نشست سران اتحادیه‌ی آفریقا در شرم‌الشیخ
۱۳۸۷ تیر ۱۰, دوشنبه
دو روز برای رسیدگی به همه‌ی بحران‌هایی که در حال حاضر قاره‌ی آفریقا را تکان می‌دهند ابدا کافی نیست. از الجزایر گرفته تا سومالی، از ساحل عاج گرفته تا سودان، در اقصا نقاط این قاره، جنگ داخلی، تلاش‌برای کودتا و دیکتاتوری در جریان است.
در واقع اوضاع به ندرت به گونه‌‌ای دیگری بوده است، ولی یک فشار سنگین بین‌المللی متوجه این نشست است. با توجه به اوضاع سیاسی در زیمبابوه، کشورهای گروه ۸ نیز مانند سازمان ملل متحد و سازمان‌های گوناگون حقوق‌بشری، از کشورهای آفریقایی خواسته‌اند که دست به عمل بزنند. ولی در خود آفریقا انتظارات چندان بالا نیست.
موئلتسی امبکی معاون انستیتوی مناسبات بین‌المللی در آفریقای جنوبی علت آن را می‌داند. وی می‌گوید: « وقتی موضوع بر سر انتقاد از دولت‌های دیگر باشد، دولت‌های آفریقایی خیلی خویشتندار هستند، زیرا بسیاری از آن‌ها هم خطا می‌کنند. آن‌ها بویژه در برابر موگابه بسیار محتاط هستند، زیرا بیم دارند که او نیز متقابلا گناهان آن‌ها را افشا و همگانی کند. این احتیاط مساله‌ی تازه‌ای نیست و ما این پدیده را از سال ۲۰۰۰ می‌شناسیم».
موئلتسی امبکی می‌داند از چه سخن می‌گوید. او برادر تابو امبکی رییس‌جمهوری آفریقای جنوبی و یکی از میانجیگران در زیمبابوه است که تا کنون هیچ اظهارنظر روشنی نکرده و همواره یک «دیپلماسی خاموش» را ترجیح داده است. با این همه، در روزهای گذشته لحن سخنان کمی تندتر شده است. بروندی، کنیا، رواندا، اوگاندا و تانزانیا، انتخابات یک نفره‌ی رابرت موگابه را راه حل نمی‌دانند.
اودینگا، نخست‌وزیر کنیا خواستار گسیل سربازان کلاه آبی اتحادیه‌ی آفریقا به زیمبابوه شد. به گفته‌ی وی، آنچه در برابر دیدگان جامعه‌ی جهانی در زیمبابوه روی می‌دهد، ننگی برای آفریقاست.
نماینده‌ی «جنبش تغییرات دمکراتیک» یعنی حزب اپوزیسیون در زیمبابوه، در شرم‌الشیخ رهبران آفریقایی را فراخواند که دست به اقدام بزنند. به گفته‌ی وی زیمبابوه در آتـش است و وظیفه‌ی اتحادیه‌ی آفریقاست که این کشور را پیش از آنکه خاکستر شود نجات دهد.
ولی رابرت موگابه با دخالت اتحادیه‌ی آفریقا در زیمبابوه مخالف است. وی پیش از آغاز نشست شرم‌الشیخ گفت: «اتحادیه‌ی آفریقا حق ندارد برای ما تعیین کند که با قانون اساسی خود چه کار و چگونه بر کشور خود حکومت کنیم. تا زمانی که ما از قواعد خود پیروی می‌کنیم بهتر است دنیا دست ازسر ما بردارد. اگر هم می‌خواهند به تحریم‌های خود ادامه دهند. ما راهی برای مقاومت خواهیم یافت».
اتحادیه‌ی آفریقا نه قصد دارد خشونت علیه اپوزیسیون و نه انتخابات مناقشه‌برانگیز در زیمبابوه را محکوم کند. در پیشنویس قطعنامه‌ی وزیران خارجه‌ی اتحادیه‌ی آفریقا تنها با جملاتی کلی از خشونت انتقاد و به یک گفت‌وگو در زیمبابوه دعوت شده است.
Esther Saoub / رادیو دویچه وله