جایزه صلح نوبل برای مارتی آتیساری

در روزهای آغازین ماه فوریه سال ۲۰۰۷ میلادی مارتی آتیساری در بلگراد برنامه ای را برای برقراری صلح در کوسوو پیشنهاد کرد. همان روز یک ژورنالیست در مصاحبه ای مطبوعاتی از او پرسید که آیا هنوز شرایط غالب بر کوسوو او را ناامید نکرده است؟ و آتیساری در جواب گفت: «آخ! می‌دانید، من تابستان آینده هفتاد ساله می شوم. اگر ناامید بودم، در صندلی راحتی ام می آرمیدم و به اینجا نمی آمدم. من به این سادگی ها ناامید نمی شوم. انتظار نداشته باشید که ناامید شوم. من مادرزاد خوشبین‌ام.»

کوشش در پیدا کردن راه حلی صلح آمیز میان سرب‌های ِ ساکن ِ کوسوو از طرفی، و آلبانیایی‌های این منطقه از طرفی دیگر، حدود یک سال و نیم ادامه یافت. دو طرف بارها بر سر میز مذاکرات گردآمدند و آتیساری به عنوان میانجی، به دیدگاه های دوطرف گوش داد و پیشنهادهایی نیز ابراز داشت. سرانجام مذاکرات به نتیجه ای نرسیدند و شکست غالب گشت. آتیساری در مورد دلایل شکست مذاکرات به موضوعی گرهی در حل اختلافات اشاره کرد و گفت: «در دوران زندگی طولانی‌ام دریافته‌ام که وقتی انسان‌ها از تفاهم سخن به میان می‌آورند، منظورشان این است که طرف مقابل با نظر آنها موافقت کرده است. در مورد کوسوو نیز این نظر مصداق دارد.»

آتیساری با اجازه ی دبیر کل سازمان ملل متحد شروع به نوشتن راه حل خود برای بحران کوسوو کرد. او پیشنهاد کرد که کوسوو استقلال یابد، این استقلال زیر نظر سازمان ملل متحد باشد و در کشور جدید التاسیس، احترام به حقوق اقلیت دقیقا رعایت شود.

برنامه آتیساری در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح نشد، زیرا روسیه مخالفت خود را با آن ابراز داشت و اعلام کرد که چنین برنامه ای را در شورای امنیت وتو خواهد کرد. مخالفت روسیه اما سبب شد تا آلبانی های کوسوو بر مبنای طرح صلح پیشنهادی از طرف آتیساری خود را مستقل اعلام کنند.

زندگی مارتی آتیساری ۷۱ ساله با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده است. او بیش از سی سال از سن خود را صرف برقراری صلح در مناطق مختلف بحران خیز ِ جهان کرده است. آتیساری که عضو حزب سوسیال دمکرات فنلاند است، در سال ۱۹۳۷ در همین کشور به دنیا آمد. در سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۹ سفیر فنلاند در چندین کشور آفریقایی بود. از ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۱ نماینده سازمان ملل متحد در نامیبیا گشت. خود او در مورد این سال ها می‌گوید: «کوشش من برای برقراری صلح در نامیبیا مهم ترین دوران فعالیت های سیاسی‌ام محسوب می شوند.»

آتیساری در سال ۱۹۸۷ معاون دبیر کل سازمان ملل متحد گشت. در سال ۱۹۹۴ به مقام ریاست‌جمهوری کشورش برگزیده شد و تا سال ۲۰۰۰ این مقام را دارا بود.