ریشه ناآرامیهای یونان
۱۳۸۷ آذر ۲۰, چهارشنبهبه نظر برخی از ناظران، این ناآرامی نه تنها ناشی از نومیدی و سرخوردگی جوانان است، بلکه در مخالفت با کل سیستم اجتماعی- سیاسی صورت گرفته است.
حتا در سردترین شبهای زمستانی نیز میتوان این سخن را از دوستان آلمانی شنید که با حسن نیت عنوان میکنند:« در یونان مسلماً هوا هنوز گرم است». بسیاری میپندارند که یونان سرزمینی همیشه سرسبز و بهشتی آفتابی است. مسلماً این پندار خطاست. آب و هوای مطلوب و دلپذیر یونان در این روزها به سختی منقلب شده است. مرگ دانشآموزی ۱۵ ساله، توسط پلیسی خشن و بیملاحظه، سبب دامن زدن به تظاهرات هزاران جوان و دانشآموز در سراسر یونان شد. این تظاهرات از سوی آنارشیستها و جوانان خشمناک بسیاری از شهرهای بزرگ یونان را نیز به آشوب کشاند. زد و خوردهای خیابانی، تخریب و غارت در مرکز شهر آتن سایهای غمناک بر گهواره باستانی دمکراسی افکنده است.
تظاهرکنندگان و اهداف آنان
اما بهراستی تظاهرکنندگان چه کسانی هستند و مخالفت آنان با چه افرادی است؟ آیا این تظاهرکنندگان جوانانی سرکشاند که تنها با خودسری پلیس مقابله میکنند؟ برخلاف آشوبهای حومه پاریس، تظاهرکنندگان در آتن از خانوادههایی برخاستهاند که به اقشارمیانی جامعه تعلق دارند. این جوانان را میتوان به عنوان حساسترین و سالمترین شاخکهای حسی جامعه تلقی کرد. این جوانان علیه نومیدی و آیندهای بدون چشمانداز دست به تظاهرات میزنند. نیروهای آنارشیست و چپهای تندرو، تنها مترصد فرصتهایی از این دستاند و در چنین حال و هوایی طبیعتاً در پی اهداف خود هستند. اما خشم جوانان متوجه چه کسانی است؟ این خشم بیش از همه سیستم ناهنجار آموزشی، سیستم رسوای سیاسی، مقامات چپاولگر کلیسای رسمی و پلیس بیگانه از شهروندان را در یونان هدف خود قرار داده است.
رسوائیهای مالی و مشکلات سیستم آموزشی
در حال حاضر یونان شاهد بحرانی منحصربهفرد است که بسیاری از نهادهای اجتماعی را در بر میگیرد. سیستم سیاسی در یونان، مبتنی بر رقابت تنها دو حزب بزرگ است. قدرتگیری سیاسی هریک از دو حزب به معنای مالاندوزی شخصی سیاستمداران و به ضرر منافع مردم تمام خواهد شد. تا چند سال گذشته، کلیسا نهادی استوار در جامعه یونان بود، اما رسواییهای مالی در این اواخر به اعتبار کلیسا لطمه بسیار زد.
سیستم آموزشی در یونان نیازمند اصلاحاتی شتابناک است. گرچه در ده سال گذشته دولتهای مختلف در صدد اصلاح سیستم آموزشی برآمدهاند، اما تاکنون در این زمینه ناکام بودهاند. دستمزد پایه برای افراد جوان بالغ بر ۶۰۰ تا ۷۰۰ یورو در ماه است که به هیچوجه رضایت آنان را برآورده نمیکند و چشماندازی روشن را نوید نمی دهد.
آینده ناآرامیها
تظاهرکنندگان در فریادهای خود، ناهنجاری و نابسامانی را در یونان هدف گرفتهاند. آیا رهبران سیاسی گوشی شنوا خواهند داشت و قادر به ارائه راه حلهایی حداقل اجمالی خواهند بود؟ این مسئله بعید به نظر میرسد. دولت محافظهکار کنونی به رهبری کوستاس کارامانلیس دارای اکثریت شکننده در پارلمان یونان است و بیش از پیش روشن شده که وی قادر به اجرای تغییرات وعده داده شده و اصلاحات لازم در کشور نیست.
حزب اپوزیسیون "پاسوک" (سوسیالیستها) به رهبری گیرگوس پاپاندرو نیز که به مدت بیست سال قدرت دولتی را در اختیار داشت، گزینه واقعی به حساب نمیآید. به نظر میرسد که جانشینان رهبران قدیمی یونان، یعنی برادرزاده کنستانتینوس کارامانلیس و پسر آندریاس پاپاندرو، قادر به رهبری کشور در شرایط بحران اقتصادی و اجتماعی نیستند. ظاهراً وجود بوی متعفن انگیزهای برای نظافت آتن نیست.
Spiros Moskovou