نمایش قدرت پیش از دیدار ایران و آمریکا
۱۳۸۶ خرداد ۵, شنبهدو روز دیگر یعنی در روز دوشنبه هفتم خردادماه نمایندگان ایران و آمریکا در بغداد با یکدیگر دیدار و گفتگو خواهند کرد. از سال ۱۹۷۹ و به گروگان گرفته شدن کارکنان سفارت آمریکا در تهران روابط دو کشور تیره است و دیدار روز دوشنبه نخستین دیدار مستقیمی خواهد بود که طی این سالها به وقوع پیوسته است. با وجود این اوضاع حاکم قبل از این دیدار، همچنان از قدرتنمایی دو کشور برای یکدیگر حکایت میکند. گویی هر کدام میخواهد برای دیگری عرض اندام کرده و بگوید، میتوانم به تو ضربه بزنم، احتیاط کن.
هشدارهای آکنده از خشم رییسجمهوری آمریکا، استقرار ۹ فروند ناو جنگی آمریکایی در آبهای خلیج فارس با ۱۷ هزار نیروی حاضر در آن و دستگیری ایرانیان دارای تابعیت آمریکا در ایران، همه و همه نشانگر قدرتنمایی آشکاری است که این دیدار را تحتالشعاع خود قرار داده است.
شائول بخاش، تاریخدان ایرانی، اینچنین میگوید: آنچه که شاهد آن هستیم، نمایش قدرتی است که پیش از دیدار ایران و آمریکا در بغداد صورت میگیرد. برای من همه چیز تا حدی اغراقآمیز است. ترس من از این است که ایرانیها هم شروع به قدرتنمایی کرده و بر ایرانیهای دارای تابعیت آمریکا فشار وارد بیاورند. چنین چیزی برای ما بسیار تأسفبار و ناراحتکننده است.
شائول بخاش همسر هاله اسفندیاری است. هاله اسفندیاری مدیر بخش خاور میانه موسسهی تحقیقاتی وودرو ویلسون واشنگتن است که از سه هفتهی پیش تاکنون در زندان اوین تهران زندانی است. او ۶۷ سال دارد، زادهی ایران است و تابعیت آمریکا را دارا است. وزارت اطلاعات ایران اسفندیاری را متهم به اقدام برای براندازی جمهوری اسلامی ایران کرده است. اسفندیاری پیش از این کنفرانسها و نشستهایی ترتیب میداده و کارشناسان ایرانی و نمایندگان دولت را دعوت به شرکت در آن میکرده است. رییس او لی همیلتون، تلاش دارد، موجبات آزادی وی را فراهم آورد: ما نمیخواهیم که او قربانی اختلافهای بزرگ آمریکا و ایران شود. خانم اسفندیاری در حال حاضر مانند یک وثیقه است، وثیقهای بیگناه. او باید آزاد شود.
همیلتون، نمایندهی پیشین مجلس نمایندگان آمریکا، سال گذشته سرپرستی کارگروه تحقیقاتی عراق را بر عهده داشت. این کارگروه پس از تحقیقات خود خواستار مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا شد. اما در آمریکا بسیاری با این امر مخالفت کرده و میکنند و در ایران نیز نیروهای تندرو نمیتوانند، نرمش در روابط دو کشور را بپذیرند.
کریم سجادپور، کارشناس مسایل ایران، در این خصوص میگوید: در تهران و واشنگتن نیروهایی وجود دارند که به هیچ روی تمایلی به بهبود روابط دو کشور ندارند، حتی با گفتگوی آنها نیز مخالفت میکنند. این نیروها هر چه در توان دارند، انجام میدهند تا مذاکرات دو کشور صورت نگیرد.
در ایران تندروهای نزدیک به محمود احمدینژاد رییسجمهوری و در آمریکا محافظهكاران افراطی نزدیک به دیکچینی معاون ریاست جمهوری معتقدند که مذاکرهی دو کشور نادرست و نشانهی ضعف است. تفسیرهای بسیاری در جراید آمریکا منتشر میشود که در آن آشکار و پنهان از برخورد سخت و نظامی با ایران حمایت به عمل میآید. نویسندگان این تفسیرها برنامهی اتمی ایران، حمایت تسلحیاتیاش از شورشیان عراق و بازداشت اتباع ایرانی ـ آمریکایی را دلیل خواستهشان قرار میدهند.
در چنین شرایطی طرفداران مذاکرهی دو کشور موقعیت را دشوار مییابند، مانند علی اکبر هاشمی رفسنجانی رییسجمهور سابق ایران و کاندولیزا رایس وزیر امور خارجهی آمریکا. به نظر میرسد که ایرانی ـ آمریکاییهای حاضر در ایران میان این دو جهبه اسیر شده باشند.
رادیو دویچه وله