باربارا برشت دختر و وارث اصلی برتولت برشت درگذشت
۱۳۹۴ شهریور ۱۱, چهارشنبه
باربارا برشت شال تنها دختر و وارث برتولت برشت نبود. او خود شاگرد مکتب تئاتری برشت، هنرپیشه‌ای توانا و از اعضای ثابت "برلینر آنسامبل"، انستیتوی تئاتری معروف برشت در برلین (شرقی) بود.
زندگی باربارا برشت با تئاتر عجین شده بود. پدر نامدار او در سال ۱۹۲۹ به طور رسمی با هلنه وایگل، هنرمند پرآوازه تئاتر ازدواج کرد و باربارا در سال ۱۹۳۰ در برلین به دنیا آمد.
باربارا در سال ۱۹۶۱ با اکهارد شال، از برجسته‌ترین ایفاگران آثار نمایشی برشت ازدواج کرد. آنها هردو از پیروان مکتب تئاتری برشت بودند. باربارا برشت در آلمان شرقی (سابق) هنرپیشه تئاتر بود و در چند فیلم سینمایی نیز نقش ایفا کرد.
بیشتر بخوانید: برشت، تاتر و موسيقى ِ تاتر (بخش اول)
کلاوس پیمان، مدیر تئاتر "برلینر آنسامبل"، که در "برلین شرقی" توسط برشت پایه‌گذاری شد و تا امروز به راه و روش او وفادار مانده، در رثای باربارا برشت، گفت: «او به عنوان نگهبان و حافظ ارثیه پدرش، زنی پی‌گیر و شجاع و اغلب بسیار سخت‌گیر بود. او مثل ژاندارکی در تئاتر از حقوق و میراث هنری یکی از مهم‌ترین درام‌نویسان دنیای مدرن پاسداری می‌کرد.»
پشتیبان "سنت" برشت
باربارا برشت صاحب و حافظ اصلی حقوق آثار برشت بود و در ایفای نقش خود بیش از حد سخت‌گیر بود زیرا به "وفاداری کامل" به آثار نمایشنامه‌نویس نامدار پافشاری می‌کرد. او هر نوع دوری از متن‌ها یا سنت‌های نمایشی برشت را "انحراف از اصل" می‌دانست و رد می‌کرد.
طبق قانون حق مؤلف در آلمان تا هفتاد سال پس از مرگ هر نویسنده‌ای حق نشر و پخش آثار او به وارثان او تعلق دارد. هنگامی که برشت در سال ۱۹۵۶ در برلین شرقی آن روزگار درگذشت، این حق به همسر و همراه هنرمندش هلنه وایگل تعلق گرفت.
پس از مرگ هلنه وایگل در سال ۱۹۷۱ این حق به فرزندان برشت رسید و آنها تا ۷۰ سال پس از مرگ برشت، یعنی تا سال ۲۰۲۶ نشر، پخش و اجرای آثار او را در اختیار خواهند داشت.
در صحنه تئاتری امروز جهان "وفاداری به متن ادبی" اعتبار چندانی ندارد و چه بسا نمایشنامه‌ها تنها چارچوب یا محملی کلی برای اجرای صحنه‌ای هستند و آثار تئاتری بیشتر حالت "اقتباس" دارند.
بیشتر بخوانید: فریتس لانگ و برتولت برشت در جهان سینما
بسیاری از کارگردان‌های نوآور به برداشت‌های آزاد و باز از آثار برشت گرایش دارند و تأکید می‌کنند که درام‌نویس بزرگ نیز خود با آثار دیگران برخوردی باز و آزاد داشته و آنها را طبق ذوق و سلیقه و برداشت‌های خود "اقتباس" کرده است.
باربارا برشت - شال، اما در وفاداری به متن اصلی آثار برشت، اعتقادی تعصب‌آمیز داشت و مایه رنجش بسیاری از هنرمندان شد و از بسیاری از اجراهای مدرن کارهای پدرش جلوگیری کرد. آخرین نمونه‌ی معروف مخالفت او با اجرایی جسورانه از نمایشنامه "بعل" یکی از اولین کارهای نمایشی برشت بود.
فرانک کاستروف، از کارگردان‌های نوجوی تئاتر آلمان، قصد داشت این اثر را به شیوه‌ای آزاد و مدرن در مونیخ به روی صحنه ببرد و به مجوز باربارا برشت نیاز داشت. اما دختر برشت این تقاضا را رد کرد و سرانجام دعوا به دادگاه کشیده شد. تئاتر ایالتی مونیخ در فوریه گذشته به لغو برنامه تئاتری حکم داد و اجرای آن را منع کرد.
خانواده تئاتری
اولین فرزند برشت به نام هانه هیوب در سال ۱۹۲۳ به دنیا آمد و حاصل ازدواج او با همسر اولش ماریانه تسوف، هنرپیشه تئاتر و خواننده اتریشی، بود. اولین دختر او هنرپیشه تئاتر شد و در سال ۲۰۰۹ در وین درگذشت.
برشت از دومین همسرش هلنه وایگل دو فرزند داشت: اشتفان برشت که شاعر و نویسنده بود. او به دنبال مهاجرت برشت از آلمان، شهروند ایالات متحده شد و در سال ۲۰۰۹ در نیویورک درگذشت.
بیشتر بخوانید:
باربارا برشت سومین و آخرین فرزند برشت بود که در طول عمر در کنار پدر و مادر نامدارش بود.
باربارا با همسرش اکهارد شال (۱۹۳۰ – ۲۰۰۵) در محله بوکوف در شرق برلین زندگی می‌کرد. این همان محله‌ای بود که برشت و همسرش هلنه وایگل ماه‌های تابستان را در آنجا می‌گذراندند. خانه تابستانی آنها امروزه به موزه تبدیل شده است.
از باربارا برشت دو دختر باقی مانده که هر دو، بنا به سنت خانوادگی، اهل تئاتر هستند. به ویژه یوهانا شال، از کارگردان‌های معتبر تئاتر آلمان شناخته می‌شود. #