قهر فردوسیپور به سبک علی کریمی
۱۳۸۹ شهریور ۹, سهشنبهروزنامهنگار، مترجم، مدرس دانشگاه، تهیهکننده، مجری تلویزیونی و گزارشگر فوتبال. اینها عنوانهایی است که عادل فردوسیپور آنها را یدک میکشد. اما شاید هیچکدامشان به اندازه مسولیتی که در برنامه نود شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران بر عهده دارد اهمیت نداشته باشد.
فردوسیپور دانشآموخته کارشناسی ارشد صنایع از دانشگاه صنعتی شریف تهران است. همچنین در این دانشگاه به تدریس واحد درسی زبان انگلیسی تخصصی مهندسی صنایع میپردازد.
چند دقیقهای به پایان برنامه نود دوشنبه ۸ شهریور ۱۳۸۹ نمانده است وعادل فردوسیپور قصد دارد چند دقیقهای وقت اضافه از مدیران شبکه سه بگیرد تا بتواند مصاحبه علی کریمی را پخش کند. اما مخالفت با وقت بیشتر، واکنش تند تهیهکننده و مجری این برنامه را در پی دارد.
فردوسیپور با حالتی که نارضایتی و عصبانیت از آن مشخص است خطاب به ببیندگان تلویزیونی میگوید: «وقت به ما ندادند، هفت دقیقه هم از ما کم شد. وقتی مصاحبه علی کریمی همه جا پخش میشود و اینجا پخش نمیشود . . . خوب وقت داده نمیشود.»
فردوسیپور ضمن خداحافظی با بییندگان گفت که «امیدواریم بتوانیم با برنامهای کامل و صریح در خدمت شما باشیم.». واکنشی که بازتاب گستردهای در فضای مجازی داشت.
خبرآنلاین نوشت "فردوسیپور روی آنتن قهر کرد". سایت رجانیوز وابسته به دولت نیز نوشت که این رفتار مجری برنامه نود میتواند تبعاتی را در روزهای آینده برای وی داشته باشد.
از نود ورزشی تا نود سیاسی
این اولین باری نیست که عادل فردوسیپور به صراحت سخن میگوید و سوژهی رسانههای خبری میشود. پیش از این نیز بارها برنامه نود به صراحت به موضوعاتی پرداخته بود که انتقاد و خشم مقامات دولتی را در پی داشت.
شاید به همین دلیل این برنامه به الگویی برای ساخت یک برنامه با عنوان "نود سیاسی" تبدیل شد که پیش از انتخابات ریاست جمهوری دهم به صورت غیررسمی در فضای مجازی منتشر شد. برنامهای که بیشترین توجه خود را به سخنان و عملکرد محمود احمدینژاد در طول چهار سال دولت نهم و مقایسه وعدهها و رفتارهای وی اختصاص داده بود.
بسیاری از کارشناسان و فعالان سیاسی نیز برنامه نود را به عنوان الگویی مناسب برای یک برنامهی سیاسی میدانند. برنامهای که بتواند به مسایل سیاسی روز ایران صریح و بدون پرده پوشیهای رایج بپردازد.
افشاگریهای صفایی فراهانی و قطع پیامک نود
شاید در این یک دهه که از پخش این برنامه میگذرد یکی از مهمترین قسمتهای نود، به حضور محسن صفایی فراهانی، رییس اسبق فدراسیون فوتبال ایران اختصاص داشت. آن برنامه که تا ساعات میانی بامداد به طول انجامید به بررسی عملکرد فدراسیون فوتبال تحت کنترل حامیان احمدینژاد اختصاص داشت.
برنامهای که توسط رسانههای ایران "دوئل داغ صفايي فراهاني و تربيت بدنی در نيمه شب" نام گرفت و خشم دولت و سازمان تربیتی را در پی داشت تا جایی که از توقف کار برنامه نود صحبت شد.
محسن صفایی فراهانی، یکی از اعضای شورای مرکزی جبهه مشارکت ایران و نماینده اصلاحطلب مجلس ششم پس از اعتراضات سال گذشته به نتیجه انتخابات بازداشت و محاکمه شد. وی هماکنون برای گذراندن محکومیت خود در زندان به سر میبرد.
یکی دیگر از جنجالیترین برنامههای نود مربوط به دی ماه ۱۳۸۷ میشود. فردوسیپور این پرسش را مطرح کرد که «فدراسیون فوتبال ایران چگونه با وجود بینظمی و ناکامیهای بسیار توانسته عنوان بهترین فدراسیون فوتبال آسیا را کسب کند؟»
پس از این سخنان کشمکش و دعوا میان سازمان تربیت بدنی و صدا و سیما بالا گرفت و زمزمه تعطیلی برنامه شنیده شد. در ان زمان رسانهها گزارش دادند که "برخی حرکت های خود جوش مردمی در اینترنت" از برنامهریزی برای ارسال ۵ میلیون پیامک برای برنامه نود و حمایت از این نقدهای تخصصی فردوسیپور راه افتاده است.
اما در شب برنامه مذکور، سامانهی پیامهای کوتاه برنامه نود قطع شد تا مشخص شود سازمان تربیت بدنی برای برخورد با این برنامه از وزارتخانه مخابرات نیز کمک گرفته است.
اما در هفته بعد، یعنی هشتم بهمن ۱۳۸۷ برنامه نود با طرح پرسش «آیا با رویکرد برنامه نود موافقید؟» رکورد ارسال پیامک به یک برنامه تلویزیونی را شکست و دو میلیون و یکصد و سی هزار تن در نظر سنجی این برنامه شرکت کردند که از این میان ۹۷ درصد موافقت خود را با این برنامه اعلام کردند.
افتخارات دادکان و انتقاد به تعطیلات بی حساب
حضور محمد دادکان در برنامه نود ۱۴ دی ماه ۱۳۸۸ و پس اعتراضات مردمی به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری دهم نیز جالب توجه بود. وی با انتقاد شدید از عملکرد مدیران ورزشی دولت احمدینژاد گفت: «همیشه برای من سه چیز افتخار است و از فرزندانم خواستهام این را روی قبرم بنویسند: نخست اخراج در زمان ریاست آقای علیآبادی در سازمان تربیت بدنی، دوم دریافت نشان لیاقت و مدیریت از آقای محمد خاتمی و سوم راهیابی بی دغدغه به جام جهانی.»
در این برنامه نیز طبق برنامهریزی مخالفان حکومت ایران قرار بود به آخرین گزینه مسابقه پیام کوتاه بدون در نظرگرفتن محتوای آن رای داده شود. قراری که یک گزینه غیرمتعارف را با فاصله بسیار به عنوان گزینه اول انتخاب کرد.
اما تنها برنامه نود نیست که محل رکگوییهای عادل فردوسیپور است. وی در حاشیه تعطیلیهای "بی حساب و کتاب" در ایران، در زمانی که تصاویر طرفداران شاد اسپانیا پس از برد فینال جامجهانی آفریقای جنوبی پخش میشد، با اشاره به اینکه مردم اسپانیا خواستهاند در صورت قهرمانی تیمشان در جام جهانی، یک روز در اسپانیا تعطیل عمومی شود گفت: «مسوولان این کشور تا به حال این درخواست را قبول نکردهاند. اما انگار نمیدانند که تعطیل کردن چه کار سادهای است!»
«مرد قدرتمند» زیر سایه تهدیدها
گرچه در سال ۲۰۰۹، هفتهنامه نیوزویک او را در فهرست پرقدرتترین افراد در ایران در رده نوزدهم جای داد و مجله ورلد ساکر به او لقب «جان ماتسن ایران» داده، اما این گزارشگر ورزشی از گزند تهدیدها در امان نبودهاست.
منتقدان جدی و سرسخت برنامه نود بارها تلاش کردهاند این برنامه را تعطیل کنند یا با ساخت برنامههای موازی و مشابه از اهمیت آن بکاهند. امری که تاکنون به علت جذابیت ویژه برنامه و البته رکگوییها و صراحت مجری آن اتفاق نیفتاده است.
مهدی محسنی
تحریریه: بهمن مهرداد