1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

نگرانی از نفوذ "فارسی یک" در جامعه ایران

۱۳۸۸ بهمن ۱۷, شنبه

از ابتدای ماه اوت ۲۰۰۹ شبکه تلویزیونی "فارسی یک"‏ کار خود را آغاز کرده است. این شبکه ماهواره‌ای برنامه‌های سرگرم‌کننده روز دنیا را به صورت دوبله شده پخش می‌کند. کارشناسان فرهنگی دولت ایران از "تهاجم فرهنگی" سخن می‌گویند.

https://p.dw.com/p/LuOr
عکس: AP Graphics/DW

اگرچه مدت زیادی از آغاز به کار این شبکه نمی‌گذرد، اما به نظر می‌رسد "فارسی یک" مورد توجه بسیاری از بینندگان تلویزیون در ایران قرار گرفته است. نقطه قوت این شبکه سریال‌های به روز و استفاده از دوبله به جای زیرنویس فارسی است. با وجود این، کارشناسان کیفیت دوبله‌های صورت گرفته را با آنچه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام می‌دهد قابل مقایسه ندانسته و آن را در سطح پایین‌تری ارزیابی می‌کنند.

این شبکه ماهواره‌ای صفحات مخصوصی در فیس بوک ، تویتر و مای اسپیس دارد و از این طریق در فضای مجازی با بینندگان خود ارتباط برقرار کرده است. صفحه "فارسی یک" در فیس بوک تاکنون بیش از ۳۸۰۰ هوادار را جذب نموده است.

شبکه خانوادگی یا ترویج "فمینیسم"

آغاز به کار شبکه ماهواره‌ای فارسی نگرانی‌هایی را در ایران به دنبال داشته است. برخی از کارشناسان فرهنگی وابسته به دولت ایران این شبکه را «صهیونیستی» و با اهداف «هولناک» تشریح کرده‌اند.

به باور این کارشناسان، این شبکه توانسته است با مجموعه‌هایی عامه‌پسند و با استفاده از چاشنی‌هایی چون زنان و دختران زیبارو و داستان‌هایی عاشقانه در جذب مخاطبان موفق شود و تماشاگری را که در پی نوعی سرگرمی برای رهایی از دغدغه‌ها و خستگی‌های کار و زندگی اجتماعی است، به دنبال خود بکشاند. در همین حال ناتوانی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در جذب مخاطبان و بی‌اعتمادی عمومی نسبت به این رسانه نیز بر نگرانی‌های حکومت ایران افزوده است.

این کارشناسان معتقدند که تلویزیون "فارسی یک" در پی ترویج خانواده‌های بی‌سامان و لجام‌گسیخته و عادی جلوه دادن خیانت زن به شوهر و البته شوهر به زن، عادی جلوه دادن رابطه جنسی دختر و پسر قبل از ازدواج، ترویج فمینیسم و پی‌ریزی و ایجاد آمادگی ذهنی تفکر شیطان پرستی در میان نوجوانان و جوانان است.

به نظر می‌رسد توجه حکومت ایران به رسانه‌های خبری فارسی‌زبان خارجی و ادامه ناآرامی‌ها و اعتراضات مردمی در ایران موجب بحث در میان کارشناسان فرهنگی وابسته به حکومت شده ‌است. آنها معتقدند که هجوم مخالفان حکومت ایران تنها از مجرای سیاسی نیست و راه‌اندازی شبکه‌هایی چون "فارسی یک" مقدمه‌چینی برای تهاجم فرهنگی است. آنان همچنین این نگرانی را ابراز می کنند که راه‌اندازی شبکه "فارسی یک" می‌تواند مقدمه راه‌اندازی شبکه هایی دیگر با مضامین خبری و سیاسی باشد.

سایه غول رسانه‌ای "مرداک" بر ایران

دفتر اصلی "فارسی یک" در هنگ ‌کنگ قرار دارد و مؤسس آن نیز مجموعه رسانه‌ای "استار" متعلق به "نیوز کورپوریشن" است. شرکت "موبی" همکار شرکت "استار" در تولید برنامه‌های این شبکه است. اما آنچه که بر حساسیت حکومت ایران افزوده، رابرت مرداک، صاحب پر نفوذ و قدرتمند شرکت "نیوز کورپوریشن" است.

"نیوز کورپوریشن" که اداره مرکزی آن در نیویورک واقع است، علاوه بر رسانه‌های دیداری و شنیداری، بیش از صد روزنامه و مجله در سراسر جهان منتشر می‌کند که از جمله آنها می‌توان به "دیلی تلگراف"، "وال‌استریت ژورنال"، "سان"، "تایمز"، "ساندی تایمز" و "نیویورک‌پست" اشاره کرد.

مجموعه فیلم‌سازی و شبکه‌های تلویزیونی "فاکس" و "فاکس نیوز"، مجموعه تلویزیونی- خبری "اسکای" انگلستان و سایت شبکه‌ی اجتماعی "مای اسپیس" نیز در تملک این شرکت است.

طبق یک آمار نسبتا دقیق، رسانه‌های تحت مالکیت رابرت مرداک بالغ بر ۳۰۰ رسانه مشهور جهان است. این رسانه‌ها شامل شرکت‌های انتشاراتی، شبکه‌های ماهواره‌ای و تلویزیونی، مجلات، شرکت‌های فیلمسازی، روزنامه‌ها و شرکت‌های چند رسانه‌ای است.

اما راه‌اندازی این شبکه فارسی چندان جای تعجب ندارد. آقای مرداک هیچگاه از توجه به افکار عمومی کشورهای دیگر غافل نبوده است. وی در بیش از سی کشور جهان شبکه های مختلف رادیو و تلویزیونی و رسانه های نوشتاری را منتشر می‌کند. "نیوز کورپوریشن" پیش از راه‌اندازی شبکه تلویزیونی "فارسی یک" برای ایرانیان، شبکه ای برای افغانستان راه‌اندازی کرده بود.

آقای مرداک همچنان روزنامه "نیوز آو ورلد" را منتشر می‌کند که به مسائل جنسی می‌پردازد و هنوز پرتیراژترین رسانه چاپی بریتانیاست. وی همچنین صاحب انتشارات "واندروان" است که بالاترین تیراژ چاپ انجیل را درایالات متحده آمریکا دارد. تیراژ "نیوز آو ورلد" چهارمیلیون نسخه است، درحالیکه انتشارات "واندروان" سالانه هفت میلیون نسخه انجیل را چاپ می‌کند.

مهدی محسنی

تحریریه: کیواندخت قهاری

پرش از قسمت در همین زمینه