مرکل خطاب به پوتین: تحمل انتقاد را داشته باشید
۱۳۹۱ آبان ۲۶, جمعه
روز جمعه (۱۶ نوامبر/۲۶ آبان) آنگلا مرکل صدراعظم آلمان با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه در مسکو دیدار کرد. این ملاقات در فضایی رخ داد که روابط دو کشور از هرزمان وخیم‌تر شده است. در ما‌ه‌های گذشته روابط میان دو کشور بحران‌های زیادی را از سرگذرانده است.
آلمان حکومت روسیه را به خاطر عدم پای‌بندی به دمکراسی مورد انتقاد شدید قرار داده و این انتقادها مناسبات میان روسیه و برلین را دچار تنش ساخته است. به آندریاس شوکنهوف، هماهنگ‌کننده این مذاکرات گفته شده بود که می‌تواند به نام دولت آلمان درباره وضعیت دمکراسی در روسیه سخن بگوید. مجلس آلمان هم بیانیه شدیداللحنی درباره نقض حقوق مخالفان در روسیه داده بود.
در پی این مسایل روابط دو کشور به قدری رو به وخامت گذاشت که دولت آلمان تصمیم گرفت با پرهیز از انتقاد درباره نقض حقوق مخالفان و نبود دمکراسی در روسیه، کمی روابط را به حالت عادی بازگرداند. ولی این خودداری طول زیادی نکشید.
«سه روز هم صدراعظم نمی‌ماندم»
دیدار مرکل و پوتین با توجه به سابقه مناسبات، در اذهان عمومی و رسانه‌های هردو کشور با هیجان دنبال شد. چهاردهمین دور مذاکرات تازه شروع شده بود که آنگلا مرکل به ولادیمیر پوتین که ظاهری خونسرد به خود گرفته بود گفت: «به باور من نباید این قدر از نظرات مخالف بیمناک بود». او از حکومت روسیه خواست که آستانه انتقادپذیری خود را بالا ببرد و ادامه داد: «تقاضای من این است که هر انتقادی را بلافاصله به چشم تلاش برای تخریب نگاه نکنید».
صدراعظم آلمان تلاش کرد این پیام را به گوش ولادیمیر پوتین برساند که لازمه پذیرفته شدن به عنوان یک قدرت جهانی این است که ظرفیت بالاتری برای برخورد با نظرات مخالف، چه در درون و چه با دولت‌های دیگر داشت. او به محکومیت سنگین سه خواننده گروه "پوسی رایوت" اشاره کرد و گفت: «اگر قرار باشد من به خاطر هر انتقادی آزرده شوم، سه روز هم قادر به ادامه کار به عنوان صدراعظم نخواهم بود».
اما انتقادپذیری آنگلا مرکل هم در این دیدار در بوته آزمایش گذاشته شد. ولادیمیر پوتین از عدم آزادی تبادل اطلاعات در پنج ایالت آلمان انتقاد کرد و افزود که آلمان در زمینه حقوق برابر زن و مرد در زمره کشورهای نمونه قرار ندارد.
الگوی «اروپا»
«اروپا» مدت‌هاست که جای خود را در شهرهای روسیه باز کرده است. «استارباکس»، «مک دونالد»، «آی کی آ» و خیلی دیگر از مظاهر «اروپا» در هرگوشه و کنار خودنمایی می‌کنند. قشر متوسط روسیه درحال رشد است. برای این قشر الگوی «اروپایی» بودن، تنها به مصرف کالاهای لوکس خلاصه نمی‌شود . این بخش می‌خواهد آزادی بیان و نظر و تنوع احزاب نیز در روسیه پذیرفته شوند.
آنگلا مرکل و ولادیمیر پوتین سال‌هاست همدیگر را می‌شناسند. هرکدام زبان دیگری را بلد است. ولادیمیر پوتین آلمانی را زمانی یاد گرفت که به عنوان مامور «کا گ ب» سازمان اطلاعات اتحاد جماهیر شوروی سابق در شهر درسدن آلمان فعالیت می‌کرد. به همین دلیل نیز از سمپاتی میان این دو نمی‌توان حرف زد.
رفتار اجتماعی پوتین به عنوان مردی که با بالاتنه لخت یا با اسلحه در مقابل دوربین ظاهر می‌شود، با روحیه صدراعظم آلمان هم‌خوانی ندارد. با این حال مرکل می‌داند که باید با پوتین کنار بیاید. امیدواری مرکل برای اصلاحات در روسیه که زمانی با روی کار آمدن دیمیتری مدودیف تقویت شده بود، با به قدرت رسیدن دوباره پوتین به یاس تبدیل شد.
ولادیمیر پوتین با دیدارش از برلین در تابستان سال جاری نشان داد که آلمان چه جایگاهی برای روسیه دارد. برلین اولین پایتخت اروپایی بود که او پس از تکیه بر صندلی ریاست جمهوری به آن سفر کرد. اما این را که پوتین چه قدر از سفر مرکل به مسکو خرسند است، باید در یک نکته دریافت: بنا بر گزارش هیات نمایندگی آلمان در این مذاکرات، پوتین ترجیح داد سفر مرکل به روسیه، به جای دیداری چند روزه در سال ۲۰۱۳، به تنها یک روز در آخرین ما‌ه‌های پایانی سال جاری خلاصه شود.
آنگلا مرکل طی ملاقات با پوتین، از حکومت روسیه تنها انتقاد نکرد، او این را هم تاکید کرد که آلمان خواهان موفقیت روسیه و همکاری با این کشور است.