بانوان اول مشرق زمین: از همسر رییسجمهور ایران تا ملکهی اردن (بخش دوم)
۱۳۸۸ مرداد ۱۱, یکشنبهوفا سلیمان (لبنان)
زمانی که وفا سلیمان در سال ۱۹۷۳ با همسرش میشل سلیمان آشنا شد، به هیچوجه گمان نمیکرد که روزی در جایگاه بانوی اول لبنان بنشیند، زیرا در آن زمان میشل سلیمان تازه از دانشگاه نظامی فارغالتحصیل شده بود.
از همین رو نیز این بانوی ۵۷ ساله از همان ابتدا بر روی پای خود ایستاد و با اتمام تحصیلاتش در رشتهی علوم تربیتی شغل معلمی را برای خود برگزید. وی سپس به عنوان متخصص امور تربیتی در وزارت آموزش و پرورش لبنان مشغول فعالیت شد که پس از ارتقای درجهی همسرش به ریاست ارتش این کشور از شغل خود کناره گرفت.
اما مرتبهی بالای سیاسی میشل سلیمان باعث نشد تا همسر وی به خانهنشینی روی آورد. وفا سلیمان که خود مادر سه فرزند به شمار میرود، فعالیتهای اجتماعی در زمینهی حقوق کودکان و زنان را در پیش گرفت و توجه خود را بیش از پیش به امور آموزشی معطوف کرد.
امینه عباس (فلسطین)
همسران رهبران فلسطینی را میتوان تنها سایههای مردانشان دانست؛ زنانی که به ندرت در اجتماع ظاهر میشوند و در معدود دفعات حضورشان نیز همواره در چند قدمی همسرانشان بودهاند. امینه عباس، همسر محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین به این دسته تعلق دارد. او نمونهی کاملا متضاد همسر یاسر عرفات به شمار میرود.
در حالیکه همسر عرفات بیش از همه به دلیل تمایل به زندگی مجلل و لوکس و مسافرتهای خارج از کشور چهرهی شناخته شدهای برای رسانهها محسوب میشود، امینه عباس، زنی است که جزییات فراوانی از وی در دسترس نیست. از زمان روی کار آمدن محمود عباس، تنها عکسهای اندکی از همسر وی منتشر شدهاند که بانویی محجبه را نشان میدهند که هیچگاه در سفرهای برون مرزی همسرش را همراهی نکرده است.
آخرین حضور اجتماعی قابل توجه امینه عباس به ماه نوامبر سال گذشتهی میلادی باز میگردد؛ زمانی که بانوان اول کشورهای عربی در ابوظبی گرد هم آمدند تا برای پیشبرد حقوق زنان با یکدیگر گفتگو کنند.
در زندگینامهی محمود عباس آمده است که او سه فرزند پسر دارد و بزرگترین فرزندش سالها پیش بر اثر نارسایی قلبی درگذشته است.
اعظم السادات فراحی (ایران)
لفظ بانوی اول در زبان سیاسی ایران لفظ رایجی نیست و وجود چنین بانویی در روند کنونی سیاسی کشور تصور غریبی است. پس از انقلاب اسلامی، همسران دولتمردان ایران همگی زنانی بودهاند که ایستادن در سایهی مردانشان را ترجیح دادهاند و هیچکدام فعالیت جدی چه در عرصهی سیاسی و چه در عرصههای اجتماعی نداشتهاند. تصاویر اندکی از آنها نیز منتشر شده و اطلاعات دقیقی هم از زندگینامهی آنان در دسترس نیست.
اعظم السادات فراحی، همسر محمود احمدینژاد است که تا کنون تنها دو بار همراه همسرش عازم سفر برون مرزی شده که هر دوی آنها در سال ۱۳۸۷ و به مقصد ترکیه و کشور آفریقایی کومور بوده است. تا کنون خانم فراحی یک بار نسبت به وقایع سیاسی عکسالعمل نشان داده است که آن نیز به نامهای باز میگردد که وی سال گذشته خطاب به سوزان مبارک، همسر رییسجمهور مصر نوشت.
این نامه به مناسبت حوادث اخیر نوار غزه نوشته شده و در آن آمده بود: « سرکار خانم سوزان مبارک همسر رئيسجمهوری مصر، در شرايطی که معمولاً همسران روسای جمهوری مسوول خيريهها میشوند و با مردم مستمند و بيمار همدردی میکنند، چطور است که در اين حادثه عظيم که همه ملتها به خروش آمدهاند، شاهد سکوت يا بیتفاوتی بعضی از آنها هستيم؟ شما میدانيد فرصت خدمت به مردم و بهخصوص ستمديدگان، يک هديه و توفيق الهی است و اگر فرصتسوزی شود، غضب الهی را به دنبال خواهد داشت.»
زینت کرزی (افغانستان)
بانوی اول افغانستان، زنی تحصیلکرده است که در سال ۱۹۹۹ با حامد کرزای، رییسجمهور این کشور ازدواج کرد. زینت کرزای متولد شهر قندهار است و در رشتهی پزشکی زنان از دانشگاه کابل فارغالتحصیل شده است. او چندین سال در بیمارستانی در پاکستان مشغول به کار بوده اما پس از ازدواج با حامد کرزای فعالیت بیرون از خانه را کنار گذاشته است.
خانم کرزای در سال ۲۰۰۴ و در زمان ریاستجمهوری محمد خاتمی سفری به ایران داشت و در پی آن یک سال بعد میزبان زهره صادقی، همسر محمد خاتمی شد. این دیدار یکی از معدود موقعیتهایی بود که برای نخستین بار تصاویری از خانم کرزای در رسانههای افغانستان منتشر شد.
حامد کرزای و همسرش ۱۶ سال با یکدیگر اختلاف سن دارند و در سال ۲۰۰۷ صاحب نخستین فرزندشان شدند؛ پسری به نام میرویس، نام یکی از شاهان پیشین افغانستان.
سوزان مبارک (مصر)
همسر رییسجمهور مصر را میتوان در زمرهی زنانی دانست که فعالیتهای خیریه در صدر اولویتهای کاریشان قرار دارد. لیست مؤسساتی که توسط سوزان مبارک اداره میشوند یا اینکه او در آنها سهمی دارد، طولانی است. برای این بانوی سالخورده حضور در برنامهی کودک به همراه لارا بوش، بانوی اول پیشین آمریکا و کتابخوانی برای بچهها با هدف تشویق آنها به مطالعه، کاری خارج از قاعده نیست.
خانم مبارک در سال ۱۹۴۱ از مادری پرستار اهل کشور ولز و پدری مصری و پزشک متولد شده و در دانشگاه آمریکایی قاهره در رشتهی علوم سیاسی و علوم اجتماعی تحصیل کرده است. او دو پسر دارد که تنها آنها او را "مامان" صدا نمیزنند، زیرا رسانههای کشور مصر هم بیشتر با عنوان "مامان سوزان" از بانوی اول این کشور یاد میکنند.
سارا نتانیاهو (اسرائیل)
سارا نتانیاهو زنی است که هرچند عنوان بانوی اول اسرائیل را با خود یدک میکشد، اما در برخی موارد همسرش ترجیح داده است تا از حضور وی در مراسم رسمی چشمپوشی کند. مستخدمان و کارکنان منزل نخستوزیر اسرائیل از صحنههای مرافعه، حسادتهای زنانه یا تحقیر کردن زیردستان توسط این بانوی ۵۱ ساله یاد میکنند.
از دورهی نخست به روی کار آمدن نتانیاهو، این امر برای رسانههای این کشور نیز روشن شد که همسر وی را نمیتوان در زمرهی زنان با اعتماد به نفس دانست. بنیامین نتانیاهو تقریبا در تمامی مبارزات انتخاباتی خود در ابتدای سال جاری میلادی بدون همسرش در اجتماع حاضر میشد.
در هنگام سفر بنیامین نتانیاهو به واشنگتن، مشاوران سیاسی وی سخت برای برآورده کردن درخواست سارا نتانیاهو تلاش میکردند که مایل بود با میشل اوباما دیدار کند. هرچند دست آخر خانم اوباما رفتن به یک مراسم باله در نیویورک را به برگزاری این دیدار ترجیح داد.
از زمان شروع دورهی دوم ریاست جمهوری نتانیاهو، همسر وی سعی کرده است تا جنبهی دیگری از خود را به نمایش بگذارد. او فعالیتهایش را بیش از همه بر روی شغلش که روانشناسی کودک در ادارهی شهری اورشلیم است، متمرکز کرده است. این بار بانوی اول اسرائیل مشغلههای شغلیاش را دلیل عدم همراهی همسرش در سفر اخیر اروپایی وی ذکر کرده است.
برای تماشای بانوان اول از دریچهی دوربین عکاسان به گالری عکس مراجعه کنید.
SN/SA