۹ دسامبر ۱۸۶۸: باعث مرگ و بانی زندگی

فريتس هابِر Fritz Haber تبار يهودی داشت اما خانواده و خودش بيش از آنكه به يهوديت گرايش داشته باشند، آلماني‌های ميهن‌پرستی بودند.

۱۶ ساله بود كه پس از دريافت ديپلم دبيرستان، به خواست پدرش دوره مقدماتی بازرگانی ديد اما دو سال بعد برای تحصيل شيمی به دانشگاه هايدِلبِرگ رفت و اين رشته را در برلين ادامه داد و در ۲۳ سالگی در رشته شيمی ارگانيك دكترا گرفت.

پس از مدتی كار در كارخانه‌ها و پژوهش در دانشگاه‌های زوريخ و يِنا به كارلسروهه رفت، كتاب ماندگار "آموزش مقدماتی شيمی كاربردي" را نوشت و در ۲۸ سالگی در رشته الكتروشيمي، فوق دكترا گرفت و در ۳۰ سالگی استاد شاخه شيمی فنی در شهر كارلسروهه شد.

فريتس هابِر ميهن‌پرستی افراطی بود و دانش خود را يكسره در خدمت اعتلای آلمان به كار مي‌گرفت.

۴۶ ساله بود كه با آغاز جنگ جهانی اول داوطلبانه مشاوره پژوهشی در وزارت جنگ را به عهده گرفت و يك سال بعد با توليد گاز آمونياك در واقع نخستين بمب شيميايی را با تركيب آمونياك و كلُر ساخت كه با نظارت خود او در كارزار آلمان و بلژيك به كار رفت.

غم‌بارتر اين‌كه گونه‌ای از همين گاز بعدها توسط نازيها ميليون‌ها يهودی را به كشتن داد.

از سوی ديگر، فريتس هابِر به خاطر توليد آمونياك و تركيب آن با اسيد نيتريك كه ماده اصلی كود شيميايی و سم ضد آفت‌ها و در نتيجه بهبود كشاورزی و نجات بسياری از گرسنگی است، در سال ۱۹۱۹ جايزه نوبل دريافت كرد. بسياری از دانشمندان فرانسوی و بلژيكی به اعطای آن جايزه به "پدر بمب شيميایی" اعتراض كردند. حتی همسر هابِر به خاطر ساخت آن بمب، خود را كشت.

فريتس هابِر پس از جنگ جهانی اول، شش سال كوشيد مقدار ناچيز طلايی را كه در آب درياها موجود است استخراج كند تا به آن وسيله حكومت آلمان بتواند خسارات تعيين‌ شده جنگ را بپردازد و در آن كار موفقيت‌های پژوهشی مقدماتی هم كسب كرد.

با روی كار آمدن نازيها فريتس هابِر مجبور شد از آلمان به سوئیس فرار کند. فريتس هابِر در ۶۵ سالگی در شهر بازِل درگذشت.