تولید گاز مایع؛ وابستگی کمتر به روسیه
۱۳۸۸ فروردین ۳۱, دوشنبهملکویا جزیرهی کوچکی در نزدیکی هامرفست، واقع در دماغهی شمالی نروژ است. در جایی که زمانی چراگاه گوسفندان بود، از پائیز سال ۲۰۰۷ بزرگترین تاسیسات گاز مایع اروپا کار خود را آغاز کرد. برای احداث این تاسیسات کنسرسیوم اسنویت تحت نظارت استات اویل هیدرو، مبلغ ۷ میلیارد یورو سرمایهگذاری کرد.
مایعسازی گاز با برودت ۱۶۳ درجه
تاکنون بدون استثنا همهی تاسیسات عظیم مایعسازی گاز در مناطق گرم ساخته شدهاند. اود موسبرگفیک، یکی از مدیران استات اویل هیدرو، که مسئولیت این پروژه را برعهده دارد، میگوید:«احداث این تاسیسات در مناطق قطبی کاملا متفاوت است». وی میافزاید: «شرایط سخت آب و هوایی در مناطق قطبی از یک سو و عدم وجود زیر ساختارها از سوی دیگر بر سختی کار میافزایند».
به همین دلیل برخی از قسمتهای این تاسیسات در کشور اسپانیا مونتاژ شدهاند. سپس دستگاههای مونتاژشده که وزن برخی از آنها به ۴۰ هزار تن نیز میرسیدند، از طریق کشتی به منطقه فرستاده شدند.
گازی که در تاسیسات ملکویا مایع میشود، از اعماق دریای بارنتس استخراج شده است که ۹۰ درجه حرارت دارد. این گاز سپس برای کاهش حرارت، به شبکهای خنککننده تزریق میشود که در نهایت با برودت ۱۶۳ درجه زیر صفر به صورت مایع درمیآید. بدین ترتیب گاز به یک ششم حجم اولیهاش تقلیل داده میشود.
البته این روند خود نیاز به انرژی زیادی دارد. کنسرن استات اویل هیدرو مجبور شد یک نیروگاه گازی ۲۳۰ مگاواتی احداث کند تا بتواند نیروی لازمه برای تبدیل گاز به گاز مایع را تامین کند. برای مقایسه میتوان گفت که با این نیروگاه میتوان برق مصرفی یک شهر ۴۰ هزار نفری را تامین کرد.
استخراج پر خطر گاز
در ساحل هامرفست اثری از اسکلههای حفاری و یا بهرهبرداری گاز دیده نمیشود. استخراج گاز به صورت تمام اتوماتیک در عمق ۳۰۰ متری دریا صورت میگیرد. تاسیسات استخراج گاز از طریق کابلهای فیبر نوری به مرکز کنترل متصل هستند و تمام روند استخراج گاز از آنجا تحت کنترل قرار دارد. با این حال هر لحظه خطر برخورد آبزیان با تاسیسات و قطع روند تولید گاز وجود دارد.
در عین حال چندی پیش بر اثر از کارافتادن تاسیسات خنککننده، کنسرن تولیدکنندهی گاز مجبور شد، ماهها گاز را بسوزاند؛ امری که با اعتراض و مخالفت سازمانهای محافظ محیط زیست روبر شد.
صادرات گاز به آمریکا
بهای گاز مایع در بازارهای جهانی بهخاطر هزینهی بالای مایع کردن گاز، بین ۳۰ تا ۵۰ درصد گرانتر از گاز معمولی است. اما نروژیها میدانند که این نوع گاز از آیندهی خوبی برخوردار است. اود موسبرگفیک میگوید:«تجارت با گاز مایع در حال حاضر یک چهارم تجارت جهانی را تشکیل میدهد». وی میافزاید: «گاز مایع برای مناطقی که لولهکشی به صرفه نیست، بسیار مقرون به صرفه است. در عین حال ما در اروپا سامانههای گازی خوبی داریم». مدیر این کنسرن میگوید: «دولت آلمان نسبت به واردات گاز مایع ابراز علاقه کرده است، اما بزرگترین وارد کنندهی گاز مایع آمریکا است».
تانکرهای گاز با حجم ۱۵۰ هزار متر مکعب ۱۰ روز تا اسکلهی مریلند در راه هستند. گاز مایع در ترمینال مجددا به حالت گاز درآمده و به شبکه تزریق میشوند.