تأمین انرژی گامی برای صلح پایدار در غزه
۱۳۸۷ بهمن ۸, سهشنبهپژوهشگران صلح و محققان انرژی به چشمانداز جدیدی برای صلح در غزه دست یافتهاند. آنها قصد دارند با استفاده از انرژی خورشیدی و تأمین آب، چرخهی خشونت را در این منطقه متوقف کنند.
کمکهای انسانی و بازسازی غزه که در جنگ اخیر ویران شده است، بهسختی قادر خواهند بود درگیریها را در این منطقه پایان دهند. سازمان بنیادگرای حماس در نخستین روز آتشبس اعلام کرد که قصد دارد سلاحهای جدید برای نیروهای خود تهیه کند. به نظر میرسد چرخهی دائمی خشونت و انتقام گریزناپذیر شده است.
یوهان گالتونگ، پژوهشگر صلح، معتقد است غزه بهجای خشونت نظامی و ترساندن افراطگرایان نیاز به نگرهی صلح و دیدگاههای صلحآمیز برای همکاری دارد. گرهارد کنیز دیگر پژوهشگر حوزهی انرژی که طرحی برای تولید آب و برق با نیروگاههای انرژی خورشیدی ارائه کرده، معتقد است که مردم مصر، غزه و اسرائیل قادرند با چنین نیروگاهی همراه با تأسیسات نمکزدایی و تولید آب آشامیدنی، آب و برق لازم برای این منطقه را تأمین کنند.
یوهان گالتونگ، کارشناس نروژی علوم سیاسی و یکی از بنیانگذاران رشتهی پژوهشهای صلح بر این باور است که فلسطینیها و اسرائیلیها هرگز نخواهند توانست در این منطقه به صلح دست یابند. از نظر او تنها با یک همکاری فرامنطقهای با قدرتهای حافظ صلح منطقه مانند مصر میتوان به راه حلی دست یافت. همانطور که جنگهای بیشمار اروپا با اتحاد کشورهای اروپایی برای تأمین ذغال سنگ و فولاد بنیانی برای همکاری و تفاهم شد، در خاورمیانه نیز نخست ائتلافی برای مدیریت انرژی و آب میتواند راهحلی برای دستیابی به صلح درپی داشته باشد.
مدیریت مشترک و جمعی منابعی که در این منطقه برای همه حیاتی هستند و یافتن منابع جدید میتوانند راههایی برای تقویت صلح در منطقه باشند. گالتونگ میگوید:«با توجه به وابسته بودن جهان عرب به منابع آبی ترکیه، اتیوپی و اسرائیل که همگی متحدان آمریکا هستند، میتوان کار را آغاز کرد؛ زیرا کشورهای عرب بیشتر در مناطق کویری هستند و به آب تأمین آب آشامیدنی نیاز دارند.»
ضرورت فوری مدیریت مشترک منابع درخاورمیانه فرصتهایی نیز برای صلح و در کنار هم قرار گرفتن دشمنان دیرینه در این منطقه دربردارد. گرهارد کنیس نیز پیشنهاد ساخت یک نیروگاه برای تأمین آب و برق را در این منطقه مطرح کرده است. شبکهی کارشناسان انرژی دیزرتک، که کنیس یکی از بنیانگذاران آن بهشمار میرود، نیروگاهی خورشیدی و تأسیسات تصفیهی آب شور را برای بخشهایی از غزه در همسایگی مصر طراحی کرده است؛ زیرا آب این منطقه بسیار شور است و برای دستیابی به آن باید چاههای عمیقی حفر کرد.
کارشناسان شبکهی دیزرتک که در منطقهی غزه نیز فعال است، معتقدند طرحهایی برای فعالیتهای مشترک در زمینهی تأمین آب و برق میتواند گام نخست صلح برای باشد. برای این طرحها حتا سرمایهگذارانی نیز وجود داشتهاند. اما شروع اجرای طرحها با قدرتگیری حماس همزمان و در نتیجه با تردیدهای سیاسی فراوانی همراه بوده است. نخستین پروژهی شبکهی دیزرتک توانایی تآمین برق و آب مورد نیاز سه میلیون نفر را دارد.
گرهارد تیم، مدیر سابق اتحادیه محیط زیست و حفاظت از محیط زیست در آلمان، که اکنون به عنوان مشاور شبکهی کارشناسان انرژی دیزرتک فعالیت میکند، هزینهی این طرحها را در مجموع پنج میلیارد یورو ارزیابی میکند. از نظر کارشناسان این پروژهها زمان آن فرا رسیده است که از طرحهای تأمین انرژی به عنوان وسیلهای برای ایجاد صلح و ارائه چشمانداز تأمین آب و برق مردم غزه در آینده استفاده شود.