1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خبرهای ضد و نقیض درمورد سرنوشت رهبر طالبان

۱۳۹۰ خرداد ۲, دوشنبه

یک شبکه تلویزیونی افغانستان صبح امروز (دوشنبه ۲ خرداد) گزارش داد ملاعمر رهبر طالبان در نزدیکی شهر کویته در پاکستان کشته شده است. سخنگوی طالبان این خبر را تکذیب، و برخی از مقام‌های امنیتی آن را تایید می‌کنند.

https://p.dw.com/p/11MKf
ملا محمد عمر، رهبر طالبان افغانستان
ملا محمد عمر، رهبر طالبان افغانستانعکس: AP

به گزارش شبکه تلویزیونی "طلوع" افغانستان رهبر طالبان دو روز پیش همراه با حمید گل رئیس سابق سازمان اطلاعات پاکستان(آی اس آی) در حالیکه از کویته عازم وزیرستان بوده کشته شده‌اند. در طی روز دوشنبه (۲ خرداد) مقام‌های مختلفی این خبر را تایید و تکذیب کرده‌اند.

مطابق گزارش‌ها چند روزی است از ملاعمر که ظاهرا مدتها در مخفیگاهی در کویته‌ی پاکستان به سر می‌برده خبری نیست. چند ساعت پس از انتشار این خبر که در رسانه‌های سراسر جهان بازتاب وسیعی داشت مشخص شد که دست‌کم بخشی از گزارش تلویزیون طلوع صحت ندارد.

ملاعمر؛ کشته یا ناپدید؟

حمید گل در گفتگو با "اشپیگل آنلاین" خبر کشته شدن خود را مضحک خواند و گفت این آرزوی کسانی است که مرا متهم به حمایت از اسلام‌گرایان افراطی می‌کنند. او که ارتباط خود با ملاعمر را تکذیب می‌کند، همواره تاکید داشته برای برقراری ثبات در افغانستان آمریکا باید با طالبان وارد مذاکره شود.

رئیس پیشین آی اس آی در عین حال احتمال کشته شدن ملاعمر را منتفی نمی‌داند. بسیاری از مقام‌های امنیتی افغانستان و پاکستان از تایید این خبر اجتناب کرده‌اند. سخنگوی سازمان اطلاعات افغانستان، لطف‌الله مشعل اما می‌گوید خبرهایی در دست است که نشان می‌دهد ملاعمر از ۴ یا ۵ روز پیش از مخفیگاه خود در کویته ناپدید شده.

یک مامور امنیتی دیگر گفته است عمر از ۱۱ روز پیش ناپدید شده است. به گفته‌ی مشعل نیروهای امنیتی افغانستان از سال‌ها پیش از حضور عمر در خاک پاکستان اطمینان داشته‌اند و اطلاعات مربوط به مخفیگاه او را به نیروهای آمریکایی داده‌اند.

پاکستان در جستجوی ملا عمر

ظاهرا بخشی از دستگاه امنیتی افغانستان و پاکستان از مخفیگاه رهبر طالبان اطلاع دقیقی داشته‌اند. سه روز پس از کشته شدن رهبر القاعده، اسامه بن‌لادن توسط کماندوهای آمریکایی برخی از منابع پاکستانی گزارش دادند این کشور درصدد است مرد شماره دو القاعده، ایمان الظواهری و رهبر طالبان افغانستان، ملا محمد عمر را بازداشت کنند.

روزنامه‌ی پاکستانی "نیوز" (The News) یک هفته پیش، ۱۵اردیبهشت، به نقل از محافل نزدیک به سازمان اطلاعات این کشور نوشت، به زودی جستجوی وسیعی برای یافتن این دو نفر آغاز خواهد شد. در این گزارش تاکید شده بود جستجوی ماموران اطلاعاتی در اطراف شهر کویته و مناطق مرزی افغانستان و پاکستان متمرکز خواهد بود.

اسنادی از سفارتخانه‌های آمریکا که توسط ویکی لیکس افشا شده ارتباط کسانی چون حمید گل با رهبران طالبان را تایید می‌کند. گل مدعی است این ادعا صحت ندارد و فقط به این دلیل مطرح شده که او مذاکره با طالبان را ضروری و مفید می‌داند.

فشار آمریکا بر پاکستان


آمریکا معتقد است حضور چند ساله‌ی رهبر القاعده در شهر ایبت‌آباد پاکستان نمی‌تواند بدون اطلاع بخشی از نظامیان یا ماموران امنیتی پاکستان انجام شده باشد. حمید گل به اشپیگل آنلاین می‌گوید پس از کشته شدن بن‌لادن پاکستان به شدت تحت فشار آمریکا قرار دارد و آنها باید نشان بدهند با قدرت علیه تروریسم مبارزه می‌کنند.

رهبر طالبان از سال ۲۰۰۱ میلادی و پس از حمله‌ی نیروهای ائتلافی به فرماندهی ایالات متحده به افغانستان، مخفی شده است. مخفیگاه احتمالی او همواره مناطقی مرزی پاکستان ذکر شده. پاکستان تا پیش از کشته شدن بن‌لادن حضور سران تروریست‌ها در این کشور را به شدت تکذیب می‌کرد. ملا عمر یکی از مرموزترین رهبران اسلام‌گرایان افراطی به شمار می‌رود. او بر خلاف بن‌لادن به جای پیام‌های ویدئویی از پیام‌های صوتی استفاده می‌کند. عکس‌هایی که از او منتشر شده انگشت‌شمار است.

عملیات تلافی‌جویانه‌ی طالبان

رهبر طالبان افغانستان از سوی آمریکا متهم می‌شود قبل و بعد از حمله‌ی یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ به مخفی شدن بن‌لادن کمک کرده است. نیروهای طالبان افغانستان و پاکستان پس از کشته شدن بن‌لادن آمریکا و متحدانش در منطقه را به عملیات تلافی‌جویانه تهدید کردند.

در نخستین حمله‌ی اسلام‌گرایان که دو هفته پس از کشته شدن بن‌لادن صورت گرفت چهار موشک به بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در بگرام افغانستان شلیک شد. شب گذشته نیز (یکشنبه ۲۲ مه/ اول خرداد) تعدادی از شبه‌نظامیان طالبان در یکی از سنگین‌ترین عملیات اخیر خود یک پایگاه هوایی نیروی دریایی در کراچی را مورد حمله قرار دادند. این حمله که هدف اصلی آن نابودی هواپیماهای جنگنده و کاوشگر آمریکایی عنوان شده تا بامداد دوشنبه ادامه داشت. در این درگیری تعدادی از نیروهای دو طرف کشته و شماری از هواپیماها منهدم شده است.

«مذاکره با ملاعمر به جای کشتن او»

گرچه برخی از اشاره‌های رئیس پیشین سازمان اطلاعات پاکستان می‌تواند به معنای تایید مرگ رهبر طالبان تعبیر شود، او مدعی است وجود ملاعمر برای دست یافتن به صلح در افغانستان اهمیت دارد. حمید گل در گفتگو با اشپیگل آنلاین اظهار داشت «اگر آمریکا واقعا خواستار پایان دادن به جنگ در افغانستان و جلوگیری از هرج و مرج در این کشور است باید به‌جای کشتن ملاعمر با او به مذاکره بنشیند.»

حمید گل که احتمال مرگ عمر را منتفی نمی‌داند در عین حال تاکید دارد: اصلا او چرا باید در پاکستان مخفی شده باشد، اکنون که بخشی بزرگی از افغانستان در کنترل طالبان است. گل اعتقاد دارد در شرایط ملتهب کنونی خبرهای فراوانی منتشر می‌شود که نادرستی آنها دیرتر مشخص می‌شود. تا کنون خبر کشته شدن ملاعمر از سوی منابع رسمی تایید نشده، در عین حال سندی از زنده بودن او نیز از سوی طالبان انتشار نیافته است.

BK/MM