مهم‌ترین ذخیرهگاه مرجانی جهان در ورطه‌ی نابودی
۱۳۸۹ مرداد ۸, جمعه
گزارش‌های دریافت‌‌شده از صندوق جهانی حیات وحش (WWF) از خطر نابودی گروهی مرجان‌های مثلث مرجانی، واقع در آسیای جنوب غربی، خبر می‌دهد.
مرجانها به شدت در برابر افزایش حرارت آب آسیب‌پذیرند و نخستین موجوداتی هستند که بر اثر گرمی هوا رو به نابودی می‌روند. با بالاتر رفتن دمای آب، جلبک‌ها که در شرایط عادی با مرجانها همزیستی دارند،از خود مواد سمی ترشح می‌کنند.
نخستین سلول‌هایی که بر اثر گرم‌تر شدن آب‌ها در مرجان آسیب می‌بینند همان Zooxathellen هستند که در لایه‌ی سطحی این موجود قرار دارند. این آسیب سپس همه‌ی سلول‌های این موجود دریایی را درگیر کرده و سرانجام به مرگ آن منجر می‌شود.
جلبک‌ها بخش اصلی انرژی مورد نیاز و رنگ مرجانها را تأمین می‌کنند. به همین دلیل پدیده‌ی نابودی مرجانها که با تغییر رنگ آنها همراه است "سفید شدن" یا "رنگ‌بری" مرجانها نام گرفته است.
مثلت مرجانی، مهم‌ترین ذخیرهگاه مرجان‌های جهان
مثلث مرجانی در جنوب شرقی آسیا و در محل تلاقی اقیانوس‌های آرام غربی و هند قرار دارد. این منطقه جایگاه متنوع‌ترین موجودات دریایی روی زمین است. مثلث مرجانی با اینکه تنها یک‌پنجم درصد از مساحت اقیانوس‌های زمین را تشکیل می‌دهد اما شامل ۷۶ درصد گونه‌های موجود مرجانی است و بیش از ۲۲۰۰ گونه ماهی در اطراف سواحل آن یافت می‌شود.
پیش از این نیز بارها نسبت به نابودی مرجان‌های این منطقه هشدار داده شده بود. اینک صندوق جهانی حیات وحش می‌گوید، مهم‌ترین محل انباشت مرجانی جهان از مالزی گرفته تا فیلیپین و اندونزی در معرض تهدید قرار دارد. از ماه مارس تا کنون گزارش‌هایی راجع به نابودی مرجان‌های این منطقه توسط ۵۰ کارشناس و سازمان منتشر شده است.
به نوشته‌ی اشپیگل‌آنلاین، در برخی از نقاط این منطقه تمامی مرجان‌های حتی گونه‌های مقاوم نیز در خطر قرار گرفته‌اند.
تنوع مرجانها و ماهی‌ها در مثلث مرجانی که مساحت آن ۱۵ برابر کشور آلمان است در تمامی جهان نظیر ندارد. سه‌چهارم از معروف‌ترین گونه‌های مرجانی جهان در این منطقه زندگی می‌کنند.
طبق تحقیقات سازمان اقیانوسی و جوی آمریکا (NOOA)، پدیده‌ی سفید شدن مرجان‌های مثلث مرجانی اکنون به بالاترین میزان خود در سال‌های پس از ۱۹۹۸ـ ۱۹۹۷ رسیده است. در آن زمان ۱۶ درصد از صخره‌های مرجانی جهان از بین رفت.
سباستین فرسه از سازمان اکولوژی گرمسیری دریایی برمن آلمان، گسترش شدید توریسم، ورود آلاینده‌ها به آب، ماهی‌گیری افسارگسیخته و تخریب زیست‌گاه‌ها را از دیگر عوامل نابودی مرجان‌های این منطقه می‌داند.
اقدامات کشورهای اطراف
اکنون مالزی دو منطقه‌ی غواصی جزیره‌ی تیومان را به دلیل آسیب جدی مرجانها به حال تعطیل در آورده است.
در سواحل آنیلائو و ناسوگبو، واقع در فیلیپین، پدیده‌ی سفید شدن مرجانی مشاهده شده است. در سواحل تای‌تای مرجانها که در حالت طبیعی باید قهو‌ه‌ای یا سبز باشند، به رنگ صورتی، نارنجی و زرد درآمده‌اند. این نشانه‌ها حاکی از آن است که به زودی در این مرجانها پدیده‌ی"سفید شدن" رخ خواهد داد. صندوق جهانی حیات وحش می‌گوید، بارها گزارش‌هایی از عدم رعایت ملاحظات زیست‌محیطی در این مناطق دریافت کرده است.
در اندونزی پیش از همه سواحل سابانگ، آچه، پادانگ و جاکارتا در معرض خطر قرار دارند.
سفید شدن مرجان‌های مثلث جهانی را به دلیل «تأثیر مستقیمی که بر روی سلامت دریاها می‌گذارد» باید زنگ خطری برای همه‌ی دنیا تلقی کرد.
ریچارد لک از صندوق جهانی حیات وحش با ذکر یک مثال بر اهمیت این موضوع تأکید می‌کند. او یادآور می‌شود که «میلیون‌ها انسان از ماهی‌های دریاهای جهان تغذیه می‌کنند».
فریبا والیات
تحریریه: بهمن مهرداد