روش‌های آنگلا مرکل برای در حاشیه نگاه داشتن احزاب اپوزیسیون
۱۳۹۶ شهریور ۲۲, چهارشنبه
تغییر مشی: خروج از انرژی اتمی
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، در سال ۲۰۰۹ با نظر به رآکتورهای هسته‌ای گفته بود: «وقتی می‌بینم چه تعداد نیروگاه اتمی در سراسر دنیا ساخته می‌شود، فکر می‌کنم خیلی حیف است اگر ما از این عرصه خارج شویم.» اما او در سال ۲۰۱۱ درست همین کار را کرد. او تحت تأثیر فاجعه اتمی فوکوشیما تغییر مشی داد و تصریح کرد که آلمان هر چه سریعتر و برای همیشه از انرژی اتمی خارج می‌شود. برای دهه‌ها این امر یکی از مطالبات محوری حزب سبزها بود. مرکل که دارای درجه دکترا در رشته فیزیک است از آن زمان بر این نظر تاکید کرده است که "با خطرات انرژی اتمی نمی‌توان با اطمینان کامل مقابله کرد".
وداع با نظام وظیفه – فعلا!
"نظام وظیفه مقدس" هم در سال ۲۰۱۱ به یکباره زیر سؤال رفت و بخصوص طرفداران محافظه‌کار حزب خود مرکل (دمکرات مسیحی) را شوکه کرد. بسیاری از جوانان آلمان ارتشی حرفه‌ای از داوطلبان را ترجیح می‌دهند و این موضوع بر مرکل پوشیده نمانده است. اما از آنجایی که آلمانی‌ها نسبت به مدل نظام وظیفه موضع یکدستی ندارند، این مدل که در آلمان به آن "شهروندان در اونیفورم" هم می‌گویند فعلا متوقف شده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
تغییر نقش‌ها: بابا، مامان، بچه
محافظه‌کاران حزب دمکرات مسیحی با ناراحتی شاهد بوده‌اند که مرکل این حزب را به لحاظ سیاسی از خط راست خارج و به میانه کشانده است. مرکل تا کنون به درخواست آنان برای اینکه حزب را محافظه‌کارتر نگه دارد گوش نداده است.
او در عوض، سیاست سنتی دمکرات مسیحیان در رابطه با خانواده را به طور جدی تغییر داده است. از زمان افزایش شمار مهدکودک‌ها برای کودکان زیر سه سال دیگر مدل "بابا پول به خانه می‌آورد و مامان غذا را آماده می‌کند" در دستور کار سیاسی نیست – و این هم واکنشی به واقعیت‌های دنیای کار در جامعه آلمان بوده است. این خواسته را حزب چپ‌ها مطرح کرده بود. صدراعظم محافظه‌کار آلمان چیزی که روی کاغذ بود را تحقق بخشید.
کودتایی حیرت‌آور: "ازدواج برای همه"
اینکه صدراعظم آلمان تا چه حد انعطاف‌پذیر است را برخورد او با موضوع "ازدواج برای همه" نشان می‌دهد. برنامه نظرسنجی سیاسی فرستنده تلویزیونی آلمانی ZDF در آغاز تابستان نتیجه‌ای حیرت‌انگیز را اعلام کرد: ۷۳ درصد آلمانی‌ها موافق برابر دانستن روابط میان دو هم‌جنسگرا با رابطه کلاسیک ازدواج میان یک زن و یک مرد هستند. حتی ۶۴ درصد اعضای دو حزب برادر سوسیال مسیحی و دمکرات مسیحی موافق این برابری هستند.
مرکل همواره مخالف این موضوع بوده است، اما سوسیال دمکرات‌ها (SPD)، لیبرال‌های آزاد (FDP) و سبزها تغییر قانون در این زمینه را شرط ائتلاف احتمالی پس از انتخابات پارلمانی خواندند. مرکل به زودی خود را با موضوع تطبیق داد. او از "نه" قاطعانه عبور کرد و رأی به قانون در زمینه ازدواج را واگذار کرد به وجدان هر یک از نمایندگان مجلس.
در تاریخ ۳۰ ژوئن پارلمان آلمان با اکثریت آرا قانون "ازدواج برای همه" را تصویب کرد. و این انعکاس خواست مردم آلمان بود. در ضمن آنگلا مرکل علیه این قانون رأی داد. بدین ترتیب او می‌تواند بگوید که بر سر موضع خود ایستاده و در عین حال نگذاشته که یک موضوع مبارزات انتخاباتی از کنترلش خارج شود.
واقعیت به رسمیت شناخته شده: آلمان کشوری مهاجرپذیر است
مفهوم "کشور مهاجرپذیر" در آلمان برای دهه‌ها نفی و تلاش شده تا این مفهوم به کار برده نشود. در احزاب برادر سوسیال مسیحی و دمکرات مسیحی اجماع بر سر این موضوع وجود داشته که آلمان نباید تبدیل به کشوری مهاجرپذیر شود و چون آلمان اجازه ندارد مهاجرپذیر باشد، مهاجرپذیر هم نیست.
معنای این دروغ سیاسی این بوده که خارجی‌ها در آلمان تنها برای مدتی موقت و به عنوان "کارگر میهمان" زندگی می‌کنند. این در حالی است که صاحبنظران عرصه‌های صنعت و اقتصاد و جمعیت‌شناسان سالها بود که می‌گفتند آلمان به دلیل نرخ پایین زاد و ولد احتیاج مبرمی به شهروندان جدید دارد. در این میان از هر چهار نفر در آلمان یک نفر دارای پیشینه مهاجر است. بدین ترتیب آلمان مدتهاست به کشوری مهاجرپذیر تبدیل شده است – و اینک هم به طور رسمی چنین هست.
آلمان پس از آمریکا محبوب‌ترین کشور مهاجرپذیر است (و حتی پیش از آنکه دونالد ترامپ به ریاست جمهوری برسد هم چنین بوده!) در اینجا هم آنگلا مرکل روح زمان را دریافته و بخصوص خواسته‌های اپوزیسیون چپ را تحقق بخشیده است.
بیش از تنها یک جمله: اسلام به آلمان تعلق دارد
اگرچه این جمله از آن مرکل نبوده، اما این موضوع سیاسی فرهنگی هم مورد توجه او بوده است. این جمله را کریستیان وولف، هم‌حزبی مرکل، در اکتبر ۲۰۱۰ که رئیس جمهور آلمان بود، بر زبان آورد. این گفته بخصوص در درون احزاب برادر سوسیال مسیحی و دمکرات مسیحی بحث‌برانگیز شد. و در این مورد هم صدراعظم آلمان یکی دیگر از مواضع اصلی محافظه‌کاران حزب دمکرات مسیحی را ترک و از سیاستی که نیمه‌ی چپ جمهوری فدرال آلمان می‌پسندد، دفاع کرد.
"ما موفق می‌شویم": پناهجویان
بزرگترین حادثه غیرمترقبه این بود که آنگلا مرکل دروازه‌های کشورش را به روی پناهجویان گشود. پناهجویان در تابستان ۲۰۱۵ گروه گروه وارد آلمان شدند. صدراعظمی که از "حزب نظم و قانون" دمکرات مسیحی برخاسته اجازه داده که صدها هزار پناهجو به طور کنترل نشده به آلمان بیایند. بسیاری از آلمانی‌ها در ابتدا از این بابت خوشحال بودند. اپوزیسیون چپ مسحور شده بود، اما در حزب دمکرات مسیحی بسیاری مات و مبهوت بودند. مرکل زمانی تغییر موضع می‌دهد که مقامات آلمانی از رسیدگی به جمعیت وسیع پناهجویان ابراز ناتوانی می‌کنند و بسیاری از امدادگران داوطلب با وجود فرهنگ خوشامدگویی‌شان دیگر نمی‌توانند فشار ازدحام پناهجویان را تحمل کنند.
با این همه مرکل تا امروز هم تعیین حد و مرز برای شمار پناهجویانی که آلمان خواهد پذیرفت را به عنوان امری که خلاف قانون اساسی آلمان است رد کرده و با این حال برخی پناهجویان افغان به کشورشان افغانستان بازگردانده شده‌اند. پیمان‌نامه بحث‌برانگیز با ترکیه و دیگر کشورها باعث کاهش شدید شمار پناهجویان در آلمان شده است.
موضوع همیشگی مرکل: آب و هوا
موضوع آب و هوا و تغییرات جوی را نیز مرکل به موضوع همیشگی خود تبدیل کرده است. او با هدف جلوگیری از افزایش دمای زمین هم در داخل آلمان و هم در خارج از آن، بخصوص پس از خروج دونالد ترامپ از قرارداد اقلیمی پاریس، به عنوان حافظ محیط زیست شناخته شده است. کارشناسان نظرسنجی می‌گویند که آلمانی‌ها بدین خاطر به مرکل احترام می‌گذارند. و بدین ترتیب سیاستمدار حزب دمکرات مسیحی موضوع محوری حزب سبزها را به موضوع خود تبدیل کرده و اپوزیسیون را به حاشیه رانده است.