دهها کشته و زخمی در انفجار لوله گاز سرخس به مشهد
۱۳۸۹ شهریور ۲۰, شنبهبه گزارش خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا) این حادثه ساعت ۱۱ صبح روز جمعه (۱۹ شهریور) بر اثر برخورد یک دستگاه بیل مکانیکی با خط لوله ۴۸ اینچی که از پالایشگاه هاشمینژاد سرخس، گاز ترکمنستان را به مشهد انتقال میدهد، رخ داد.
بنابر گزارش ایرنا، انفجار به حدی بود که بر اثر آن منطقهای به شعاع دو کیلومتر در آتش سوخت. در این حادثه دو دستگاه مینیبوس، دو دستگاه لودر، یک دستگاه پیکان باری و تعدادی وسائط نقلیه دیگر، کاملا در آتش سوختند و یک دستگاه کمپرسی صدمه دید.
مجید بورجارزاده، رئیس روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران، شمار افراد مشغول به کار در محل حادثه ۲۵ نفر اعلام کرد. اما خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از شاهدان نوشته است، در کانون انفجار ۳۶ کارگر و مهندس مشغول کار بودند و در همان لحظه انفجار شش تا هفت کارگر دچار چنان سوختگی شدند که اجساد آنها قابل شناسایی نبود. تعدادی حدود شش تا هفت تن دیگر هم با بالگرد به مشهد انتقال یافتند و۲۰ تن به بیمارستان امام رضا در مشهد منتقل شدند. گفته شده مسوول پروژه هم جزو کشتهشدگان است.
بنا بر این گزارش، قدرت انفجار به حدی بود که شعلههای آتش در ۶۵کیلومتری محل وقوع حادثه در روستای گنبدلی سرخس مشاهده شد.
انفجار و آتشسوزی باعث آن شد که تولید گاز در این پالایشگاه ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش پیدا کند و در استانهای خراسان شمالی، رضوی و جنوبی بحران کمبود گاز طبیعی ایجاد شود.
از سوی دیگر در پی این آتشسوزی، ۸ حلقه از چاههای نفت مناطق مرکزی نیز از مدار تولید گاز خارج شدهاند، در نتیجه به دلیل استفاده نیروگاههای برق از سوخت مایع و فرآوردههای نفتی، تامین مواد اولیه نیروگاههای برق و برقرسانی در این سه استان نیز به مشکل برخورده است.
تناقض در اظهار نظر مسئولان
از سویی دیگر جواد اوجی، معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران، با اشاره به تلاش برای از سرگیری انتقال گاز از خطوط آسیبدیده ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده، متذکر شد که گاز هیچ نقطهای از کشور بر اثر این آتشسوزی قطع نشده است.
وی بدون اشاره به تعداد کشته شدهها، از انتقال ۱۰ نفر زخمی به بیمارستانهای مشهد خبر داد و اعلام کرد وضعیت در منطقه حادثه به حالت عادی برگشته و تحت کنترل است.
این در حالی است که مدیر کل دفتر پشتیبانی فنی تولید توانیر کشور از قطع شدن گاز ۶ نیروگاه شرق کشور تا ساعات آینده روز خبر داده است.
حسن منصوری در ساعات اولیه این انفجار با بیان اینکه هم اکنون ۶ نیروگاه برق شیروان، قائن، توس، شریعتی، فردوسی و نیشابور به شبکه ملی گاز متصل هستند، تصریح کرد: با اعلام شرکت ملی گاز مبنی بر قطع گاز نیروگاهها، کمیتهای در توانیر برای تامین سوخت این واحدها تشکیل شده است.
یک هفته پس از وعده مبادله گاز با ارمنستان
هفته گذشته، مصطفی کشکولی معاون مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، با تاکید بر اهمیت اجرای این خط انتقال گاز به عنوان یکی از طرح های ضروری شرکت ملی گاز ایران گفته بود «فاز دوم خط لوله واردات گاز ترکمنستان در مسیر سرخس - سنگ بست خراسان رضوی اجرا میشود و با اتصال به خطوط انتقال شمال شرق کشورمان، ظرفیت جدیدی برای واردات گاز از این کشور ایجاد خواهد شد.»
از سوی دیگر غریبی، مدیر عامل شرکت مهندسی و توصعه گاز ایران نیز خبر داده بود که فاز دوم خط انتقال گاز ایران ـ ترکمنستان با اعتباری افزون بر ۱۸۰۰ میلیارد ریال اجرا میشود.
با گذشت کمتر از یک هفته از اظهار نظر مسئولان درباره اهمیت این پروژه، خبر انفجار در همان مسیر و کشته و زخمی شدن پیمانکاران آن، پرسشهایی درباره ایمنی حریم خطوط لوله در رسانهها ایجاد شده است.
آییننامه ایمنی حریم خطوط گاز
صنایع گاز ایران تابع قوانینی است که نقض کنندگان آن مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند. در این قوانین بر «ایمنی ساکنین و یا کاربران ابنیه و تاسیسات و اراضی اطراف خطوط لوله و تاسیسات شرکت ملی گاز و به حداقل رساندن خسارات ناشی از نشت گاز، انفجار، آتش سوزی» تاکید شده است.
در آیین نامه ایمنی شرکت ملی گاز آمده است که رعایت مقررات حریم در انتخاب فاکتورهای طراحی متناسب با انواع مسیرهای خطوط انتقال ضروری است و روابط عمومی شرکت موظف است پس از مشخص شدن مسیر خطوط لوله اصلی را جهت آگاهی عمومی اعلام نماید.
این آیین نامه بر اطلاعرسانی به مردم در مورد مقررات حریم و خطرات ناشی از انفجار خطوط انتقال گاز برای متجاوزین به حریم تاکید کرده است.
AQ/MM