شصتمین سالمرگ جیمز دین، یاغی هالیوود كه با سه فیلم اسطوره شد

شصت سال از مرگ جیمز دین می‌گذرد؛ ستاره‌ای که تنها ۲۴ سال عمر کرد، اما در همین مدت کوتاه و با بازیگری در سه فیلم توانست به جمع ستارگان فراموش‌نشدنی هالیوود بپیوندد. از این یاغی کوتاه‌قامت عکس‌های زیادی به جای مانده که برخی از آنها در ذهن فیلم‌دوستان حک شده است. تصویری از جیمز دین در پشت صحنه فیلم "غول".

جمیز دین در روز هشتم فوریه سال ۱۹۳۱ در ایندیانا به دنیا آمد. مادرش در سن ۲۹ سالگی بر اثر سرطان از دنیا رفت. او نزد مادربزرگ و یکی از خاله‌هایش بزرگ شد.

جیمز دین در خانه‌ای رشد کرد که در دل طبیعت و مزارع قرار داشت. او در همان دوران کودکی و نوجوانی به بازیگری، هنر و رقص علاقمند شد، در گروه‌ تئاتر مدرسه فعالیت داشت و در دوران فراغتش به موسیقی، رقص و کوزه‌گری می‌پرداخت.

او پس از پایان دوران مدرسه راهی نیویورک شد تا رویای بازیگری را تحقق بخشد. جیمز دین كار در دنیای فیلم را با بازیگری در تئاتر و تلویزیون آغاز كرد. او در سال ۱۹۵۱ با ایفای نقشی کوچک در فیلم جنگی Fixed Bayonets! به كارگردانی ساموئل فولر وارد سینما شد.

بازی درخشان او در قطعه‌ی نمایشی "ضد اخلاق" كه اقتباس از اثری از آندره ژید بود، مورد استقبال هالیوودی‌ها قرار گرفت و پای او را در سال ۱۹۵۳ به هالیوود باز کرد. الیا كازان، كارگردان معروف هالیوود، در همان سال قصد ساختن فیلمی با اقتباس از "شرق بهشت"، رمان معروف جان اشتاین‌بک را داشت و به دنبال بازیگری توانمند می‌گشت. او ایفاگری نقش اصلی را سرانجام به جیمز دین سپرد.

بازی در "شرق بهشت" كه داستان آن در دوران جنگ جهانی اول روی می‌دهد، اولین نامزدی اسكار را برای جیمز دین به همراه داشت. نمایی از فیلم "شرق بهشت".

دومین حضور به‌یادماندنی جیمز دین بر پرده سینما در فیلم "شورش بی‌دلیل" (یاغی بی‌هدف)، ساخته نیکلاس ری بود. عصیانگری نقشی بود که بعدها نیز با چهره‌ی جیمز دین پیوند خورد. این فیلم یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های دهه پنجاه میلادی بود.

جیمز دین پیش از مرگ در فیلم معروف "غول"، به کارگردانی جرج استیونس، ایفاگری یکی از نقش‌ها را برعهده گرفت. این فیلم آخرین نقش‌آفرینی این هنرپیشه محبوب بود. او برای این فیلم برای دومین بار نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد شد. "غول" در سال ۱۹۵۶ و پس از مرگ جیمز دین در سانحه رانندگی به نمایش درآمد. با این سه فیلم اصلی بود که جیمز دین به یک اسطوره بدل شد.

جیمز دین از همان دوران نوجوانی علاقه زیادی به اتومبیل‌های کورسی و عشق سرعت داشت. او با نخستین حقوقی که از بازیگری در فیلم و تلویزیون دریافت کرد، یک اتومبیل خرید و در مسابقات اتومبیلرانی نیز شرکت می‌کرد.

جیمز دین در روز ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۵۵ بر اثر سانحه رانندگی جان خود را از دست داد. نخست گمان می‌رفت که این سانحه رانندگی بر اثر سرعت زیاد اتومبیل او روی داده است. بعدها مشخص شد که جیمز دین در بروز این سانحه بی‌تقصیر بوده است. تصویری از خودروی داغان‌شده‌ی جیمز دین.

جیمز دین چندی پس از مرگش به جایگاهی ویژه و اسطوره‌ای در میان فیلم‌دوستان دست یافت. در سال ۱۹۹۹ بود که او ازسوی انجمن فیلم آمریكا به‌عنوان هجدهمین بازیگر برتر تاریخ هالیوود برگزیده شد. تصویری از سنگ قبر جیمز دین.