ميانجيگرى آلمان در مناقشات قفقاز
۱۳۸۵ اسفند ۲, چهارشنبه
مصاحبه گر: طاهر شيرمحمدى
دويچه وله: مناسبات آلمان با آذربايجان و ديگر کشورهاى منطقه جنوب قفقاز را چگونه ارزيابى مى‌کنيد؟
عباس جوادى تبريزى: مناسبات آلمان اساسا بر پايه تجارت و مخصوصا در يکى دو ساله اخير بر پايه امنيت انرژى و انتقال انرژى پايه گذارى شده و اين هم چيزى است که فقط در قفقاز جنوبى ديده نمى‌شود. آقاى اشتاين ماير مشکلات اين سه جمهوري: آذربايجان، گرجستان و ارمنستان را مخصوصا در رابطه با حرکت هاى جداى‌طلبانه در گرجستان و مشکل قره‌باغ کوهستانی در آذربايجان را با مسئولان اين سه کشور بررسى کرده است. ولى سفر اشتاين ماير به اين کشورها اساسا پيرامون مسئله انرژى و انتقال نفت و گاز آذربايجان و آسياى مرکزى بود.
دويچه وله: شما از مشکلات منطقه قفقاز جنوبى صحبت کرديد ، آلمان اعلام آمادگى مى کند که در مناقشه باکو و ايروان نقش ميانجى را به عهده بگيرد، فکر مى‌کنيد آلمان مى‌تواند واقعا در پايان بخشيدن به اين مناقشه چنين نقشى را ايفا کند؟
جوادى تبريزى: آلمان به عنوان عضو مهم اتحاديه اروپا و عضو «سازمان امنيت و همکارى اروپا» ذينفع است که در مشکلات داخلى اين کشورها مخصوصا مشکلات جدائى‌خواهان در آذربايجان و گرجستان، منظورم مسئله قره باغ کوهستانی هست، بصورت مسالمت آميز حل گردد. آقاى اشتاين ماير اظهار نظر کرده است که حتى مشکل جدائى خواهان در گرجستان بايد به طريق راه حل مسالمت آميز حل بشود، منتهی اين مانع جدى براى تقاضاى عضويت گرجستان در پيمان آتلانتيک شمالى، ناتو نخواهد بود. در ضمن اشتاين ماير در رابطه با قره باغ کوهستانی و مشکلات آذربايجان و ارمنستان و همچنين ارمنستان و ترکيه را نيز طرح کرده است. ازيکطرف آقاى اشتاين ماير گفته است که مناسبات ارمنستان و ترکيه بايد بهبود پيدا بکند و مشکل قره باغ کوهستانی بايد در چارچوب کوشش‌هاى "گروه مينسک" که بخشى از فعاليت‌هاى سازمان امنيت و همکارى اروپاست و اتحاديه اروپا و آلمان هم آن را پشتيبانى مى‌کند، حل گردد.
دويچه وله: يکى ديگر از مسائل اين منطقه مناقشه گرجستان و روسيه است که آلمان بازهم اعلام کرده که در تنش‌هاى ميان گرجستان و روسيه نقش ميانجى را به عهده بگيرد. بنظر شما آلمان و يا اتحاديه اروپا تا چه حد در اين منطقه اهميت دارد و آيا مى‌تواند واقعا چنين نقشى را در منطقه قفقاز داشته باشد؟
جوادى تبريزى: نقش اروپا کلا و نقش آلمان که يک عضو مهم اتحاديه اروپاست هست به آن درجه‌اى که مثلا روسيه و يا آمريکا نقش بازى مى‌کند، قوى نيست و تاثيرش هم تا آن درجه نخواهد بود. ولى اين را بايد در نظر بگيريم که اتحاديه اروپا و آلمان ذينفع هستند که در منطقه وضعيت ثابت، آرام و بدون تنش و تشنج باشد. اتحاديه اروپا و آلمان از يکطرف مناسبات نزديکى مخصوصا بخاطر تامين انرژى يعنى از روسيه به اتحاديه اروپا، مستقيما منفعت دارد و طبيعتا نمى‌خواهد مناسباتش با روسيه دچار تشنج و تنش بشود. مسئله ديگر اين است که آقاى اشتاين ماير در طول سفر خود به قفقاز جنوبى چندين بار هم در گرجستان و مخصوصا در آذربايجان اين را مطرح کرد که اتحاديه اروپا و آلمان مى‌خواهند منابع تامين نفت و گاز را مختلف بکنند. بنظر من اتحاديه اروپا و آلمان ذينفع هستند که گرجستان و روسيه وارد مکالمه، ديالوگ و حل مسالمت آميز و ديپلماتيک مسئله بشوند. اين هم براى منطقه و هم براى گرجستان و روسيه و هم براى اتحاديه اروپا و آلمان بهتر است که از همين طريق مشکل حل گردد.