منوچهر نوذری؛ صدای آشنای رادیو و سینما خاموش شد
۱۳۸۴ آذر ۱۷, پنجشنبه
مرگ منوچهر نوذری گرچه دور از انتظار نبود، برای سینما، رادیو و تلویزیون، و دوستدارانش ضایعه‌ای بزرگ به حساب می‌آید. نوذری از آبان‌ماه برای چندمین بار به خاطر بیماری ریه و عفونت کلیه در بیمارستان مدرس تهران بستری بود و پزشکان معالجش از روزهای پایانی آبان حال او را وخیم توصیف می‌کردند. منوچهر نوذری، روز ۱۶ آذر ماه، در استانه‌ی هفتاد سالگی و پس از نزدیک به نیم قرن کار هنری درگذشت.
منوچهر نوذری را از راه صدایش، به عنوان گوینده و مجری برنامه‌های رادیویی (این اواخر در برنامه صبح جمعه با شما و راه شب) و از طریق دوبله فیلمها می‌شناسیم. او همچنین بازیگری مطرح در تلویزیون بود و اواخر دهه‌ی پنجاه نیز چند فیلم مستند، از جمله فیلم مستندی در مصر و درباره‌ی رود نیل ساخت.
نوذری روزی از دنیا رفت که اهالی سینما مراسم یادبودی برای علی حاتمی، کارگردان صاحب نامی که پس از یک دوره بیماری طولانی ۱۴ آذر ماه ۱۳۷۵ درگذشت برپامی‌کردند. مجالس یادبود و تجلیل بسیاری از هنرمندان در حالی پس از مرگ آنها برپا می‌شود، که در زمان حیاتشان نه تنها آنچنان که باید و شاید مورد توجه نیستند، حق و حقوقشان پایمال هم می‌شود.
منوچهر نوذری که اکنون به عنوان استاد و پیشکسوت از او یاد می‌شود ۲۵ آبان ماه و پیش از آنکه حالش رو به وخامت بگذارد و ممنوع‌الملاقات شود به خبرنگار ایسنا گفته بود «من اولین كسی بودم كه در تلویزیون ایران مقابل دوربین رفتم و گفتم تصویر من را در جعبه‌ای كه می‌بینید نامش تلویزیون است. از بنیان‌گذاران صنعت دوبله در ایران من و چند نفر دیگر باقی مانده‌ایم.» او از صدا و سیما جمهوری اسلامی گله کرده بود که «حداقل ما را به عنوان تماشاگر هم در مراسم چهره‌های ماندگار كه چند شب پیش برگزار شد دعوت نكردند.» نوذری همچنین شکایت داشت که «مقدار زیادی از دستمزدم در مجموعه‌های كوچه اقاقیا، عصای پیری و باجناق‌ها مانده كه هنوز به من نداده‌اند.»
نوذری که از ۱۳۵۳ چند سال در مصر، اردن و سوریه اقامت داشت پس از بازگشت به ایران مدتها از کار رادیو و تلویزیون دور بود. او از سال ۱۳۶۶ با اجرای چند برنامه‌ی رادیویی و تلویزیونی دوباره فعال شد و در میان نسل جوانتر شنوندگان رادیو و ببیندگان تلویزیون نیز به صدا و چهره‌ای آشنا و مجبوب بدل شد. او که از اوایل دهه‌ی هفتاد دوباره کمتر به کار مشغول بود چندی پیش بازی در یک فیلم سینمایی را نیز به اتمام رساند. این فیلم که «چقدر می‌گیری گریه کنی» نام دارد به زودی اکران خواهد شد.
هنرمندانی چون نوذری در سالهای اخیر با شیوع نوعی دیگر از طنز که به اعتقاد بسیاری بیشتر به لودگی و مسخرگی می‌ماند از صحنه دور مانده‌اند. او چندی پیش در گفتگویی با خبرگزاری فارس، ضمن اشاره به محدودیتهای ساخت برنامه‌های طنز تصویری گفته بود «نویسندگان خوب و مطرح كشور به دلیل دستمزد پایین و محدودیت شرایط كار نمى كنند و به همین دلیل ما آثار قابل توجه و تاثیرگذار با دستمایه طنز را در چند سال اخیر مشاهده نكرده ایم.»
اوایل آذر ماه خبرگزاریها از قول مدیریت بیمارستان مدرس و خواهر نوذری خبر از بهبود نسبی او دادند و اظهار امیدواری کردند که تا دو هفته‌ی دیگر سلامت خود را بازیابد و از بیمارستان مرخص شود. اما چند روز بعد دوباره حال این هنرمند رو به وخامت گذاشت و به حال اغماء فرو رفت. همچنین روز چهارم آذر ماه خبرگزاری انتخاب خبر داد که موید علویان معاون سلامت وزارت بهداشت از نوذری عیادت کرده و به خانواده‌ی او اطمینان داده که وزارتخانه‌ی مطبوعش تمام هزینه‌ی مداوای نوذری را برعهده خواهد گرفت. به گزارش این خبرگزاری علویان به خانواده‌ی نوذری گفته است «نگران هیچ كدام از هزینه‌های او نباشید زیرا نوذری هنرمندی مردمی است و تامین هزینه‌های او كمترین كاری است كه می‌توان برای پاسخگویی سال‌ها زحمات او درخنداندن مردم برای او انجام داد.»
منوچهر نوذری یکی از نخستین استودیوهای دوبله را «استودیو دوبلاژ تندیس» در سال ۱۳۴۸ تاسیس کرد. در ایران مردم بسیاری از هنرپیشه‌های مشعور سینمای جهان را با صدای او می‌شناسند بدون این که بدانند صاحب این صدا منوچهر نوذری بوده است.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای المان در تهران