تردید در مورد سلامت انتخابات پارلمانی تاجیکستان

برخی از مقامات رسمی تاجیک اعلام می‌کنند، بیش از ۸۵ درصد واجدین شرایط در انتخابات پارلمانی و مجالس محلی شرکت کردند.

روز یکشنبه در بسیاری از مناطق تاجیکستان برف سنگین و باران شدیدی باریده بود و تعداد رای‌دهندگان به باور کارشناسان محلی کمتر از میزانی است که دولت تاجیکستان اعلام کرده است.

نتایج قطعی انتخابات پارلمانی از سوی "کمیسیون مرکزی انتخابات و همه‌پرسی تاجیکستان" رسما اعلام شد. از میان ۸ حزب سیاسی که در کارزار انتخاباتی شرکت کرده بودند، "حزب خلق دمکرات"، یعنی حزب حاکم تاجیکستان، نزدیک به ۷۲ درصد از آرا را بدست آورد. "نهضت اسلامی تاجیکستان" حدود ۸ درصد آرا را کسب کرد. "حزب کمونیست تاجیکستان" هم با ۷ و نیم درصد در مقام سوم قرار گرفت.

تقلب در انتخابات پارلمانی تاجیکستان

امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان پس از انداختن رای خود، در گفتگو با نمایندگان رسانه‌های گروهی دردوشنبه گفت: «هرچقدر انتخابات آزاد، شفاف و دمکراتیک باشد، برای مردم و دولت تاجیکستان اهمیت والایی دارد.»

اما از دید ناظران بین‌المللی در مورد شفافیت این انتخابات، بر خلاف آنچه رهبر تاجیکستان ابراز داشته، تردید وجود دارد. احزاب مخالف دولت از جمله "حزب نهضت اسلامی" و "حزب سوسیال دمکرات تاجیکستان" با برگزاری کنفرانس مطبوعاتی، به روند "غیرشفاف" و "غیر دمکراتیک" این انتخابات اعتراض کردند.

میرزا‌نبی خالق زاد، روزنامه‌نگار مقیم دوشنبه به بخش فارسی دویچه وله در این رابطه گفت: «تقلب در این انتخابات زیاد بوده و یک نفر به جای چندین نفر رای داده و یا چندین نفر با هم وارد غرفه‌های رأی‌دهی شدند».

ناظران بین‌المللی تردید دارند

ناظران "سازمان امنیت و همکاری اروپا"، "سازمان همکاری شانگهای" و همچنین "گروه کشورهای همسود" بر این انتخابات نظارت کردند. تاجیکستان درهر سه سازمان عضویت دارد.

مقامات رسمی اعلام می‌کنند، علاوه بر ۵۲۰ ناظر بین‌المللی بیش از ۲۰ هزار ناظرمحلی تاجیک نیز براین انتخابات نظارت داشتند. آنان در بیان رسمی این گونه نظارت‌ها را برای ارتقای مشروعیت انتخابات پارلمانی ضروری می‌دانند.

هیئت سازمان امنیت و همکاری اروپا که کشورهای اروپائی، آمریکا و کانادا نیز در آن عضویت دارند، خبر می‌دهند تعداد زیادی از شکایات به آنها رسیده که بایستی مورد بررسی جدی قرارگیرند.

ناظران: "انتخاباتی آرام ولی مایوس کننده"

آرتیس پابریکس (Artis Pabriks) رئیس هیئت ناظران سازمان امنیت و همکاری اروپا در نشست مطبوعاتی خود درباره‌ی نتایج انتخابات اظهارداشت: «من خوشحالم که این انتخابات در فضای خوبی برگزار شد، ولی بسیار مایوسم که این انتخابات با معیارهای دمکراتیک انطباقی نداشت».

از سوی دیگر ناظران "سازمان همکاری شانگهای" و "کشورهای همسود" روند این انتخابات را عادلانه و آزاد دانستند و وقوع هرگونه تخلف در انتخابات تاجیکستان را رد کردند.

احتمال اعتراض‌های خیابانی

رهبران بزرگترین احزاب مخالف تاجیکستان برای مقابله با تقلب در انتخابات از راههای قانونی استفاده خواهند کرد. دولت برای اعتراض راه چاره‌های قانونی را بازگذاشته است و ظاهرا مانع اعتراض های مدنی نمی‌شود.

ولی میرزا نبی خالق زاد، روزنامه نگار مقیم شهر دوشنبه می‌گوید: «پس از جنگ داخلی تاجیکستان براساس قانون هرگونه تظاهرات ممنوع اعلام شده است. از این رو این اعتراض‌های احزاب مخالف در محدوده‌های حزبی آنها انجام خواهد گرفت». علی‌رغم این مسئله به گفته‌ی این روزنامه‌نگار اگر مخالفین و معترضین در خیابان‌ها هم به شکل جدی اعتراض کنند، کسی مانع آنها نخواهد شد.

به نظر کارشناسان با پیروزی حزب حاکم که اکثریت مطلق کرسی‌های پارلمان کشور را بدست آورده، تغییرات جدی در سرنوشت سیاسی و اقتصادی کشور به وجود نخواهد آمد. از سوی دیگر قدرت امامعلی رحمان به عنوان رئیس جمهور بیش از پیش تحکیم پیدا خواهد کرد.

نویسنده: طاهر شیرمحمدی

تحریریه: رضا نیکجو