بحث رسانه‌ها در مورد کنفرانس ژنو و فضای مجامع بین‌المللی
۱۳۸۸ اردیبهشت ۱, سه‌شنبه
آ نچه بحث‌انگیز شده، مضمون سخنان احمدی‌نژاد نیست. روزنامه‌ی ایتالیایی "لا رپوبلیکا" (La Repubblica) نوشته است: «احمدی‌نژاد حرف تازه‌ای نزده است. همه می‌دانند که او درباره‌ی هولوکاست و "جبهه‌ی صهیونیستی" چه فکر می‌کند.» موضوعی که به نظر مفسر این روزنامه لازم است درباره‌ی آن بحث شود این است که چرا در برابر احمدی‌نژاد متحدانه عمل نشده است.
روزنامه‌ی آلمانی "اشتوتگارتر تسایتونگ" (Stuttgarter Zeitung) نیز از این نظر به رهبران اروپایی انتقاد دارد. مفسر این روزنامه نوشته است: اینکه گروهی از کشورها در کنفرانس شرکت کردند و گروهی نکردند، به تعبیر وزارت خارجه‌ی آلمان، دال بر اختلاف نظر محتوایی نیست، بلکه امری تاکتیکی است. «بسیار خوب، اگر پیشاپیش تهدید می‌کردند که همه‌ی کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا در اجلاس شرکت نخواهند کرد، این حرف قابل قبول می‌نمود.»
بحث تحریم
امروز صبح برنار کوشنر، وزیر خارجه‌ی فرانسه، در رادیوی Europe 1 از دولت آمریکا انتقاد کرده که چرا کنفرانس ژنو را تحریم کرده است. او گفته است، این چیزی فراتر از تناقض است که آمریکاییان نمی‌خواهند به سخنان احمدی‌نژاد در کنفرانس ژنو گوش کنند، اما می‌خواهند با دولت ایران درباره‌ی برنامه‌ی اتمی آن به گفت‌وگو بپردازند. کوشنر، که نمایندگان دولت متبوع او هنگام سخنان احمدی‌نژاد سالن را موقتا ترک کردند، به همه‌ی تحریم‌کنندگان تاخته و گفته است: «سیاست صندلی خالی ساده است. تو می‌روی و به دیگران فحش می‌دهی.»
آلمان از تحریم‌کنندگان کنفرانس است. اما بسیاری از روزنامه‌های آلمانی به سیاست برلین انتقاد دارند. روزنامه‌ی "وست‌دویچه آلگماینه" (Westdeutsche Allgemeine Zeitung) نوشته است: «دلایل ملموسی به نفع شرکت در کنفرانس دوم سازمان ملل متحد علیه نژادپرستی وجود دارد. هرکس شرکت نکند، فقط از همنشینی با دشمنان افراطی اسرائیل دوری نجسته، بلکه از سازمان ملل متحد نیز فاصله گرفته است. بهتر است مظنونان را وادار به حرف زدن و پاسخ گفتن کرد، به جای آنکه میدان را به آنان وانهاد.»
مفسر روزنامه‌ی "بیلد" (Bild) در مقابل می‌نویسد: «تحریم کنفرانس ضد نژادپرستی سازمان ملل متحد توسط آلمان، آمریکا و چند کشور دموکراتیک دیگر، تصمیم درست و شجاعانه‌ای بوده است. اجلاس ژنو در خدمت مبارزه با نژادپرستی، که باید پس زده شود، نیست. رژیم‌های افراطی‌ای چون ایران، که در آنها اقلیت‌های قومی و جنسی و نیز زنان مورد تبعیض قرار می‌گیرند، زیر پوشش سازمان ملل متحد می‌کوشند اسرائیل را بهانه قرار دهند و ذهن‌ها را از توجه به نابکاری‌هایشان منحرف کنند.»
انتظار از مجامع بین‌المللی
به گزارش خبرگزاری آلمان، احمدی‌نژاد پس از بازگشت به تهران اعلام کرده است که از این پس در همه‌ی اجلاس‌های بزرگ بین‌المللی شرکت خواهد کرد. وی معترضان به سخنرانی‌اش در ژنو را به فقدان تسامح و تحمل متهم کرده و گفته است کسانی که دم از آزادی بیان می‌زنند، تحمل شنیدن سخنان او را نداشته‌اند.
چه می‌شود که اگر احمدی‌نژاد در همه‌ی نشست‌های جهانی شرکت کند؟ رسانه‌های اروپایی تکرار داستان دیروز را در نظر گرفته و در این مورد بحث می‌کنند که اگر مجامع بین‌المللی در خدمت رژیم‌هایی چون رژیم ایران قرار گیرند، چه باید کرد. لوموند (Le Monde) نوشته است: «فرانسه و انگلستان حضور دارند، اما نه آلمان آنجاست، نه ایتالیا، نه هلند. این به خودی خود موفقیتی برای مستبدان و بنیادگرایان است که اعتقاداتشان را در خدمت آن قرار داده‌اند که حقوق بشر را به بازی گیرند و خود را از وظایف همبسته با آن برهانند، آن هم به اسم احترام به فرهنگ‌ها و دین‌ها. این نمود بسیار بدی از ارتباط‌های همه‌جانبه‌ی بین‌المللی است. سازمان ملل در اصل بایستی در سطح جهانی در خدمت این ارتباط‌ها و هدایتگر آنها باشد، همچنانکه در سطح اروپایی اتحادیه‌ی اروپا راهنما و وسیله‌ی این کار است. تحریم در نهایت آنانی را سرخورده می‌کند که یک امر اساسی دموکراسی را مبارزه با همه‌ی شکل‌های نژادپرستی می‌دانند.»
مفسران بسیاری، همچون مفسر لوموند، می‌اندیشند و تأکید می‌کنند که بایستی در کنفرانس‌هایی چون کنفرانس ضدنژادپرستی فعالانه حضور داشت، و فقط به ابراز تأسف از فرصت از دست رفته بسنده نکرد.
برخی مفسران دیگر، همچون مفسر روزنامه‌ی دانمارکی "یولاندز-پستن" (Jyllands-Posten) موضوع را به گونه‌ای دیگر می‌بینند و معتقدند دیگر نمی‌توان از مجامع بین‌المللی انتظار آن را داشت که دستاورد مثبتی همانند برخی دستاوردهای مثبت گذشته داشته باشند. "یولاندز-پستن" معتقد است که اکنون سالن‌های مجامع سازمان ملل را نمایندگان کشورهایی پر می‌کنند که به چیزی که وفادار نیستند قراردادهای خود این سازمان در مورد حقوق بشر است.
مفسر روزنامه‌ی "نویه وستفلیشه" (Neue Westfaelische Zeitung) نیز این گونه فکر می‌کند. او می‌نویسد: «مجامعی چون کنفرانس ضد نژادپرستی نشان‌دهنده‌ی بحران سازمان ملل متحد هستند. دوران آن رویدادهای بزرگی به پایان رسیده است که برای انظار عمومی به نمایش درآورده می‌شدند. جامعه‌ی جهانی دیگر نمی‌تواند در صحنه‌ی بزرگ پیشروی داشته باشد. سازمان ملل متحد به جای این کارها بایستی خود را به عنوان میانجی ببیند، میانجی‌ای که پشت صحنه تلاش می‌کند، میان دولت‌های متخاصم رابطه برقرار می‌کند، هدایت گفت‌وگوها را به دست می‌گیرد، پیام‌رسان می‌شود و وقتی هم که شک دارد مانع نطق کسی چون احمدی‌نژاد می‌شود. چنین کاری سخت‌تر از برگزاری نمایش بی‌محتوایی چون نمایش ژنو است، اما به زحمتش می‌ارزد.»
RN/BB