نشست سران کشورهای عضو ناتو در بخارست

کشورهای عضو ناتو در نشست سه روزه‌ی خود، که از دوم تا چهارم آوریل در کشور رومانی برگزار می‌شود، در مورد مسائل مختلفی بحث و تبادل نظر خواهند کرد. گسترش ناتو یکی از محورهای مهم این گفت‌وگوهاست. سران کشورهای ناتو قرار است در مورد پذیرش کرواسی و مقدونیه در این پیمان تصمیم‌گیری کنند. هم‌چنین شرایط اوکراین و گرجستان نیز برای نامزدی ورود به ناتو بررسی خواهد شد.

مخالفت یونان به‌عنوان عضو ناتو برای مقدونیه مشکل‌ساز شده است. یونان تهدید کرده که اگر مقدونیه نام خود را به "جمهوری تازه استقلال‌یافته‌ی مقدونیه" تغییر ندهد، پیوستن این کشور به ناتو را وتو خواهد کرد. علت اصرار یونان به تغییر نام، وجود منطقه‌ای به نام مقدونیه در شمال این کشور است. از نظر یونان، مقدونیه نباید پس از استقلال از این نام استفاده کند.

از طرفی نگرانی‌هایی نیز در مورد واکنش روسیه به پیوستن اوکراین و گرجستان به این پیمان وجود دارد. روسیه تمایلی ندارد که پای غرب، بیش از پیش به سوی شرق و منطقه‌ی قفقاز باز شود و عرصه‌ی نفوذ نظامی و اقتصادی این کشور را دراین منطقه تنگ کند.

بازنگری مأموریت ناتو در افغانستان

آینده‌ی مأموریت ناتو در افغانستان، دیگر محوری است که شاید اهمیت بیشتری برای کشورهای عضو داشته باشد. بررسی این مأموریت، از سه جنبه حائز اهمیت است؛ نخست جنبه‌ی نظامی.

شاید آلمان در این مورد بیش از هر کشور دیگری در کانون توجه باشد؛ چراکه هم‌چنان بر باقی ماندن نیروهای خود در مناطق امن‌تر شمال افغانستان تأکید می‌کند؛ موضوعی که چندان به طبع دیگر اعضای ناتو، از جمله آمریکا، خوش نمی‌آید.

از سوی دیگر افزایش تعداد سربازان، به تنهایی حلال مشکلات نیست و باید "تأثیر" حضور نیروها تقویت شود. این‌جاست که ضعف‌های بسیاری وجود دارد. مثلاً افزایش تعداد جنگنده‌های تورنادو کارساز نیست، چراکه این هواپیماها برای عملیات کوچک در حد درگیرهای افغانستان مناسب نیستند. وانگهی قوانین داخلی کشورهای عضو هم، در مورد تعداد سربازان آنها در مأموریت‌های نظامی ناتو، محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کنند.

جنبه‌ی دیگر، جنبه‌ی مالی مأموریت افغانستان است. این موضوع بر کشورهای عضو ناتو روشن است که برقراری آرامش در افغانستان، در گرو سرمایه‌گذاری هنگفت در کنار حضور نظامی است. از زمان اشغال افغانستان در دسامبر ۲۰۰۱ ، حضور در افغانستان درقالب یک مأموریت بین‌المللی متشکل از نیروهای ۶۰ کشور، نهاد وسازمان مختلف جهان آغاز شد. در آن زمان قرار شد، ۲۵ میلیارد دلار به ترمیم افغانستان ویران از جنگ اختصاص یابد. از این مبلغ تا کنون، تنها ۱۵ میلیارد دلار تأمین شده است.

با توجه به روند کنونی اختصاص اعتبارات عمرانی به افغانستان، از نظر کارشناسان، هزینه‌ی بازسازی این کشور تا چندین برابر افزایش خواهد یافت.

اما جنبه‌ی سوم بررسی مأموریت ناتو در افغانستان، بحث در مورد "سیاست گفت‌وگو" با گروه‌های شورشی افراطی است. در مورد این‌که دولت و نیروهای امنیتی افغانستان باید در این عرصه نقش فعال‌تری ایفا کنند، اختلافی میان اعضا وجود ندارد. اما آنجا که بحث بر سر مبارزه‌ی مسلحانه است، کشورهای مختلف، نظرات متفاوتی دارند. به‌عنوان مثال ایالات متحده‌ی آمریکا به‌طورکلی مخالف گفت‌وگو با کسانی است که اسلحه به‌دست می‌گیرند. در مقابل انگلستان حاضر است در شرایطی خاص، اداره‌ی بخش‌هایی از افغانستان را به مبارزان مسلح بسپارد. توافقات انگلیس با طالبان منطقه‌ی "موسی قلعه" را می‌توان در راستای همین سیاست دانست.

البته سیاست انگلیس در برابر این گروه، نه تنها از نظر آمریکا، که از دید دولت افغانستان نیز اشتباه بود. به‌همین دلیل افغانستان به دیپلمات انگلیسی برای تصدی ریاست "نهاد همکاری سازمان ملل و ناتو در مأموریت افغانستان" (UNAMA) رأی منفی داد.

مجموعه‌ی این مسائل، سران کشورهای ناتو را بر آن داشته تا در نشست خود جنبه‌های مختلف مأموریت افغانستان را مورد بررسی قرار دهند و با همکاری بیشتر با سازمان ملل، حضور خود در افغانستان را اثربخش‌تر کنند.