تجدید چاپ "نبرد من" هفتاد سال پس از مرگ هیتلر
۱۳۹۴ شهریور ۴, چهارشنبه
کمتر آلمانی‌ای پیدا می‌شود که حتی یک خط از کتاب هیتلر را خوانده باشد. آیا امروز هم نوشته‌های نفرت‌انگیز هیتلر تهدیدی برای جامعه محسوب می‌شود؟ در این باره نظرات متفاوتی در آلمان وجود دارد. مورخان و کارشناسان همچنان "نبرد من" هیتلر را به عنوان یک کتاب در زمینه فهم بهتر تاریخ معاصر ارزیابی می‌کنند. به نظر کارشناسان به هرحال این کتاب منبعی برای بحث‌های نظری میان سیاست‌ورزی و علم تاریخ است.
تجدید چاپ کتاب هیتلر از زمان به پایان رسیدن جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ در آلمان ممنوع بوده است، حتی سال ۲۰۱۴ وزیران دادگستری‌های ایالتی آلمان با تجدید چاپ این کتاب برای استفاده علمی مخالفت کردند
هنوز دولت ایالتی بایرن تنها دارنده مجوز نشر کتاب هیتلر است اما تاریخ این مجوز ۳۱ دسامبر ۲۰۱۵ به پایان می‌رسد. پس از این تاریخ، کتاب "نبرد من" دوباره پس از گذشت ۷۰ سال منتشر خواهد شد. البته این تجدید چاپ شامل تحلیل جامعی از موسسه تاریخ معاصر خواهد بود.
حق نشر بحث برانگیز
پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ ایالت بایرن از نظر قانونی حق انتشار نوشته‌های ناسیونال سوسیالیستی را به ارث برد. از آن زمان در آلمان چاپ مجدد و انتشارعمومی کتاب "نبرد من" با اشاره به "حق تالیف آدولف هیتلر" ممنوع شده است.
البته هرچه به پایان مدت ممنوعیت قانونی انتشار کتاب نزدیک می‌شویم، شک و تردیدها در ایالت بایرن نیز گسترش می‌یابد. گاهی نخست‌وزیر بایرن در حمایت مالی از موسسه تاریخ معاصر برای چاپ نسخه‌ای انتقادی از این کتاب برمی‌‌‌‌آید و گاهی کار این پروژه را به قصد پشت گوش می‌اندازد. او در سال ۲۰۱۳ گفته بود که نمی‌توان از یک سو خواهان ممنوعیت فعالیت حزب راستگرای افراطی آلمان (NPD) بود و از سوی دیگر به تجدید چاپ کتاب "نبرد من" هیتلر مبادرت ورزید.
ترجمه به بسیاری از زبان‌های دنیا
این نگرانی‌ها در خارج از آلمان اما به این میزان نبوده است. کتاب هیتلر خارج از آلمان تقریبا به هر زبانی و با امضای شخصی او قابل خریداری است، حتی در اسرائیل کتاب "نبرد من" در کتاب‌فروشی‌ها به زبان آلمانی و عبری موجود است.
نسخه ترکی این کتاب با این جمله به چاپ رسیده است: «کتابی کلاسیک از ادبیات جهانی ضد مارکسیستی.» پس از آزادی انتشار "نبرد من" در ترکیه، چهارمین کتاب پرفروش سال ۲۰۰۵ بوده است.
غوغای افراطی و سبک ضعیف نگارشی
زندگینامه هیتلر در بخش اول کتاب او مملو از عبارات تهیجی است. "دیلی تلگراف" در یک بررسی جدید اثر هیتلر را پر از "لفاظی‌های خسته‌کننده و فهم‌ناپذیر" می‌شناسد.
همچنین "سون فلیکس کلارهوف" تاریخدان معاصر در یک برنامه رادیویی راجع به این اثر چنین می‌گوید: «این کتاب وحشتناک است. این کتاب پر از غلط‌های نگارشی است. به عنوان یک کتاب علمی بسیار سطح پائینی دارد.»
به گفت این تاریخدان معاصر، منتقدان نشر "نبرد من" باید خودشان این کتاب را بخوانند تا بدانند چند دهه است راجع به ممنوعیت چه کتابی بحث می‌کنند.
همچنین "هورست پوتکار" کارشناس علوم ارتباطات در رابطه با این کتاب می‌گوید: «ممنوعیت انتشار این کتاب در آلمان کار بیهوده‌ای بوده است. حتی این موضوع می‌تواند این برداشت اشتباه را بوجود آورد که این کتاب برای آلمانی‌ها در مقایسه با ملل دیگر وسوسه‌انگیزتر بوده است.»
ممنوعیت تا امروز اعمال می‌شود
تا به امروز بحث‌های بسیاری راجع به یک برخورد مناسب با کتاب "نبرد من" در آلمان وجود داشته است. البته کسی که واقعا تمایل به خواندن این کتاب دارد می‌تواند آن را در بازار مکاره، عتیقه فروشی‌ها و یا در اینترنت پیدا کند چرا که قوه قضائیه در طول این سال‌ها تنها تجدید چاپ این کتاب را قدغن کرده است.
البته امروزه کمتر کسی علاقه‌ای به خواندن این اثر در آلمان نشان می‌دهد. تنها در مدارس آلمانی فصل‌هایی از کتاب "نبرد من" در درس تاریخ خوانده و تحلیل می‌شود.
هر چند در دهه پنجاه تئودور هویس، رئیس‌جمهور وقت آلمان اعتقاد داشت که باید کتاب هیتلر آزادانه تجدید چاپ شود تا مردم با عقاید ضدانسانی نازی‌ها آشنا شوند. امانخست در پایان سال ۲۰۱۵ یعنی ۷۰ سال پس از مرگ آدولف هیتلر این کتاب اجازه انتشار پیدا خواهد کرد.
متن اصلی به عنوان منبع علمی
در سال ۱۹۲۵ کتاب یهودستیزانه "نبرد من" برای اولین منتشر شد. بعدها در دوران دیکتاتوری "رایش سوم" این کتاب با فروش میلیونی تبدیل به یکی از پرخواننده‌ترین کتاب‌ها شد. هیتلر نسخه خطی کتاب را پس از کودتای نافرجام نوامبر ۱۹۲۳ در دوران حبس خود در لندزبرگ نوشته بود.
"کریستیان هارتمن" کارشناس تاریخ در موسسه تاریخ معاصر مونیخ این کتاب را یک رساله ضعیف سیاسی می‌شناسد که امروزه می‌تواند بر کمتر کسی تاثیرگذار باشد. او می‌گوید: «من به شدت احساس شرمساری می‌کنم که ما آلمانی‌ها به دام چنین افلاسی گرفتار شدیم.»
در آغاز سال ۲۰۱۶ این تاریخدان همراه تیمی از همکارانش یک ویرایش انتقادی از نسخه علمی موسسه تاریخ معاصر مونیخ منتشر خواهد کرد. دو جلد با مجموع دوهزار صفحه، سه هزار و پانصد پاورقی و پنج‌هزار تفسیرعلمی که سعی می‌کنند طبقه‌بندی دقیقی از کتاب اصلی به دست بدهد. این در حالی است که تنها ۷۸۰ صفحه متعلق به متن اصلی کتاب هیتلر است.
هارتمن سال‌هاست مشغول کار روی آثار منتشرشده و به جا مانده از هیتلر است. این کتاب همچنان به عنوان یک منبع مهم برای درک جهان بینی هیتلر و پایه‌های دیکتاتوری نازی‌ها در آلمان محسوب می‌شود.
هارتمن در گفتگویی با روزنامه معتبر آلمانی "زود دویچه" بر این مسئله تاکید کرده است: «هیچ کس امروز با خواندن کتاب "نبرد من" تبدیل به یک نازی نمی‌شود.»