سهم اندک زنان از توسعه اقتصادی هند
۱۳۸۶ خرداد ۸, سهشنبهایندیرا گاندی، به عنوان یک زن شانزده سال بر هند حکومت کرد. دخترش سونیا گاندی امروز حزب کنگره را به عنوان مهمترین حزب کشور رهبری میکند. یک فضانورد زن هندی تاکنون به فضا سفر کرده و تعداد زیادی از زنان در دانشگاه زنانه راجستان آموزش دیده اند.
تعداد دانشجویان این دانشگاه، که مرکز آموزش عالی ویژه زنان نخبه قلمداد میشود، ظرف ده سال گذشته چهار برابر شده و به هشت هزار نفر رسیده است.
در چنین دانشگاهی، زنان علاوه بر درسهای جاری که عمدتا خدمات کامپیوتری را در بر میگیرد، در زمینههای تعلیم و تربیت روحانی و اخلاقی، سوارکاری، تیراندازی، پرواز، موزیک و رقص آموزش میبینند. "نقش زنان در تاریخ تمدن" نیز، یکی از واحدهای درسی این دانشگاه است.
«بریندا کارات» یکی از دانش آموختگان دانشگاه راجستان، امروز دبیرکل "سازمان همه زنان دموکرات هند" است و برای حقوق تودههای فقیر مبارزه میکند. از دید کارات، خدمات کامپیوتری تنها میتواند حدود یک درصد از نیروی کار هند را مشغول کند و بخش کوچکی از آن زنان هستند.
وی میگوید: «در اینجا، گروه خاصی از زنان کار میکنند: زنان جوان و آموزش یافته از طبقه متوسط هستند که از این روند سود میبرند. اما طبیعت کاری که از آنها انتظار میرود، یعنی ساعات کار، فقدان قوانین پشتیبانی کننده و سوء استفاده جنسی رشد یابنده، روی دیگر سکه رشد بازار کار برای این گروه است.»
اکثریت مردم هند با فقر دست به گریبان هستند. ۳۰۰ میلیون نفر از آنها با مشاغل فصلی روزگار میگذرانند، برای آنها، بیمه درمانی و بازنشستگی، مرخصی دوران حاملگی و پس از زایمان، حداقل دستمزد و ساعات کار معین معنائی ندارد. اداره آمار دهلی دسامبر سال ۲۰۰۶ اعلام کرد که ظرف سی سال گذشته تعداد زنان شاغل هند تنها ۵ درصد افزایش یافته است.
بریندا کارات، به بهبود این وضعیت امیدوار نیست. او میگوید: «همواره تعداد بیشتری از شرکتهای بزرگ که با سرمایههای بزرگ به هند میآیند، کارهای ساده را کنار مینهند. به این ترتیب، آن ده درصد شغلی که زنان در آن محل کار مطمئنی میتوانند داشته باشند، به اقتصاد سایه منتقل میشود.»
اما شاخههای سنتی اقتصاد، مثل صنایع دستی و پارچه بافی نیز، مدرن و صنعتی میشود و زنان آموزش نیافته، فرصت اشتغال در آنها را از دست میدهند. آنها، همواره بیشتر به کام فقری کشانده میشوند که بدون کمک دولتی هرگز نمیتوانند از آن رهائی یابند. کارات، دولت را به خاطر عدم سرمایهگذاری در ایجاد فرصتهای شغلی و آموزش زنان مورد انتقاد قرار میدهد.
او میگوید: «به این دلیل، رشد اقتصادی برای تودهها در هند به معنای افزایش بیکاری، بالا رفتن نرخ کالاهای مصرفی و مواد غذائی است و این به ویژه تاثیری منفی بر زندگی زنان دارد، زیرا در یک جامعه مردسالار، وقتی مواد غذائی کمتری در خانه باشد، طبعا زنان کمتر تغذیه میشوند.»
کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد، به تازگی خواستار توجه بیشتر به آموزش و اشتغال زنان هند شده است. از دید این سازمان، اگر زنان هند نیز مثل زنان آمریکا امکان کار داشته باشند، هند سالانه ۱۹ میلیارد دلار افزایش درآمد خواهد داشت.