ناآرامی‌های سیاسی منطقه، مانع کاهش بهای نفت
۱۳۹۰ خرداد ۲۹, یکشنبه
نفت خام (۱۵۹ لیتر) دریای شمال، در حال حاضر به همان میزان بهای اوایل ماه مه رسیده و از مرز ۱۲۰ دلار گذشته است. کارشناسان معتقدند که این بها بزودی کاهش نخواهد یافت. به گفته‌ی آنان، بهای نفت در سطح کنونی تا مدتی ثابت خواهد ماند.
افزایش کنونی بهای نفت، پیش از هر چیز به شکست اخیر مذاکرات کشورهای عضو سازمان صادرکننده‌ی نفت (اوپک) بازمی‌گردد. کشورهای عضو اوپک که یک سوم نفت جهان را تامین می‌کنند، هفته‌ی گذشته نتوانستند در مذاکرات وین بر سر افزایش سقف تولید نفت به توافق برسند.
ایجاد دو بلوک در اوپک
افزایش ناامنی در بازارهای نفت، همواره با افزایش بهای نفت همراه است. به گفته‌ی ناظران، در مذاکرات اوپک در وین، عملا دو بلوک ایجاد شده بود. یک طرف کشورهایی مانند عربستان سعودی قرار داشتند که خواهان افزایش سقف تولید هستند تا دست‌کم از افزایش بهای نفت جلوگیری کنند. این کشورها نگران‌اند که افزایش بی‌رویه‌ی بهای نفت، روند اعتلای اقتصادی آن‌ها را به مخاطره اندازد. طرف دیگر کشورهایی مانند ایران یا ونزوئلا قرار دارند که با افزایش سقف تولید مخالف‌اند، زیرا معتقدند که چنین امری به کاهش بهای نفت خواهد انجامید.
به گفته‌ی اوله هانسن، کارشناس مواد خام بانک «ساکسو»، عربستان سعودی در راس بلوکی بود که معتقد است در سومین فصل امسال، بازار نفت با کمبود عرضه‌ای تقریبا دو میلیون بشکه‌ای در روز روبرو خواهد شد. به همین دلیل، این بلوک خواهان افزایش سقف تولید بود.
وی می‌افزاید، دیگر کشورها مانند ایران بر عکس هم اکنون به مرز تولید خود رسیده‌اند و خواهان افزایش بهای نفت هستند. به گفته‌ی هانسن، در حال حاضر در اوپک موازنه به سود کشورهایی چون عربستان سعودی، کویت و امارات متحده‌ی عربی در حال برهم خوردن است که خواهان افزایش سقف تولید هستند.
تاثیر ناآرامی‌های سیاسی بر بهای نفت
بهای نفت از آغاز سال جاری تا کنون، تقریبا ۳۰ درصد افزایش یافته است. تقاضا دائما در حال افزایش است. مقامات انرژی آمریکا، اخیرا پیش‌بینی خود را درباره‌ی نیازهای روزانه‌ی جهان برای امسال تصحیح کردند و آن را تا ۳۰۰ هزار بشکه افزایش دادند.
افزون بر آن، ناآرامی‌های سیاسی در شمال آفریقا و خاورمیانه نیز بر بهای نفت تاثیر می‌گذارد. این نگرانی وجود دارد که ناآرامی‌های یادشده، به کشورهای دیگری چون عربستان سعودی، یعنی بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی نفت جهان، گسترش یابد.
عبدالله البدری، دبیرکل اوپک خاطر نشان ساخته است که رویدادهای سیاسی در کشورهای منطقه، بهای هر بشکه نفت را ۱۵ تا ۲۰ دلار افزایش داده است. کارشناسان معتقدند که بهای نفت در بازارهای جهانی زمانی سیر نزولی خود را آغاز خواهد کرد که ناآرامی‌های سیاسی منطقه کاهش یابند.
چشم‌انداز ناروشن کاهش بهای نفت
به گفته‌ی تورستن پروتل، تحلیلگر مواد خام بانک LBBW در آلمان، بیم از گسترش تنش‌های سیاسی در کشورهای خاورمیانه، تا مدتی پایدار خواهد ماند. وی پیش‌بینی می‌کند که بهای هر بشکه نفت خام دریای شمال در سومین فصل امسال، حدود ۱۱۰ دلار باشد. طبق برآورد او، این بها تا پایان سال جاری به حدود ۱۰۰ دلار برای هر بشکه کاهش خواهد یافت. پیش‌شرط این کاهش قیمت، آن است که اوضاع سیاسی منطقه‌ی نفت‌خیز آرام‌تر شود.
آکسل هرلینگ‌هاوس، کارشناس انرژی بانک DZ آلمان معتقد است که اگر لیبی به بازار نفت بازگردد، بهای نفت رو به کاهش خواهد نهاد. غیبت لیبی در بازار معاملات نفتی، کمبودی روزانه بالغ بر یک و نیم میلیون بشکه ایجاد کرده است. این کارشناس نیز بهای نفت را برای اواخر امسال حدود ۱۰۰ دلار برای هر بشکه پیش‌بینی می‌کند.
به گفته‌ی هرلینگ‌هاوس، جهان اساسا از نظر ساختاری در راه افزایش بهای نفت است. البته عربستان سعودی از ذخایر کافی برخوردار است، ولی این کشور نمی‌تواند همه‌ی غیبت‌های دیگر تولیدکنندگان نفت را بطور نامحدود جبران کند.
کارشناسان بانک آمریکایی «مورگان استانلی» و نیز هانسن کارشناس بانک «ساکسو» در مقایسه با کارشناسان آلمانی بدبین‌ترند. طبق برآورد آنان، بهای هر بشکه نفت خام در پایان سال جاری، بین ۱۱۵ تا ۱۲۰ دلار در نوسان خواهد بود.
BM/SA