سفر مرکل به سوئد و بالتیک
۱۳۸۷ شهریور ۴, دوشنبهگرچه سفر جاری مرکل جزء دیدارهای متناوب و دورهای میان رهبران آلمان و سه کشور یادشده است، اما جنگ در منطقهی قفقاز به آن اهمیت و معنای دیگر داده و دستور کار مذاکرات نیز متناسب با این بحران تغییر کرده است.
هر سه کشور یادشده از منتقدان سرسخت اقدام نظامی اخیر روسیه علیه گرجستان به شمار میروند. سوئد هم اینک همهی مناسبات نظامی خود با روسیه را به حال تعلیق درآورده است. رهبران دو کشور استونی و لیتوانی نیز بلافاصله پس از شروع جنگ میان گرجستان و روسیه همراه با همتایان خود از لهستان و لیتونی به تفلیس رفتند تا همبستگی خود را با میخائیل ساکاشویلی، رئیس جمهور گرجستان به نمایش بگذارند. ا ین کشورها خواهان قبول هر چه سریعتر عضویت گرجستان در پیمان ناتو هستند. آلمان و فرانسه گرچه با این عضویت مخالف نیستند، اما تحقق آن را در آیندهی نزدیک میسر نمیبینند.
در قبال جنگ قفقاز نیز آلمان، فرانسه و برخی دیگر از کشورهای بزرگ اتحادیه اروپا لحن و مواضع متعادلیتر دارند. آنها ضمن خودداری از متهمکردن این یا آن طرف مخاصمه به شروع و تداوم جنگ، صرفاَ واکنش روسیه را تند و غیرمتناسب میدانند و خواهان عقبنشینی نیروهای این کشور از شهرها و مناطق مرزی گرجستان هستند.
مواضع متفاوت فوق این بیم را دامن زده است که هم اتحادیهی اروپا و هم ناتو دستخوش اختلافنظر و دو پارگی شوند. این در حالی است که هر دوی این نهادها برای اتخاذ یک موضع مشترک در برابر روسیه و ادامهی احتمالی گفتگوها با آن، به رأی مثبت سوئد و کشورهای حوزهی بالتیک نیز نیازمندند. مرکل در سفر جاریاش میکوشد ضمن ممانعت از تشدید شکاف در اتحادیهی اروپا، رهبران سوئد، لیتوانی و استونی را متقاعد کند که به سهم خود برای دستیافتن ناتو و اتحادیه اروپا به موضعی مشترک در قبال روسیه، همکاری کنند. قرار است روز اول سپتامبر سران اتحادیهی اروپا برای اتخاذ موضع در قبال عدم عقبنشینی کامل روسیه از گرجستان جلسهای فوقالعاده تشکیل دهند.
موضوع بحثانگیز دیگر در سفر مرکل، احداث یک خط لولهی گاز از روسیه به آلمان است. این خط لوله که قرارداد آن در زمان گرهاد شرودر، صدراعظم پیشین آلمان، با روسیه منعقد شد هم اینک در کف دریای بالتیک در دست ساخت است. کشورهای ساحلی این دریا، از جمله سوئد، لهستان، لیتونی، لیتوانی و استونی بیم آن دارند که این پروژه به نزدیکی بیشترمنافع برلین و مسکو بیانجامد و برای آنها هم به لحاظ امنیتی و انرژیایی و هم از جنبهی زیستمحیطی دارای پیامدهای منفی باشد.