1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
دنیای دیجیتال

کمک‌های مردمی و بی‌اعتمادی به نظام • گشتی در شبکه‌ها

۱۳۹۶ آبان ۲۶, جمعه

زلزله کرمانشاه بار دیگر همبستگی عمیق مردم را به همراه داشت. همبستگی ناشی از همدردی. اما تلاش‌های مستقل مردم برای کمک‌رسانی به ساکنان مناطق زلزله‌زده در عین حال بازتابگر بی‌اعتمادی آنان به مسئولان است. گشتی در شبکه‌ها.

https://p.dw.com/p/2npY0
Iran KW46 Erdbeben
عکس: Jamaran/H. Fatahi

کمک‌های خودجوش مردمی و بی‌اعتمادی به نظام• گشتی در شبکه‌هاواژه "خودجوش" از جمله واژه‌هایی است که مدت‌هاست به ستون واژه‌های منفی ادبیات سیاسی ایرانیان منتقل شده است. واژه‌ای با بار منفی و اغلب دستمایه طنز و کنایه مردم.

در چارچوب همین اقدامات خودجوش، هزاران نفر، بدون "اطلاع قبلی" و "سازماندهی شده" به طور کاملا تصادفی تصمیم می‌گیرند جلوی در سفارتخانه‌ای جمع ‌شوند، از دیوارهای آن بالا بروند و شیشه‌ها را بشکنند.

به عنوان نمونه، کاربری به طنز در مورد چنین اقدامات خودجوشی نوشته است:

و در پاسخ آن کاربر دیگری می‌نویسد:

شبکه‌ها پر است از کامنت‌ها و پست‌هایی با مضامین مشابه درباره اقدامات خودجوش "امت همیشه در صحنه" که منتظر است موضوعی باعث خشمش شود تا به میدان بیاید، آستین‌‌ها را بالا بزند و دست به کار شود.

زلزله کرمانشاه

تنها در یک مورد است که واژه "خودجوش" بار منفی خود را از دست می‌دهد و آن تلاش مردم و همبستگی ناشی از همدردی آن‌هاست. مثل همین مورد زلزله کرمانشاه. به عنوان نمونه کاربری این دو نوع اقدام خودجوش را با هم مقایسه کرده است:

ایران بار دیگر شاهد همدلی و همبستگی مردم بود. موضوعی که از نگاه کاربران در شبکه‌ها نیز به دور نماند. کمک‌‌های مردمی به سوی کرمانشاه روان شده‌است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

خبرگزاری ایلنا نیز به تلاش مردم در سایه ضعف مدیریت بحران اشاره کرده و در گزارش خود چنین نوشته است: «مردم با مشاهده مدیریت ضعیف سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی در توزیع اقلام امدادی خود دست به کار شدند و مایحتاج ضروری را به برخی مناطق زلزله‌زده رساندند به طوریکه روز گذشته ترافیک سنگینی از کرمانشاه به سرپل ذهاب به خاطر حضور ماشین‌های کمک‌های مردمی‌تشکیل شد.»

پس از آن گفته شد که ماموران برای جلوگیری از ترافیک مانع از تردد خودروهای شخصی به سوی مناطق زلزله‌زده شده‌اند. اما مانع شدن از تردد خودروهای شخصی امدادرسانی زمانی می‌تواند کارساز باشد که ارگان‌های دولتی به مسئولیت خود در قبال این مناطق آگاه بوده و به وظایف خود عمل کنند.

کاربری از جمله چنین نوشته است:

کمک‌های مردمی و بی‌اعتمادی به مسئولان

کمتر کسی در این زمینه تردید دارد که کمک‌‌رسانی موثر تنها از طریق یک مرکز واحد ممکن است. مرکزی که بتواند با هماهنگ کردن کمک‌ها و با عزیمت از نیازهای مردم مناطق زلزله‌زده بر کل انتقال بسته‌های امدادی نظارت کند. اما، بی اعتمادی نسبت به دولت و مسئولان باعث آن شده که مردم و اصناف مختلف به طور مستقل اقدام کنند.

بیشتر بخوانید: اقدامات "جهادی و خودجوش" در غیاب مدیریت بحران

کاربری با اشاره به تلاش‌های برخی از چهره‌ای سیاسی، فرهنگی و ورزشی کشور به بی اعتمادی مردم به ارگان‌های دولتی اشاره می‌کند. به عنوان نمونه به کمک‌های صادق زیبا کلام و علی دایی. پولی که مردم به حساب زیباکلام ریخته‌اند از یک میلیارد تومان نیز گذشته است.

یا کاربر دیگری با انتشار توییتی با عنوان "گمشده" به عدم حضور مسئولان در مناطق زلزله‌زده اشاره دارد.

یا کاربری با مقایسه دو خبر، یکی از تعداد آمبولانس‌هایی که مسئولان به کربلا فرستاده‌اند و دیگری خبر کمبود آمبولانس در کرمانشاه موضوع کم‌توجهی مسئولان به نیازهای جدی مردم این مناطق را مطرح می‌کند.

و یا مثلا در این توییت، کاربری عدم توجه دولت به مناطق محروم کشور و از جمله به وضعیت زندگی ساکنان سیستان و بلوچستان یا مثلا مردم استان کرمانشاه را نشانه زورمداری و برخاسته از نهاد دیکتاتوری حکومت می‌دانند.

حضور احمدی‌نژاد در مناطق زلزله‌زده نیز از جمله مواردی بود که بحث‌های داغی را در پی داشت. از جمله شماری از کاربران درباره علت سفر او به کرمانشاه گمانه‌زنی کرده‌اند. عده‌ای آن را یکی از ترفندهای پوپولیستی دانسته و عده‌ای آن را نشانه نبود قاعده و قانونی برای تشخیص مرزهای مسئولیت در کشور. مثلا این کاربر چنین نوشته است:

حاشیه‌های تامل‌برانگیز

کمک‌های مردمی، همدلی و همدردی با آسیب‌دیدگان این زلزله با حاشیه‌هایی تامل‌برانگیز و در عین حال تاسف‌بار همراه بود. از آن نمونه است، ایجاد بازارهای سیاه در کرمانشاه و برخی دیگر از مناطق زلزله‌زده.

خبرگزاری ایلنا از به راه افتادن بازارهای سیاه در همان فردای وقوع زلزله خبر داده بود. بازارهایی که پس از رسیدن کمک‌های مردمی موقتا برچیده شدند. اما مجددا بازارهای دیگری شکل گرفتند.

بیشتر بخوانید: نارضایتی زلزله‌زدگان غرب ایران و وعده‌های دولت

شکل‌گیری بازارهای سیاه در مناطق‌زلزله‌زده پرده از ناتوانی مسئولان در امر کمک‌رسانی کافی و به موقع بر می‌گیرد. در سبزه میدان کرمانشاه، در سایه همین بازارهای سیاه قیمت پتو به سرعت افزایش یافت. بنا بر گزارش ایسنا، پتو گلبافت که پیش از وقوع زلزله ۳۸ هزارتومان قیمت داشت، پس از زلزله آن هم به شکل عمده‌فروشی به ۴۵ هزار تومان افزایش یافت.

از دیگر مسائل تاسف بار و تامل‌برانگیز، گزارشی بود درباره کسانی که به قصد گرفتن سلفی با سگ‌های خانگی خود عازم این مناطق شده بودند. گزارشی که توسط هلال احمر منتشر شد.

خبرگزاری ایسنا گزارشی به نقل از هلال احمر با عنوان "مناطق زلزله‌زده جای سلفی با سگ شخصی نیست!" منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، سگ‌هایی که برای تجسس به خدمت گرفته می‌شوند، سگ‌های آموزش دیده‌ای هستند و نمی‌توان از سگ‌های خانگی برای این منظور استفاده کرد.

مدیر مرکز نگهداری سگ‌های تجسسی هلال احمر در گفت‌وگویی با خبرنگار ایسنا گفته بود: «این روزها مشاهده می‌کنیم هر کس سگ در منزل دارد، به اینجا می‌آورد تا کار جست‌وجو انجام دهد.» او تاکید کرده که سگ‌های زنده‌یاب حداقل ۲ سال برای این منظور آموزش دیده‌اند.