ممنوعیت ورود هواپیماهای «ماهانایر» به آسمان اروپا
۱۳۸۶ شهریور ۲۱, چهارشنبهمسئولان هواپیمایی کشور چندی پیش مدعی شدند تاخیرهای مکرر در پرواز هواپیماها دلیلی بر ایمنی بالای این پروازهاست و ایران بالاترین سطح ایمنی هوایی را دارد.
تقریبا همزمان با این اظهارات انگلستان پروازهای شرکت هواپیمایی ماهان به بیرمنگام و منچستر را به دلیل نگرانیهای امنیتی لغو کرد. روز گذشته نیز اتحادیهی اروپا خبر از لغو تمام پروازهای این شرکت به ۲۷ کشور اروپایی را داده است.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، نهم تیرماه گزارش داد، یک پرواز شرکت ماهان ایر از عسلویه به تهران با تاخیری ۱۸ ساعته انجام شد. این گزارش به تاخیرهای چند ساعته و لغو پنج پرواز طی یک هفته اشاره میکند که جایگزینی هم برای آنها در نظر گرفته نشده است.
سه روز پس از این واقعه مدیرعامل سازمان هواپیمایی جمهوری اسلامی، سعید حسامی اظهار داشت «تاخیر پروازهای ناوگان حمل و نقل هوایی ایران بر اساس استانداردهای جهانی به اندازه نصف تاخیر در پروازهای شركتهای هواپیمایی جهان است.» (اکونیوز، ۱۲ تیرماه)
وزیر راه و ترابری محمد رحمتی هفتهی پیش به ایسنا میگوید «وقتی کسی بلیط هواپیما میخرد یعنی هر مقدار تاخیر و حتا کنسل شدن پرواز را پذیرفته.» او هم چنین اشاره میکند «میانگین تاخیر در سه ماههی نخست امسال ۱۸ دقیقه بوده در حالی که این میانگین در اروپا ۳۵ دقیقه است.»
در همان روزها که سرو صدا و نارضایتی از تاخیرهای طولانی و لغو پروازها به مجلس نیز کشید، معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی، علیرضا منظری، در گفتگو با خبرگزاری فارس به تاثیر تحریمها در این امر اشاره میکند و میافزاید «به دلیل قانون شكنی آمریكا و جلوگیری از ورود برخی قطعات هواپیما در كشور بروز چنین تاخیراتی اجتنابناپذیر است.» (خبرگزاری فارس، ۲۴ تیرماه)
گذشته از تاخیر و لغو پروازها آنچه مدتهاست به یکی از معضلات صنعت هواپیمایی کشور بدل شده فرسودگی ناوگان و کمبود قطعات یدکی است. تحریمها و فشارهای آمریکا نه تنها راه را برای خرید هواپیماهای جدید بسته که اجاره و خرید هواپیماهای دست دوم را نیز با مشکل روبرو کرده است.
تازهترین نمونه لغو اجارهی چند هواپیمای ترکیه بود که ظاهرا زیر فشار آمریکا انجام شد. با این همه مسئولان هواپیمایی کشور کاهش ایمنی پروازها را تکذیب میکنند. در این ارتباط سعید حسامی حتا ادعا میکند «ناوگان حمل و نقل هوایی ایران بالاترین سطح ایمنی را در دنیا دارد.» علیرضا منظری نیز معتقد است «همین تاخیرها در شرایط موجود محكمترین دلیل بر امنیت پروازها است.»
به رغم ادعاهای مسئولان ایران در مورد ایمنی پروازها، کمیسیون اتحادیه اروپا در تازهترین تصمیم خود، سه شنبه ۲۰ شهریور، نشستن و برخاستن هواپیماهای شرکت ماهان ایر به تمام کشورهای اروپایی را ممنوع اعلام کرد. بنابر این تصمیم عبور هواپیماهای این شرکت از آسمان کشورهای عضو اتحادیه نیز مجاز نمیباشد.
این اقدام بر اساس نگرانیهای ایمنی انجام شده که توسط مسئولان هوانوردی برخی از کشورهای عضو اتحادیه گزارش شده است. ۲۱ ژوییه نیز وزارت راه و ترابری انگلیس اجازهی پرواز هواپیماهای ماهان ایر به این کشور را به همین دلیل لغو کرده بود.
به این ترتیب ماهان ایر در لیست سیاه شرکتهای هواپیمایی قرار میگیرد که با معیارهای اتحادیه اروپا استانداردهای ایمنی را رعایت نمیکنند. این لیست که پاییز سال پیش تنظیم شد حدود ۱۵۰ شرکت را در بردارد که تمام یا برخی از هواپیماهایشان اجازه ورود به حریم هوایی اروپا را ندرند.
ماهان ایر به عنوان بزرگترین شرکت هواپیمایی خصوصی ایران فعالیت خود را از اول دههی هفتاد شمسی آغاز کرد و به جز پروازهای اروپایی به بسیاری از کشورهای عربی پرواز میکند. این کشورها هنوز به تصمیم اتحادیه اروپا واکنشی نشان ندادهاند.
بهزاد کشمیریپور، گزارشگر دویچه وله در تهران