تشدید فشار آمریکا بر اسراییل برای پذیرش راه‌حل دو دولت
۱۳۸۸ اردیبهشت ۱۷, پنجشنبه
آمریکا می‌خواهد دولت جدید اسراییل را حتی در صورت لزوم مجبور به پذیرش راه حل دو دولت مستقل اسراییلی و فلسطینی کند. در حالی که دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل، از ایالات متحده نزدیک می‌شود، آمریکا تلاش می‌کند تا پیام خود را مبنی بر لبریز شدن صبر این کشور در برابر اسراییل، با لحن تندتری نسبت به قبل، به گوش مقام‌های اسراییلی برساند.
به نظر می‌رسد که آمریکا دیگر نمی‌خواهد قبول کند که دولت نتانیاهو از پذیرش راه حل دو دولت سر باز می‌زند و کماکان برای ساختن شهرک‌های یهودی‌نشین برنامه‌ریزی می‌کند.
باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا، در نیمه‌ی ماه آوریل در گفت‌وگو با ملک عبدالله، پادشاه اردن، تاکید کرد که وی در مناقشه‌ی خاورمیانه از هر دو طرف انتظار "نشانه‌هایی از خوش‌نیتی" دارد.
موج جدید فشار
از چند روز پیش در واشنگتن موجی برای همسو کردن اسراییل با سیاست آمریکا در خاورمیانه به‌وجود آمده است. رام امانوئل، رییس ستاد کاخ سفید، آغازگر این موج بود. او در روز دوشنبه (۴ مه) در جریان نشست سالانه‌ی آیپک، گروه لابی اسراییل در ایالات متحده، تاکید کرد که راه حل دو دولت اسراییلی و فلسطینی تنها فرمولی است که آمریکا از آن حمایت خواهد کرد.
سپس روز سه‌شنبه، جو بایدن، معاون رییس جمهور آمریکا، در همان جمع، سخنان امانوئل را پی گرفت. بایدن خواستار آن شد که اسراییل روی راه حل دو دولت کار کرده، شهرک‌سازی را متوقف کند وبه فلسطینی‌ها آزادی تحرک بیشتری بدهد.
هشدار صریح واشنگتن به اسراییل
آمریکایی‌ها در پشت پرده صریح‌تر بوده‌اند. بنا به گزارش تارنمای هفته‌نامه‌ی آلمانی اشپیگل، ژنرال جیمز جونز، مشاور باراک اوباما در امور امنیت ملی، به وزیر امور خارجه‌ی یکی از کشورهای اروپایی گفته است که اوباما، برخلاف سلف خود جرج بوش، با اسراییل برخوردی سخت خواهد کرد.
روزنامه‌ی اسراییلی هاآرتص گفته‌ی ژنرال جونز را، که در یک پروتکل سری ثبت شده، نقل کرده است: «دولت جدید، اسراییل را وادار خواهد کرد در مسئله‌ی فلسطین راه سازش را در پیش بگیرد». به نوشته‌ی هاآرتص، جیمز جونز در ادامه افزوده است: «ما اسراییل را زیر چرخ‌های اتوبوس نمی‌اندازیم، اما سخت‌تر از دوران بوش رفتار خواهیم کرد».
ضربه‌ی دیگر زمانی به اسراییل وارد شد که خانم رز گوت‌مولر، یکی از معاونان وزارت خارجه‌ی آمریکا، روز سه‌شنبه گفت، آمریکا از اسراییل نیز می‌خواهد که پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی را امضا کند. وی در کنار اسراییل، از کره شمالی، پاکستان و هند نیز خواسته بود که به این پیمان بپیوندند.
این سخنان نگرانی‌هایی را در اورشلیم برانگیخت. یکی از مشاوران پیشین وزارت امور خارجه‌ی اسراییل، این اظهارات را "غافلگیرکننده و نگران‌کننده" خواند. این مقام پیشین وزارت خارجه‌ی اسراییل به روزنامه‌ی اسراییلی "یدیوت آهورنوت" گفت: «من فکر نمی‌کنم که آمریکا ممکن بود در گذشته چنین چیزی بگوید».
بن‌بست سیاسی نتانیاهو؟
روزنامه‌ی اسراییلی "ماآریو" در تفسیری در مورد مواضع اخیر آمریکا در قبال اسراییل نوشته است که با توجه به کمتر شدن روزافزون تحمل واشنگتن، نتانیاهو در سفر دو هفته‌ی دیگرش به آمریکا در برابر معضلی لاینحل قرار خواهد گرفت. طبق نوشته‌ی این روزنامه، نخست‌وزیر اسراییل باید برنامه‌ای را در مورد سیاست خارجی آتی اسراییل عرضه کند که از یک‌سو آمریکا را راضی نگه دارد، اما از سوی دیگر بتواند پس از بازگشت به کشورش در مقام خود بماند، زیرا چنانچه نتانیاهو در برابر آمریکا تسلیم شده و حق فلسطینی‌ها را برای تشکیل دولتی مستقل بپذیرد، احتمالا باید روی فروپاشی ائتلاف دولتی‌اش حساب کند.
بسیاری از احزاب دولت ائتلافی، به دلایل سیاسی یا مذهبی با عقب‌نشینی از بلندی‌های جولان مخالف‌اند و احزاب طرفدار شهرک‌سازی نیز در کابینه‌ی نتانیاهو نشسته‌اند و نمی‌توانند با خواست آمریکا مبنی بر توقف شهرک‌سازی موافق باشند.
با توجه به شرایط موجود، نخست‌وزیر اسراییل در چنان وضعیت دشواری قرار گرفته که حتی مخالفان سیاسی‌اش نیز به قرار داشتن او در مقام نخست‌وزیری رشک نمی‌برند.