بحران قفقاز در مجرای کشمکش دیپلماتیک

به گفته‌ی خاویر سولانا، هماهنگ‌کننده‌ی سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا، "ناظران صلح" اروپایی در دو هفته‌ی آینده به "مناطق بی‌طرف" گرجستان فرستاده می‌شوند. اتحادیه‌ی اروپا امیدوار است که استقرار ۲۰۰ ناظر اروپایی باعث شود، نیروهای روسی بطور کامل از گرجستان خارج شوند.

سولانا همچنین گفت که اتحادیه اروپا مایل است، ناظران خود را به مناطق جدایی‌طلب آبخازستان و اوستیای جنوبی نیز بفرستد. ناظران موظف‌اند بدون اسلحه، روند صلح در منطقه را کنترل کنند. ۴۰ تن از این افراد آلمانی خواهند بود.

دیپلمات ارشد اروپایی گفت، اتحادیه اروپا در کنفرانسی که روز ۱۵ اکتبر در ژنو برگزار می‌شود، در مورد صلح و ثبات در منطقه، بازگرداندن آوارگان جنگی و چگونگی استقرار ناظران صلح در آبخازستان و اوستیای جنوبی تصمیاتی خواهد گرفت.

بر اساس توافقی که روز هشتم سپتامبر میان نیکلا سارکوزی، رئیس دوره‌ای اتحادیه‌ی اروپا و دمیتری مدودف، رئیس جمهور روسیه صورت گرفت، ارتش روسیه می‌بایست تا روز پانزدهم سپتامبر، مناطق غربی گرجستان را ترک کند. روسیه به وعده‌ی خود عمل کرد و روز شنبه‌، ۱۳ سپتامبر (۲۳ شهریور) سربازان خود را ازبندر پوتی و اطراف شهر سیناکی خارج کرد.

روز یکشنبه، ۱۴ سپتامبر نیز سربازان روسی "مناطق بی‌طرف" را ترک کردند. بدین ترتیب امکان استقرار ناظران اروپایی در این مناطق ایجاد شده است.

کمک مالی به گرجستان

اتحادیه اروپا قصد دارد به گرجستان ۵۰۰ میلیون یورو کمک کند. این مبلغ برای جبران خسارت‌های جنگی و پروژه‌هایی که توان اقتصادی گرجستان را افزایش می‌دهند هزینه خواهد شد. قرار است که تا پایان سال جاری، ۱۰۰ میلیون دلار در اختیار دولت این کشور گذاشته شود.

روابط دیپلماتیک روسیه با مناطق جدایی‌طلب

به موازات اقدامات غرب برای پشتیبانی از گرجستان، روسیه نیز تلا‌ش‌های خود را برای حمایت از آبخازستان و اوستیای جنوبی افزایش می‌دهد. روز دوشنبه‌، ۱۵ سپتامبر، دمیتری مدودف، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که کشورش در هفته‌ی جاری با آبخازستان و اوستیای جنوبی موافقتنامه‌ای امضا خواهد کرد که بر اساس آن، میان روسیه و این دو منطقه، روابط دیپلماتیک برقرار خواهد شد. مدودف تاکید نمود که این موافقتنامه همچنین "همکاری نظامی" میان امضا‌کنندگان را تنظیم خواهد کرد.

در همین راستا روز یکشنبه، ۱۴ سپتامبر، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه‌ روسیه به آبخازستان رفت. وی در سوخومی اعلام کرد که به‌زودی مرز میان روسیه و آبخازستان از بین خواهد رفت. لاوروف روز دوشنبه به اوستیای حنوبی سفر کرد.

اقدامات روسیه در به‌رسمیت شناختن آبخازستان و اوستیای جنوبی به عنوان دو کشور مستقل، استقرار نیروهای صلح اتحادیه اروپا در این دو منطقه را عملا غیرممکن می‌سازد.

هفته پیش ولادیمیر پوتین، نخست وزیر روسیه، ضمن تاکید بر استقلال آبخازستان و اوستیای جنوبی گفته بود که ناظران صلح اروپایی تنها زمانی می‌توانند در آنجا مستقر شوند که «دولت‌های این دو کشور مستقل» با آن موافقت کنند.

وزارت دفاع روسیه گفته است که بیش از ۷ هزار سرباز روسی در آبخازستان و اوستیای حنوبی باقی خواهند ماند.

نزدیکی گرجستان و ناتو

به گفته‌ی ناظران سیاسی، بحران قفقاز باعث شده است که روابط گرجستان با پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تنگتر شود. روز دوشنبه، ۱۵ سپتامبر، همزمان با نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا، نمایندگان ناتو با مقامات گرجی به مذاکره نشستند. این نشست که در تفلیس، پایتخت گرجستان برگزار شده، واکنشی است به تهاجم نظامی روسیه علیه گرجستان.

گرجستان مایل است که هر چه زودتر به پیمان آتلانتیک شمالی بپیوندد. اعضای ناتو اما در این مورد هنوز تصمیمی قطعی نگرفته‌اند.

یاپ دهوپ اسخفر، دبیر کل ناتو، گسترش این سازمان نظامی، یا اتحادیه اروپا به سمت شرق را «گسترش دمکراسی و رعایت حقوق بشر» در این بخش از جهان می‌داند که به گفته‌ی وی، نباید حس محاصره‌شدن را به مسکو القا کند.

اسخفر تاکید کرد که اگر کشورهای عضو ناتو تصمیم بگیرند که گرجستان به این پیمان بپیوندد، روسیه حق ندارد، جلوی این تصمیم را بگیرد.

دمیتری مدودف تهدید کرده است که «اگر گرجستان رسما برای ورود به پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) کاندید شود، روسیه وارد عمل خواهد شد».

مدودف خطاب به اعضای ناتو گفت، «نزدیکی به مرز روسیه تنش‌های جهانی را کاهش نمی‌دهد» بلکه «عواقب وخیمی» خواهد داشت.