بازداشت شماری از دانشجویان در آستانه ۱۸ تیر
۱۳۸۷ تیر ۱۸, سه‌شنبه
خبرهای رسیده حاکی از بازداشت پنج فعال دانشجویی در مشهد است. به گزارش خبرنامه امیرکبیر شب گذشته اشکان آرشیان، علی صابری، رضا عرب، مهدی قدسی، و علی قلی‌زاده در خانه‌هایشان دستگیر شده‌اند. این دانشجویان از دانشگاه‌های شاهرود، امیرکبیر، مازنداران و دانشگاه فردوسی مشهد بودند. آنها کمیته‌ای برای پیگیری وضعیت پنج دانشجویی تشکیل داده بودند که هفته گذشته دستگیر شدند. دانشجویان دستگیر شده خود نیز کمیته ای برای پیگیری دستگیر شدگانی دیگر تشکیل داده بودند!
از صبح روز سه‌شنبه ۱۸ تیرماه فعالان دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد مجددا کمیته‌ای برای پیگیری وضعیت گروهی که دیشب بازداشت شده‌اند، تشکیل داده‌اند. دانیل گشایشی فعال دانشجویی از مشهد درباره اعضای کمیته قبلی به دویچه وله گفت: "خود بچهها جزو کمیته بودند که قرار بود پیگیری کنند و از وضعیت دانشجویانی که هفته گذشته دستگیر شده‌اند باخبر شوند. ولی حالا خودشان بازداشت شده‌اند و ما هیچ اطلاعی از وضع آنها نداریم. قرار است چند تن از دوستان با خانواده‌ها تماس بگیرند و ببینند اوضاع از چه قرار است. برای خود ماهم غیرمنتظره بود و بیشتر بچهها دچار شوک هستند و با دستگیری آنها ارتباط ماهم کمتر شده است."
دستگیری، پی دستگیری!
ماجرای دستگیری گروه اول که هفته گذشته بازداشت شدند، تظاهراتی بود که در مشهد در اعتراض به وضع بد اقتصادی و معیشتی برگزار شده بود و در جریان آن بیش از چهارصد تن به زندان افتادند. کمیته دانشجویی که برای رسیدگی به وضع این عده تشکیل شد، اعلام کرده بود که دستگیری این عده نقض آشکار موازین حقوق بشری و حتی قوانین جاری ایران می‌باشد و به همین دلیل غیرقانونی است. کمیته یاد شده اعلام کرده بود که تا آزادی همه بازداشت شدگان به فعالیت خود ادمه خواهد داد. فعالیت این کمیته اما عمری کوتاه داشت و کمیته بعدی هم به فاصله یک هفته به همان سرنوشت دچار شد.
اکنون از وضعیت هیچ‌یک از ده دانشجوی عضو کمیته پیگیری، اطلاعی در دست نیست. دانیل گشایشی می‌گوید: "تنها چیزی که اعلام کرده‌اند این است که به خانواده گفته‌اند بچه‌هایشان در دست اداره اطلاعات هستند. حالا کجا، معلوم نیست. اینکه منظور از اداره اطلاعات، وزارت اطلاعات است یا ارگان دیگر ما هم هیچ اطلاع یا تماسی نداریم."
حال کمیته سومی تشکیل شده است
دانیل گشایشی فعال دانشجویی از مشهد می‌گوید این فشارها و بازداشت‌ها محدود به شهر یا انجمن خاصی نیست و در کل دانشگاهها شروع شده است: "طبیعی است که به دانشگاه‌هایی که فعال تر هستند، فشار بیشتری می‌آید. با عناصر فعال برخورد می‌کنند. نوک تیز حمله هم به سوی آنها بوده و هزینه بیشتری هم داده‌اند."
این فعال دانشجویی اظهار امیدواری کرد که روند برخوردهای خشن با فعالان حقوق بشری بویژه با طیف دانشجویی آن متوقف شود. ولی گزارشهای رسیده روندی خلاف این امیدواری را نشان می‌دهند، حداقل در سال گذشته. خبرنامه امیرکبیر گزارشی را منتشر کرده که در آن وضعیت دانشجویان در ایران بر اساس اخبار منتشر شده در مطبوعات رسمی این کشور تصویر شده است.
این خبر نامه می‌نویسد: از آنجائیکه سانسور خبری حاکم بر مطبوعات و عدم آزادی عمل مدافعان حقوق بشر در ایران از مشخصات حاکم بر جامعه ایران است، این گزارش نمی‌تواند در برگیرنده تمامی موارد نقض حقوق شهروندی دانشجویان باشد. آمار زیر بخوبی نشان می‌دهد که همچنان حقوق اولیه و انسانی دانشجویان در ایران بگونه‌ای گسترده ، مستمر و برنامه‌ریزی شده نقض می‌گردد."
در بخشی از این گزارش خلاصه دستگیری ها، احضارها و احکام صادر شده به این شرح است:
• بازجوئی توسط نهادهای امنیتی ۵۰ مورد
• بازداشت ۱۴۹ مورد
• احضار به دادگاه های عمومی و انقلاب ۵۴ مورد
• محاکمات انجام شده توسط دادگاه های عمومی و انقلاب ۵۷ مورد
• احکام صادر شده توسط دادگاه های عمومی و انقلاب ۴۰ مورد
(در مجموع ۴۸ سال زندان و ۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان جریمه نقدی حکم محکومیت صادره شده است)
• احضار به کمیته های انضباطی دانشگاه ها ۲۱۳ مورد
• احکام صادر شده توسط کمیته های انضباطی دانشگاه ها ۲۳۲ مورد
• اخراج از دانشگاه ۱۷ مورد
• تعلیق از تحصیل ( یک ترم ) ۸۳ مورد
• تعلیق از تحصیل ( دو ترم) ۴۵ مورد
• اخراج از خوابگاه ۵ مورد
• جلوگیری از ورود به دانشگاه ۳۴ مورد
• تذکر کتبی ۶۴ مورد
• آزادی با صدور قرار وثیقه ۵۵ مورد
(احکام صادره شده از ۲۰ میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان است که در مجموع ۳۴۱۰ میلیون تومان برای آزادی دانشجویان از سوی دادگاه حکم صادر شده است)
• نشریات دانشجوئی توقیف شده ۲۴ مورد
• سایت های دانشجویی مسدود شده ۳ مورد
• جلوگیری از برگزاری مراسم توسط دانشجویان ۱ مورد
• اعتصاب غذایی دانشجویان زندانی شده ۴ مورد
• ضرب و شتم دانشجویان توسط نیروهای امنیتی ۱۰ مورد
• قتل دانشجویان زندانی در بازداشتگاهها ۲ مورد
بیانیه‌ی دفتر تحکیم وحدت
دفتر تحکیم وحدت در بیانیه‌ای به مناسبت فرا رسیدن ۱۸ تیر نوشته است که قریب به ۲۰۰ دانشجو در سال گذشته در فضایی امنیتی بازداشت و تفتیش شده‌اند. منصوبان وزارت علوم دولت مهرورز از هر جهت متعرض کیان دانشگاه شده‌اند. نه تنها حقوق سیاسی و صنفی‌دانشجویان را محترم نمی‌شمارند بلکه به حریم عصمت اخلاقی ایشان نیز تجاوز می‌کنند. هر اعتراضی بدین تجاوزها و تعرض‌های غیرقانونی و نامشروع با تهدید و سرکوب و محرومیتی سنگین مواجه می‌شود. و اخیرا نیز در آستنه ۱۸ تیرماه و به قصد ایجاد جو رعب و فضای امنیتی، تنی چند از دانشجویان بازداشت شده‌اند.
دفتر تحکیم وحدت در پایان بیانیه ضمن گرامیداشت ۱۸ تیرماه، اعتراض جدی خود را نسبت تداوم سیاست‌های آمرانه در دانشگاه و نگاه امنیتی در قبال دانشگاه اعلام کرده و نوشته است که پس از گذشت سالی مملو از فشارها و بازداشت‌ها، همچنان بر پایبندی به آرمان‌های جنبش دانشجویی تاکید می‌کند.
واحد فرهنگی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز در بیانیه ای خواسته است که دانشگاه های ایران، مانند همه دانشگاهها و مراکز معتبر علمی جهان، از استقلال کامل و آزادی آکادمیک برخوردار باشند. حریم دانشگاه ها از دخالت نیروهای انتظامی و یا شبه انتظامی در امان بماند و آزادی بیان برای دانشجویان و نشریات دانشجویی تامین شود. این دانشجویان خواستار آزادی تمامی زندانیان سیاسی شده‌اند.
مریم انصاری