عسلویه؛ بی‌پولی پیمانکاران و اخراج کارگران
۱۳۸۷ فروردین ۳۰, جمعه
شرایط کاری نابسامان، عدم پرداخت به موقع حقوق کارگران و اخراج‌های وسیع، موجب اعتراض‌ها و اعتصاب‌هایی در این منطقه شده است. پیمانکاران، مشکلات مالی و فنی جاری را ناشی از تحریم‌های جهانی می‌دانند. گفت‌وگو با جوانمیر مرادی، یکی از شاغلان در عسلویه پیرامون فضای شغلی و رویکردهای کارفرما.
دویچه‌وله: آقای مرادی، الان اوضاع عمومی در عسلویه به چه ترتیب است، کارگرها در آرامش مشغول کار هستند یا مشکلاتی وجود دارد؟
جوانمیر مرادی: اوضاع عمومی اینجا مطابق معمول است که وضعیت مناسب نیست. همیشه برای گرفتن حقوق‌ها مشکل بوده و هست. کارگران تنها با اعتراض واعتصاب می‌توانند حقوق‌هایشان را با تعویق سه چهارماهه بگیرند.
الان به‌طور مثال چند ماه است که حقوق‌ها را نداده‌اند؟
حقوق‌ها بستگی به شرکت‌ها دارد. شرکت‌ها بنا به میل خودشان حقوق پرداخت می‌کنند. برخی شرکت‌ها از سه ماه حقوق معوقه دارند تا هشت ماهه یا یک ساله.
هر پیمانکار درعسلویه خودش، بنا به موقعیت مالی به کارگران حقوق پرداخت می‌کند؟
بله. پروژه‌های متفاوتی هستند که پیمانکاران متفاوتی هم دارند. حتا پرداخت حقوق‌های کارگرهای چند پیمانکار در یک مجتمع باز تفاوت می‌کند. بعضی‌ها با سه ماه تعویق حقوق پرداخت می‌کنند، بعضی‌ها که توی همان پروژه هستند، می‌بینید با شش، هفت یا هشت‌ماه تعویق حقوق می‌دهند.
کدام پیمانکارها الان از همه خوش حساب‌تر هستند؟
معمولا شرکت‌های پیمانکاری دست اول، یعنی شرکت‌هایی که بعنوان شرکت مادر پیمان را از شرکت نفت یا گاز می‌گیرد، یک مقدار بهتر از شرکت‌های دست دوم یا چندتا آنورتر هستند. اینها معمولا با دو یا سه ماه تعویق حقوق‌ها را پرداخت می‌کنند.
خود شما مثلا آخرین‌باری که حقوق گرفتید کی بود؟
من خودم حدود سه چهار روز پیش حقوق اسفند را گرفتم.
عیدی و اینها را قبلا داده بودند ؟
عیدی را همزمان با حقوق بهمن، آخرهای اسفند پرداخت کردند.
این کارگرهایی که آنجا هستند از خانواده‌هایشان دورند. اینها چند وقت یک مرتبه برمی‌گردند به شهرهاشان و نزد زن و بچه‌هایشان می‌روند؟
این بستگی به درآمدشان دارد دارد. کارگرهایی که کمی درآمدشان بهتر است، معمولا بیست وسه چهار روز که کار می‌کنند، یک بار می‌روند سر می‌زنند و یک هفته یا شش روز پیش خانواده‌شان هستند. اما معمولا کارگرهایی که با درآمدهای کم دارند، سه چهارماه یک بار می‌روند نزد خانواده‌هایشان. چون خرج رفت و آمد هم زیاد است.
نازلترین سطح دستمزد در عسلویه مربوط به کدام بخش از کارگرهاست ؟
نازلترین حقوق‌ها مربوط به کارگرهای ساده است که با روزی هشت هزارتومان مشغول به کار هستند. هیچ بیمه یا مزایای دیگری هم به آنها تعلق نمی‌گیرد. نه تنها بیمه، حتا امکانات خوابگاهی و غذا، به غیر از ناهار که در محیط کار کارگرها هستند و برای کارفرما کار می‌کنند، شام هم بهشان تعلق نمی‌گیرد.
کارگران ساده، مشغول چه کاری هستند؟
کارگر ساده از کارهای ساختمانی گرفته تا کارهایی مثل کابل‌کشی، حمل ونقل، بارگیری و تخلیه بار و کارهای خدماتی بدون تخصص مشغول هستند.
کارگران افغانی هم در میان آنها هستند؟
کارگرهای افغانی را معمولا راه نمی‌دهند. کارگرهای افغانی معمولا برای کارهای ساختمانی خصوصی در شهر عسلویه، در جاهایی که پرت است کار می‌کنند. مثل سه چهار سال پیش به مراکز صنعتی راهشان نمی‌دهند.
الان زمزمه‌ی اخراج و پاکسازی عده‌ای در عسلویه به گوش می‌خورد. چه بخش این اخبار درست هستند؟
الان به طور مشخص شرکت ایران کیش که کارش رنگ و عایق لوله‌های صنعتی است برای پالایشگاه فاز شش و هفت و هشت کار می‌کند، اعلام کرده‌که ۳۰۰ نفر را اخراج خواهد کرد. مجموع کارگرهای این شرکت هم ۶۰۰ نفر هستند. تا حالا هم روزانه ۱۰ الی ۱۵ نفر ازشان اخراج کرده‌اند. آخرین خبری که من از آنها دارم این است که کارگران مشغول جمع‌آوری امضا بودند بین خودشان. نوشته‌اند به شرطی حاضرند محل کار را ترک کنند که کارفرما در ازای تصفیه شان، حداقل چهارماه معادل آخرین حقوق‌شان به عنوان خسارت ناشی از اخراج تا زمانی که دوباره بتوانند کار جدیدی گیر بیاورند، به آنها پرداخت کند.
انتقال اینجور خبرها و نحوه‌ی برخورد با تصمیمات کارفرما در میان کارگران عسلویه به چه ترتیب است؟ قهوه‌خانه‌ای، چایخانه‌ای وجود دارد برای تجمع و گفت‌وگوی آنها؟
نه کارگراینجا چندان وقتی ندارد که برود در قهوه‌خانه و چای‌خانه. کارگر از صبح تا شب باید کار کند. معمولا شش صبح است تا دوازده دوازده‌ونیم و بعد از آن هم بخاطر این که یک مقدار هوا گرم شده تا ساعت دو و نیم سه تا شش تا هفت غروب مشغول کار هستند. انتقال و ردوبدل اخبار تنها از طریق روابط دوستانه و روابط آشنایی‌که با همدیگر دارند ردوبدل می‌شود.
الان مگر در حوزه‌ی پارس جنوبی مشغول ساختن‌و استخراج نیستند؟ کارها باید رو به پیشرفت باشند. پس چطور به جای اشتغال بیشتر، پرسنل را کم می‌کنند؟
تا یک سال پیش تعداد کارگرهای مشغول به کار در این منطقه حدود ۵۰هزار نفر بود ولی الان حدود ۳۰هزار نفرشده. یعنی با ۲۰ هزار نفر حدودا، تصفیه حساب شده و آنها رفته‌اند. بعضی شرکت‌ها و پروژه‌ها در حال تعطیل‌شدن هستند. به خاطر همین، پیمانکارها یا کارفرماها اقدام به تقلیل نیروهایشان کرده‌اند.
علت تعطیل‌شدن این پروژه‌ها چه هست؟ سرمایه‌گذاری نمی‌شود به اندازه کافی؟
به نظر می‌رسد بخش بزرگی ناشی از مسایل تحریم و اینجور مسایل باشد.