سخنی چند در مبارزه با آلودگی صوتی
۱۳۸۶ اردیبهشت ۲۰, پنجشنبهاختلالات خواب و افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف از جمله پیامدهای این آلودگی هستند. آندریاس تروگه رییس سازمان حفاظت محیط زیست آلمان در روز ۲۵ آوریل به مناسبت روز جهانی مبارزه با آلودگی صوتی گفت: دیگر زمان مقابله با آلودگی صوتی فرا رسیده، چرا که این معضل نه تنها عاملی منفی است که بر مردم تحمیل میشود، بلکه میتواند آنها را بیمار نیز کند.
بررسیهای سازمان حفاظت محیط زیست آلمان نشانگر آن است که سر و صدای ناشی از تردد خودروها باعث بروز اختلالاتی در خواب و سیستم گردش خون قلب میشود. این بررسیها میگویند، بروز حملههاى قلبی در مردانی که برای مدت طولانی در محیطهای پر سر و صدایی با آلودگی صوتی بیش از ۶۵ دسیبل در روز به سر میبرند، حدود ۳۰ درصد افزایش مییابد. همچنین میان سر و صدای ناشی از رفت و آمد هواپیماها و مصرف داروی ساکنان اطراف فرودگاهها، رابطهای مستقیم برقرار است.
دکتر حمیدرضا ماحوزی متخصص جراحی قلب و عروق از دانشگاه بن آلمان در خصوص رابطهی آلودگی صوتی با افزایش درصد ابتلا به بیماریهای قلبی میگوید: «آلودگى صوتى را ما مىتوانيم به عنوان عامل بزرگ استرسزا در نظر بگيريم كه باعث ايجاد استرس مىشود و استرس یکی از عوامل مهمى است كه باعث مىشود، بيمارىهاى قلبى زودتر بروز كنند. خيلى از همكاران ما در بخش كارديولوگى معتقد هستند كه اين استرسها باعث مىشوند كه سيستم سمپاتيك بيشتر فعال شود و فعالتر شدن سيستم سمپاتيك باعث تنگ شدن شريانهاى كوچك يا آتريولها مىشود كه اينها مىتواند خودش كم كم باعث بروز فشار خون شود و فشار خون هم مىتواند خودش يكى از عواملى باشد كه در ايجاد بيمارىهاى قلبى نقش بسزايى داشته باشد، مثل سكتهى قلبى. مطالعات نشان داده، كسانى كه بيشتر تحت تأثير عوامل استرسزا هستند، بيشتر به بيمارىهاى قلبى و سکتههای قلبی دچار میشوند و همينطور اخيرا مطالعاتى نشان داده كه خيلى از اين عوامل استرسزا باعث پارگى آترومهايى مىشوند كه در عروق كرونر فرد ايجاد انسداد مىكنند و باعث بروز سكتهى قلبى مىشوند.»
با توجه به آنچه گفته شد قطعا در کلانشهری مانند تهران که تراکم جمعیت در آن بسیار است و تردد خودروها میزان بالایی از آلودگی صوتی را ایجاد میکند، امکان ابتلا به بیماریهای قلبی نیز بالا میرود.
دکتر ماحوزی در این باره میگوید: «قطعا در شهرهاى بزرگى مثل تهران كه هيچكدام از فاكتورهاى مهم مانند فاكتورهاى صوتى و وضعيت هوا در حالت استاندارد نيست، ابتلا به بيمارىهاى قلبى هم بسيار بيشتر از جوامعى است كه به اين فاكتورها توجه زيادترى مىكنند، حتى امروز مشخص شده، كسانى كه آمادگى ابتلاى به MS ( مالتیپل اسکلروزیس ـ یکی از شایعترین بیماریهای دستگاه عصبی مرکزی یا مغز و نخاع) را دارند، تا زمانيكه عوامل تأثيرگذار روى اين افراد اثر نگذارند، آن فرد در سنين بالاترى ممكن است به اين بيمارى مبتلا شود، در حاليكه اگر ميزان اين عوامل زياد باشد، امكان اينكه همين فرد در سنين پايينتر به اين بيمارى دچار شود هم وجود خواهد داشت.»
انجمن شنواییسنجی آلمان میگوید، از هر چهار آلمانی یک نفر از نارسایی شنوایی رنج میبرد. همین انجمن تصریح میکند که بیشترین عامل اختلال شنوایی در جوانان آلمانی، شنیدن موسیقی با صدای بلند است. انجمن توصیه میکند که در حرفهی راه و ساختمان از ماشینآلات و ابزاری استفاده شود که سر و صدای کمتری ایجاد میکنند و در مواردی که شدت صوت ایجاد شده از ۸۰ دسیبل فراتر میرود بهتر است، دستگاههای حافظ گوش را به کار گرفت.
تحقیقات علمی حاکی از آن است که بیشترین عامل آزاردهندهی مردم، سر و صدای خیابانها است و عوامل زیانبار دیگر مانند دود لولهی اگزوز خودروها و فاضلاب کارخانهها در درجات بعدی قرار میگیرد. طبق نظرسنجی پایگاه اینترنتی ادارهی حفاظت محیط زیست آلمان، ۶۰ درصد از مردم این کشور از صداهای حاصل از رفت و آمد خودروها در خیابانها در رنجند.
با وجود اثرات منفی شناختهشدهی ناشی از تردد بیش از حد خودروها در آلمان اقدام جدی در این زمینه صورت نگرفته است. یکی از دلایل این امر عدم توجه کافی مسئولان آلمان به این عامل، بخصوص در عرصهی راهسازی و توسعهی شهرها است.
هدف سازمان حفاظت محیط زیست آلمان ارتقای کیفیت زیستمحیطی کشور و حمایت از مردم است. میزان آلودگی صوتی در مناطق صنعتی در طول روز ۶۵ دسیبل و شبها ۵۵ دسیبل است. هدف سازمان، کاهش این میزان به حد متوسط ۶۰ دسیبل در روز و ۵۰ دسیبل در شب است تا از مردم در برابر خطر ابتلا به بیماریهای مختلف و اختلالات خواب حمایت شود.
فریبا والیات