ايران بايستد" لااقل ورودشان به آمريكا را ممنوع نكنه؟»
یکی از کاربران هم اعتقاد داشت که "تحریم روش مسخره‌ای‌ست. اما تحریم ویزا به گمانم کم‌دردتر از تحریم نفت و دارو و زندگی عموم مردم داخل کشور است." این توییت اگرچه در ظاهر به نظر خوشبینانه می‌رسد اما گواهی از عمق ناامیدی ایرانیان از آینده روابط ایران و آمریکا در دولت ترامپ است.
اعتراض به تبعیض در تبعیض
البته در این میان هم کسانی بودند که به نحوه انتخاب کشورهایی که قانون ویزای جدید آن‌ها را در‌برمی‌گیرد اعتراض داشتند. یکی از کاربران ایرانی توییت کرد: «۱۱ سپتامبر را عربستانی‌ها و مصری‌ها انجام دادند، ایرانی‌ها در همدردی شمع روشن کردند. حالا ورود ما ممنوع، ورود آن‌ها آزاد.»
او از هشتگ "عدالت_آمریکایی" برای این توییت استفاده کرد. اما برخی از دیگر کاربران جستجوی عدالت در بی‌عدالتی را نادرست خواندند. یکی از روزنامه‌نگاران در توییتی نوشت: «چه اهمیتی داره عربستان، پاکستان و افغانستان تو لیست ممنوعیت ویزای ترامپ نیستند؟» او "اصل قانون" را نادرست خواند و تاکید کرد گسترش این نادرستی "نشان عدالت و رضایت نیست".
شاید از همین رو هم بود که یکی از کاربران فیس‌بوک در یک جمله به طور خلاصه نوشت که "مهم‌ترین معضل برای امنیت دنیا خود ترامپ است و بس."
پیاز مخالف
یک کاربر غیرایرانی توییتر البته در همین روزها صفحه‌ای با عنوان "یک نصفه پیاز" ساخته و مشغول توییت کردن تحت این عنوان شده است. او در این اکانت می‌خواهد ثابت کند که قابلیت آن را دارد که حتی به عنوان یک نصفه پیاز فالوئرهای بیشتری که ترامپ به داشتن آن خیلی می‌بالد، برای خود فراهم آورد. توییت‌های انتقادی این نصفه پیاز مورد استقبال کاربران ایرانی نیز قرار گرفته و دست به دست می‌شود.