«نیازی به بازسازی صحنه قتل توسط سکینه آشتیانی نبود»

شبکه تلوزیونی "پرس تی‌وی"، شبکه انگلیسی‌زبان دولتی ایران، روز جمعه ۱۹ آذر ۱۳۸۹، اعترافاتی" از سکینه محمدی آشتیانی زنی که پیش‌تر در دادگاه‌های ایران به سنگسار محکوم شده بود را پخش کرد. در این فیلم برای اولین‌بار سکینه محمدی آشتیانی جلوی دوربین تلوزیون دولتی ایران به زبان فارسی سخن می‌گوید. به نقل از سایت "شبکه پرس‌تی‌وی" هفته گذشته خانم آشتیانی از زندان به شهر اسکو در آذربایجان شرقی برده شد تا در خانه خود نحوه چگونگی قتل همسرش را بازسازی کند.

در این اعترافات تلوزیونی خانم آشتیانی در تشریح چگونگی قتل همسرش جلوی دوربین شبکه "پرس‌تی‌وی"، کیسه‌ای نایلونی از کابینت آشپزخانه بیرون می‌آورد و رو به دوربین می‌گوید: «کیسه دارو را این‌جا گذاشتم و عوض آمپول سرما خوردگی، آمپول بی‌هوشی را که عیسی طاهری گرفته بود برداشتم. آمپول بی‌هوشی را که آماده کردم رفتم به شوهرم تزریق کنم. بعد از بیست دقیقه که شوهرم بی‌هوش شد، عیسی زنگ زد، گفت الان می‌آیم. تصمیم گرفته بود که شوهرم را با برق بکشد...."

پسر سکینه محمدی آشتیانی در این فیلم نقش پدرش را بازی می‌کند. او در صحنه‌ای از فلیم در اتاق دراز کشیده تا مادرش نحوه تزریق آمپول بی‌هوشی به پدرش را روی او بازسازی کند. در پایان این فیلم تلوزیونی صحنه‌هایی از محمد مصطفایی وکیل سکینه محمدی آشتیانی پخش می‌شود.

پسر خانم آشتیانی همچنین به نقش خبرنگاران آلمانی که قبل از مصاحبه با او و هوتن کیان وکیل کنونی سکینه محمدی آشتیانی توسط نیروهای امنیتی ایران بازداشت شدند اشاره می‌کند. او به تلوزیون دولتی ایران می‌گوید: «خبرنگاران آلمانی به عنوان توریست وارد ایران شدند و شرط ان‌ها برای مصاحبه این بود که به عنوان توریست وارد شوند.»

دلیل پخش اعترافات خانم آشتیانی از شبکه "پرس تی‌وی" ایران

در همین زمینه به نقل از گاردین، سازمان عفو بین‌الملل پخش اعترافات ساختگی از سکینه محمدی آشتیانی را در حالی که پرونده او جریان دارد، "باعث مسخره شدن" نظام قضایی ایران دانسته است. پیش‌‌تر محمد جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران در گفت‌وگو با شبکه "پرس‌تی‌وی" شانس نجات خانم آشتیانی را "زیاد" توصیف کرده بود.

محمد مصطفایی وکیل سکینه محمدی آشتیانی که به تازگی به کشور نروژ پناهنده شده، معتقد است از لحاظ حقوقی نیازی به بازسازی صحنه جنایت نبوده است. او به دویچه می‌گوید: «موضوع خانم سکینه‏ محمدی آشتیانی با دو پرونده مواجه بود؛ یکی پرونده‏ی مربوط به قتل و دیگری پرونده‏ی مربوط به سنگسار. موضوع قتل کاملاً منتفی شد و از بین رفت. به این دلیل که در این پرونده، ایشان حکم حبس گرفتند و دیگر نیازی نیست که بخواهند صحنه‏ی قتل را بازسازی کنند. بازسازی صحنه‏ی قتل در زمان تحقیقات مقدماتی صورت می‏گیرد. یعنی زمانی که پرونده تشکیل می‏شود و قرار است بازجویی‏های اولیه صورت بگیرد. زمانی که یک نفر به ارتکاب جرم اقرار می‏کند و محکوم می‏شود، دیگر چنین بازسازی و چنین اقدامی فاقد وجاهت قانونی است و اصلاً لزومی برای این‏کار وجود ندارد».

پسر در نقش پدر در فیلم بازسازی قتل پدر

وکیل سکینه محمدی آشتیانی درباره بازی فرزند سکینه محمدی آشتیانی در نقش پدر خود در فیلم بازسازی صحنه قتل، چنین می‌گوید: « این عملی که انجام شد، یکی از وقیح‏ترین و وحشیانه‏ترین اعمالی است که می‏تواند انجام بگیرد. پسر خانم آشتیانی را وادار کردند که نقش پدر خود را بازی کند. این دردناک است و من متاسف‏ام. چرا برای فرزندی که پدرش را از دست داده و طبیعتاً یک ارتباط قلبی با پدرش دارد، صحنه‏های قتل پدرش را به این شکل بازگو می‏کنند. مگر امکان دارد؟! اصلا انسانیت اجازه می‏دهد که چنین عملی را انجام بدهند آن هم روبروی دوربین؟ پسری، پدرش را از دست داده است. حالا دارند کاری می‏کنند که این پسر در نقش پدر برود و صحنه‏ی قتل را بازی کند.»

محمد مصطفایی به شبکه "پرس تی‌وی" اشاره می‌کند و هدف پخش اعترافات خانم آشتیانی از این شبکه را سیاسی می‌داند. او معتقد است خانم آشتیانی تحت شکنجه حاضر به بازی در این فیلم شده و ادامه می‌دهد: « شبکه پرس‏تی‏وی یک شبکه‏ی ایرانی بین‏المللی است. باید دقت کرد که چرا ‏ چنین مستندی را پخش می‏کنند؛ مستندی که با شکنجه گرفته شده است. جمهوری اسلامی ایران قصد دارد سوءاستفاده‏های سیاسی از این پرونده بکند. به دلیل این‏که تمام توجه‏ها الان به این پرونده جلب شده است. الان خانم محمدی و پسرشان در بازداشت هستند و هیچ وکیلی ندارند. آن‌ها هر عملی را که دستگاه‏های امنیتی و قضایی دیکته می‌کنند به‏راحتی در جاهای مختلف و روبروی دوربین حاضر می‏شوند و اعلام می‏کنند. این دقیقاً نشان می‏دهد که تمام این صحنه‏سازی‏ها و رفتارهایی که انجام می‏دهند، در اثر اعمال فشار و در جهت توجیه عمل دولت جمهوری اسلامی است.»

در بخش ‌هایی از فیلم اعترافات سکینه محمدی آشتیانی که از شبکه دولتی "پرس تی‌وی" پخش شد به محمد مصطفایی اشاره می‌شود.

پسر خانم آشتیانی به دوربین تلوزیون دولتی ایران می‌گوید: «من به اقای مصطفایی زنگ زدم و ایشان از من طلب دو میلیون تومان پول کرد.» محمد مصطفایی درباره مطرح کردن این مسائل از تلوزیون ایران به دویچه وله می‌گوید: «من به یاد ندارم از این پسر و از این خانواده در مورد این پرونده، مبلغی دریافت کرده باشم. به‏خاطر این‏که من وکالت پرونده‏‏های سنگسار و پرونده‏های اعدام افراد زیر ۱۸ سال را رایگان انجام می‏دادم. مگر این‏که یک نفر هزینه‏ی رفت‏وآمد من را پرداخت کند ولی من یاد ندارم که از این خانواده مبلغی را دریافت کرده باشم. اگر هم مبلغی دریافت کرده باشم مبلغ دو میلیون تومان، هزینه‏ی رفت و آمد و هزینه‏ی اقامت در مورد این پرونده نیست. مبلغ دو میلیون تومان، مبلغ بسیار ناچیزی است. کسانی که وکالت این‏گونه پرونده‏ها را انجام می‏دهند، می‏توانم بگویم که پانزده برابر این مبلغ را دریافت می‏کنند و در مواردی هم بیست برابر این مبلغ را می‏‏گیرند. حق‏الوکاله‏ی پرونده‏هایی که مجازاتش اعدام باشد، از ۲۰ میلیون تومان شروع می‏شود و در مواردی به ۵۰ میلیون تومان هم می‏رسد.»

محمد مصطفایی درباره چرایی طرح این مسائل درباره او در شبکه "پرس تی‌وی" می‌گوید: « در تمام برنامه‏هایی که از این خانم گرفته شد، خواسته‏ی دولت جمهوری اسلامی ایران این بوده که وجهه‏ی من را در سطح ملی و بین‏المللی مخدوش کند و به همین دلیل این عمل را انجام می‏دهد. چرا که محمد مصطفایی ضربه‏ی بسیار سنگینی به دولت جمهوری اسلامی وارد کرد و به‏گونه‏ای دست جنایت‏کارانی که در ایران اعمال جنایت‏کارانه انجام می‏دادند را رو می‏کرده است.»

منشا انتشار اخبار ضد و نقیض آزادی خانم آشتیانی

در همین زمینه، در روزهای گذشته بسیاری از رسانه‏های فارسی و انگلیسی‌زبان ابتدا خبر آزادی سکینه محمدی آشتیانی را منتشر کردند. بعد معلوم شد که او و پسرش، برای ساختن فیلم اعترافات به شهر اسکو در آذربایجان شرقی برده شده و آزاد نشده‏اند. اما این اخبار ضد و نقیض از کجا و به چه شکل منتشر شد؟ عضو کمیته بین‌المللی وکلای حقوق بشر در برابر این پرسش چنین پاسخ می‌دهد: « کمیته‏ای وجود دارد به نام "کمیته‏ی علیه اعدام و سنگسار". من اخبار این کمیته را تعقیب می‏کنم. این کمیته چندین بار اخبار نادرستی در مورد پرونده‏ی خانم سکینه محمدی منتشر کرده‏ است. از جمله این‏که گفتند خانم سکینه محمدی به دلیل عکسی که در روزنامه‏ی تایمز از او منتشر شد، به ۹۹ ضربه شلاق محکوم گردید. بعد هم مسائل دیگری را عنوان کردند. این‏بار هم گفتند که خانم محمدی آزاد شد. سایت‏های مختلف هم به دلیل حساسیت بسیار بالایی که این پرونده دارد، اخباری که منبع‏اش غیرموثق بود را منتشر کردند. بعداً خود دولت جمهوری اسلامی در برنامه‏ی پرس‏تی‏وی آن را تکذیب کرد».

محمد مصطفایی معتقد است حکومت ایران در پرونده سکینه محمدی آشتیانی با فعالین حقوق بشر خارج از ایران به نوعی "بازی سیاسی" می‌کند و ادامه می‌دهد: «من فکر می‏کنم کسانی که خارج از ایران فعالیت حقوق بشری می‏کنند، مقداری بیراهه می‏روند. به دلیل این‏که الان خیلی‏ها در ایران نیازمند کمک‏اند، خیلی‏ها در بازداشت به‏سر می‏برند، خیلی پرونده‏های مختلف محکومیت به سنگسار و اعدام وجود دارند که نیاز به حمایت دارند. به‏نظر من، دولت جمهوری اسلامی دارد با کسانی که در خارج از کشور هستند، به شکلی بازی سیاسی می‏کند. خیلی‌ها در سطح بین‏المللی در مورد دو مقوله ایران مهم فعالیت می‏کنند. یکی مسئله‏ی هسته‏ای و دیگری مسئله‏ی حقوق بشری است. وقتی چنین پرونده‏هایی مطرح می‏شوند، مسائل دیگر حقوق بشر و مسائل مهم‏تر در مورد پرونده‏ی هسته‏ای ایران به حاشیه می‏رود. این به ضرر مردم ایران است. بنابرباید سعی کنیم که در مورد پرونده‌های دیگر هم کار کنیم. صرفاً کار حقوق بشری در مورد پرونده‏ی خانم محمدی آشتیانی که خواسته‏ی دولت جمهوری اسلامی است، زیاد مانور داده نشود.»

حسین کرمانی

تحریریه: فرید وحیدی