مبهم‌گویی مسئولان ایران درباره منتفی شدن حج سال ۹۵
۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۰, دوشنبه
تاخیر در آغاز امور اجرایی اعزام زائران ایرانی برای مراسم حج تمتع سال ۹۵ وارد پنجمین ماه شده اما ظاهرا مسئولان عربستان همچنان به درخواست‌های ایران بی‌اعتنایی می‌کنند و احتمال منتفی شد حج امسال افزایش یافته است.
روز گذشته (یک‌شنبه ۱۹ اردیبهشت)، محمدحسن آصفری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرد که تمام شواهد حکایت از بی‌میلی عربستان به اعزام زوار ایرانی به این کشور دارد.
به گزارش خبرگزاری فارس، آصفری با اشاره به نشست مشترک این کمیسیون با مسئولان سازمان حج و زیارت گفت که با توجه به صحبت‌های مطرح شده در این نشست احتمال منتفی شدن حج امسال وجود دارد و "بعید است که امسال زائری از ایران برای حج تمتع به عربستان اعزام شود".
بیشتر بخوانید: ابهام در اعزام حجاج؛ اصرار ایران، بی‌اعتنایی عربستان
ایران معطل تصمیم عربستان
یک روز پس از این اظهارات، سخنگوی وزارت خارجه در نشست هفتگی خبری خود ابراز تاسف کرد که کارشکنی‌های عربستان در ارتباط با اعزام زائران ایران همچنان ادامه دارد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، حسین جابری انصاری گفت: «اگر روند این کارشکنی‌ها تا روزهای آتی که روزهای آخر امکان پیگیری مسائل مربوط به حج است ادامه پیدا کند باید گفت عملا عربستان سد راه اعزام زائران ایرانی از سوی ایران به حج شده است.»
شورای عالی حج روز یک‌شنبه برای بررسی آخرین تحولات و موانع اعزام زائران ایرانی به عربستان تشکیل جلسه داد و جابری انصاری پیشتر گفته بود "متناسب با برخورد سعودی‌ها" تکلیف نهایی حج ۹۵ در این نشست روشن خواهد شد.
با این همه ظاهرا مسئولان جمهوری اسلامی همچنان از اعلام رسمی منتفی شدن اعزام زائران طفره می‌روند و سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت از اظهار نظر صریح در این باره خودداری می‌کند.
درخواست‌های ایران، شرط‌های عربستان
خبرگزاری ایسنا بیستم اردیبهشت از قول اوحدی نوشت: «تعلل سعودی‌ها، حج تمتع ایران را با چالش جدی مواجه می‌کند و آن‌ها باید پاسخگوی رفتار نامتعارف خود باشند.»
او می‌گوید ایران خواستار کسب اطمینان از عربستان برای تامین امنیت زائران ایرانی و گنجانده شدن پیشنهادهایش در قرارداد میان مسئولان دو کشور است.
بنابر این گزارش رئیس سازمان حج و زیارت، "تامین امنیت زائران ایرانی، استفاده از ظرفیت ناوگان هوایی داخلی برای انتقال زائران، صدور روادید در داخل ایران و استفاده از خدمات کنسولی در عربستان" را درخواست‌های ایران و خطوط قرمز این کشور برای اعزام زائران عنوان کرد.
عربستان نه تنها به هیچ یک از درخواست‌های ایران واکنشی نشان نداده که به مسئولان ایرانی هشدار داده، زائران این کشور باید از برگزاری تجمع، سر دادن شعار و دعا خواندن با صدای بلند خودداری کنند.
بیشتر بخوانید: جنتی: عربستان در زمینه حج کارشکنی می‌کند
برکناری وزیر حج عربستان
عربستان حدود یک ماه پیش به علت آنچه عدم رعایت "ایمنی ترابری هوایی" عنوان شد مجوز فرود هواپیماهای شرکت ایرانی "ماهان‌ایر" در فرودگاه‌های این کشور یا عبور از حریم هوایی آن را لغو کرد.
چنانکه آصفری به خبرگزاری فارس گفته، مسئولان عربستان حتی حاضر به صدور ویزا برای افرادی که قرار است مقدمات سفر زائران، از جمله تهیه هتل و امکانات جا به جایی را فراهم کنند، نشده است.
او با اشاره به نشست روز یک‌شنبه گفت: «در این جلسه بر سر این موضوع بحث و تبادل نظر شد که تأکید جمهوری اسلامی ایران بر اعزام زوار به حج است اما عربستان سعودی متأسفانه شروطی را در این زمینه گذاشته که نشان از این دارد که علاقمند به اعزام زوار از ایران به عربستان نیست.»
مطابق برنامه‌ها قرار بود دور دوم مذاکرات مقام‌های ایرانی با مسئولان وزارت حج عربستان تا آخر این هفته برگزار شود.
در این فاصله وزیر حج عربستان که در مذاکرات قبلی حضور داشت برکنار شد. آصفری در گفت‌وگو با سایت خبری "تابناک" می‌گوید او برکنار شده "تا هرگونه توافق که میان مقامات دو کشور صورت گرفته بود، کان لم یکن شود."
بیشتر بخوانید: عبور هواپیماهای شرکت ماهان‌ایر از فضای عربستان ممنوع شد
اصرار شائبه‌برانگیز مسئولان ایران
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «حتی اگر در دور بعدی مذاکرات توافقات حاصل شود، فرصت کافی برای انجام امور اعزام حجاج نخواهیم داشت و از این روی می‌گوییم حضور زائران ایرانی در حج امسال منتفی است، چون اموری مانند درخواست صدور و دریافت ویزا، عقد قرارداد با هتل‌ها و... به زمانی به مراتب بیشتر نیاز دارند.»
برخی رسانه‌ها عدم اعلام رسمی منتفی شدن اعزام زائران و اصرار مقام‌های ایرانی برای فراهم کردن زمینه انجام این مراسم به رغم بی‌اعتنایی مقامات سعودی را "عجیب و حتی شائبه‌برانگیز" ارزیابی کرده‌اند.
اوحدی زمانی گردش مالی سفر حج ایرانیان را ۴ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بود. این مراسم با سرمایه‌گذاری‌های کلانی در امور تدارکات، حمل و نقل و ساخت و ساز نیز همراه است.
"تابناک" نهم اردیبهشت ماه در گزارشی با اشاره به این وضعیت نوشته بود: «اینجاست که این ابهام تقویت می‌شود که نکند اصرار مسئولان سازمان حج کشورمان به اعزام ایرانیان به حج تمتع، آن هم با وجود کارشکنی‌های فراوان سعودی‌ها، ممانعت در از دست رفتن گردش مالی حج و شکست برنامه اقتصادیشان باشد؟!»